ADIYAMAN - Bulam köyünün tek geçim kaynağı olan tütünle geçimini sağlayanlardan biri olan Zeynep Horuz, son çıkarılan yasa nedeniyle geçen yıl tarlalardan topladıkları tütünlerin ellerinde kaldığını söylüyor. Zeynep, "Bu yıl topladığımız tütünleri satabilecek miyiz diye endişeliyiz" diyor. 

 

Makaron veya yaprak sigara kâğıdına ticari amaçla sarmalık kıyılmış tütün doldurarak satanlara 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası verilmesini öngören tasarının Meclis Genel Kurulu'ndan geçmesi Adıyaman'da büyük tepkiye neden olmuştu. Kendine özgü tütünüyle nam salan kentte, binlerce aile geçimini tütünden sağlıyor. Kuşkusuz tütün ekiminden, toplanmasına, asılmasından, şûjinlere geçirilmesine kadar en fazla emeği veren kadınlar. 2017 yılında 120 TL olarak raflarda yerini alan tütün,  yasak tartışmalarıyla birlikte satışında kriz yaşanarak 10 TL'ye kadar düştü. 

 

Adıyaman'ın Çelikhan ilçesine bağlı Bulam kasabasında her sabah 06.00 itibariyle traktör kasalarında başlayan tütün işçiliği, akşam 19.00 itibariye son buluyor. Tütünlerini şûjinleyip ipe sermeye hazırlarken konuk olduğumuz Zeynep Horuz'un emek mücadelesine tanıklık ediyoruz.

 

'Çok yoruluyoruz'

 

"Gel kızım, tanıklık et verdiğimiz zahmetli çalışmamıza" diyen Zeynep şöyle devam ediyor: "Öncelikle tohum ekimiyle başlıyor, belirli aralıklarla çapa yaparız. Çapa işleminin üzerinden 1 ay geçtikten sonra tütünün baş kısmında çıkan çiçekli kısmı koparıp ayıklarız. Bütün bu işlemlerin ardından tütün yaprağının alt kısmını ve küçük dallarını koparırız. Tütün'ün emeği çok, biz köy kadınları olarak çok yoruluyoruz. En azından bu kadar emek karşısında bari sağlık güvencemiz olsaydı." 

 

'Uzun ve yorucu bir çalışma'

 

Mart ayının 10'unda sedirlere ekerek başlayan tütün çalışmasının Mayıs-Haziran gibi de küçük tohumların toprağa ekilmesiyle devam ettiğini belirten Zeynep, "Bu tohumlara yaklaşık 2 ay boyunca bakıyoruz. Çıkan fideleri tek tek koparıp tekrar ektikten 1 ay sonra ise çapa zamanı başlar. Çapa'dan 1 ay sonra tekrar başlarını koparmaya başlarız. Yaklaşık 3 ay sürüyor tohum ekmek, çapa yapmak. Topladığımız tütünler kuruduktan sonra demet yapmaya başlıyoruz. Sarı, mor ve siyahtan oluşan üç ayrı demet yaparak tütünleri ayırıyoruz. Sonrasında ise tütünün doğranma işlemleri yapılıyor ve tüketicinin kullanımına hazır hale getiriliyor. Uzun ve yorucu bir çalışma " diye anlatıyor. 

 

 'Su sorunu yüzünden tartışmalar yaşanıyor'

 

Tarlalarda su sorunundan kaynaklı tartışmalar yaşandığını da ifade eden Zeynep, "En büyük sorunlarımızdan birisi de su sorunudur. Tarlalara sırayla su veriliyor ve kimi zamanlar su sorunu yüzünden köylüler arasında tartışmalar yaşanıyor. Geçen sene topladığımız tütünler elimizde kaldı. Geçen seneden bu yana satış yapamıyoruz. Satışı yapanlar ise 10-20 TL'ye kadar ücreti düşürdü, zarara uğradık. 1 sene boyunca tarlalara yaptığımız masrafları karşılayamaz duruma geldik" diyor. 

 

'Satış yapamayız diye kaygılıyız'

 

Bulam köyünün tek geçim kaynağının tütün olduğunu vurgulayan Zeynep, geçen sene satış yapamamanın bu sene kaygı yarattığının altını çiziyor. "Bu sene satış yapamazsak diye çok kaygılıyız" diyen Zeynep, sözlerine şunları ekliyor: "Tek geçim kaynağımızı da kaybedersek açlıktan ölecek duruma geliriz. Umarım tütünümüze yasak gelmez. Zaten herkesin tarlası küçük, herkes ihtiyacı oranında tütün ekimi yapıyor. Yasak ve sorunlarla tütün satamaz duruma gelirsek büyük mağduriyet yaşayacağız, tüm geçimimiz tütünle. Tütün yoksa Bulam köylüleri de yok demektir." 

 

https://www.youtube.com/watch?v=mYeu9MRZd2Y&feature=youtu.be