Pelşin Çetinkaya

 

ÊLIH - İsminin Beritan olmasından dolayı birçok kez ırkçı saldırılara maruz kalan Roza Beritan Kanat, yetenek sınavından 98 puan almasına rağmen Kürtçe isminden dolayı üniversiteye alınmadığını söyledi.

 

Tekçi devlet zihniyetinin kültürel asimilasyon kapsamında ilk hedeflerinden biri de çocuklar oluyor. Özellikle tek dilli eğitim sistemi ile anadilde eğitim hakkından mahrum bırakılan çocuklara anadillerinde kullandıkları isimleri üzerinden şiddet sürüyor. Êlih’te (Batman) yaşayan Roza Beritan Kanat (19) da adı üzerinden sayısız defa ayrımcılığa ve şiddete uğrayanlardan. İsmi ve Kürt kimliği üzerinden çocuk yaştan itibaren gittiği okullarda ırkçılıkla yüz yüze kalan Beritan, bunu son olarak ise üniversite mülakatında yaşadığını aktardı. Beritan, kimliklerinin yok sayılmasına karşı “Biz varız” demenin Kürt tarihini, kültürünü öğrenmekle mümkün olduğunu belirtti.

 

‘İsmimden dolayı mülakattan geçemedim’

 

Lise mezunu Beritan, lisenin son senesinde resim dalında yetenek sınavlarına katılmayı düşündüğünü ve 8 kentte yetenek sınavlarına girerek kazandığını dile getirdi. 2022 yılında çizim sınavından 98 puan alarak 700 kişi arasından 2’nci olan Beritan, “Buna rağmen Atatürk Üniversitesi’nde girdiğim mülakatta ismimden dolayı direkt elendim” dedi. Beritan, yaşadığı bu ayrımcılıktan sonra üniversiteye bakış açısının değiştiğini ve tercih vermeme kararı aldığını kaydetti. Beritan, daha önce öğretmen olmak istediğini, fakat artık fikrinin değiştiğini ekledi.

 

‘Bana ‘Kod adın Beritan’ dediler’

 

Kürtçe bir isme sahip olmasından dolayı küçük yaştan itibaren baskıya, ayrımcılığa maruz kaldığını belirten Beritan, “Siyasete olan merakımdan dolayı 14-15 yaşlarındayken partide gençlik kollarına girmeyi düşündüm. Gençliğe girdikten sonra seçim mitinginde görevli kartı aldım. Mitingde görevliyken 3 tane polis beni çağırıp ismimi sordular. Ben de onlara ismimin kartta yazıldığı gibi yani Beritan olduğunu söyledim. Fakat bana yalan söylediğimi, kod ismimin olduğunu ve beni ilk defa gördüklerini söylediler. Kimliğimi istediler. Onlara, ‘Daha 16 yaşındayım kimlik taşıma gibi bir zorunluluğum’ yok dedim. Onlardan da, ‘16 yaşındasın ama bunca şeye karışabiliyorsun, böyle işlerde bulunabiliyorsun’ gibi bir tepki aldım. T.C. kimlik numaramı isteyip, GBT’mi araştırmak istediler. Polisler, T.C. kimlik numaramı sorguladıktan sonra ismimin Roza Beritan olduğunu gördükten sonra 3 tane polisten ölesiye dayak yedim” sözlerine yer verdi.

 

‘Polisler darbettiği için tedavi edilmedim’

 

Polislerin işkencesinden sonra bayılan Beritan, yanındaki arkadaşının onu hastaneye götürdüğünü söyledi. Beritan, doktorun, “Bu kıza ne oldu, neden bu halde” sorularına karşılık, polislerin darbettiğini söylemesinin ardından kendisine bakamayacaklarını söylediğini aktardı. Beritan, tedavi edilmediğini ve bu yüzden darp raporu da çıkaramadığını ifade etti.

 

‘Türkiye okulunda neden Kürtçe konuşuyorsunuz’ denildi

 

Beritan, uğradığı bir başka ırkçı saldırıyı da şöyle anlattı: “Öğrencilik hayatımın ortaokul döneminde okulumuz, asker lojmanlarıyla yan yanaydı. Teneffüslerde lojmandaki asker aileleriyle çok sık karşılaşıyorduk. Bir keresinde oradan bir kişi Kürtçe konuştuğumuz için bize arkadaşlarıyla beraber taş atma eğiliminde bulundu. Taş atarlarken de sürekli bize, ‘Türkiye okulunda neden Kürtçe konuşuyorsunuz’ diyorlardı. Onlardan argo kelimeler de işittik.”

 

‘Kürt olduğum için onlara zarar verecekmişim algısı yaratılmıştı’

 

Liseyi Batman Sınav Koleji’nde okuyan Beritan, okuduğu kolejde daha çok asker, polis ve öğretmen çocukları olduğu için daha çok Türk ailelerin bulunduğunu belirtti. Sınıflarında sadece kendisinin Kürt olduğunu söyleyen Beritan, “10’uncu sınıfta bir olay yaşadım. İngilizce dersinde öğretmen bize kısa kısa paragraflar okuturdu. Bütün sınıf akıcı okurken paragrafı sıra bana gelince okuduktan sonra sınıftan, ‘Kürt olduğun ne kadar belli’ gibi bir tepki aldım. O dersten sonra birçok arkadaşımla aramda mesafe oluşmaya başladı. Okulda çok tehlikeliymişim, onlara zarar verecekmişim gibi bir algı oluşmuştu. Hatta birkaç öğretmenim de benden sürekli uzak duruyordu. Öğle aralarında yemekhanede hiçbir öğrenci arkadaşımla oturup beraber yemek yiyemezdim” dedi.

 

‘Göz ardı edilemeyecek kadar büyük bir tarihimiz var’

 

Kürtlerin göz ardı edilemeyecek kadar büyük bir tarihi olduğunun altını çizen Beritan, “Herkesin tarihi doğru kaynaklardan iyi okuyup, iyi bilmesi lazım. Türkler bizim haritada varlığımızı kabul etmiyor. Kürtlere düşman gözüyle bakmayı bıraksınlar. Türk aileleri çocuklara bizim de normal bir insan gibi yaşayabildiğimizi anlatmalı ve göstermeli. Bu şekilde belki de bu ırkçı saldırılara daha az maruz kalmış oluruz” şeklinde konuştu.