AMED - DFG, 2023 yılı Gazetecilere Yönelik Hak İhlalleri Raporu'nu açıkladı. Raporda, 57 gazetecinin tutuklu olduğu ve 280 gazetecinin yargılanmasının devam ettiği bilgisi paylaşıldı.

 

Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG), 2023 Yılı Gazetecilere Yönelik Hak İhlalleri Raporu’nu açıkladı. Metnin Türkçesini DFG Eşbaşkanı Serdar Altan, Kürtçesini DFG yöneticisi Hakkı Boltan, raporun istatistiklerini DFG Genel Sekreteri Gülşen Koçuk okudu.

 

‘İnsanların haber alma hakkı da bu şekilde yok sayıldı’

 

Bugünün aynı zamanda DFG’nin kuruluşunun 4’üncü yıldönümü olduğunu ifade eden Serdar, ilk kurulduğu andan itibaren DFG’nin, gazetecilere yönelik haksızlıklara ve baskılara karşı çalışmalar yürüttüğünü ve 4 yılın sonunda referans alınan bir kurum haline geldiğini dile getirdi. Serdar, “Uluslararası Gazeteciler Federasyonu'nun (IFJ) 31 Aralık’ta yaptığı açıklamaya göre, 2023 yılında 11’i kadın 120 gazeteci ve medya çalışanı öldürüldü. Gazze'deki savaş sonucunda 75 Filistinli, 4 İsrailli, 3 Lübnanlı gazeteci öldürüldü. Suriye'de ise 3 gazeteci cinayeti işlendi. KDP asayişi tarafından 25 Ekim’de alıkonulan Rojnews editörü Silêman Ehmed’ten ise 72 gündür haber alınamıyor.  Deprem gibi büyük bir krizin yaşandığı zamanlarda bile depremi sahada takip eden meslektaşlarımız defalarca kolluk kuvvetleri tarafından engellendi. Onlarca gazeteciye deprem merkezli yaptıkları haberlerden ötürü soruşturmalar açıldı. Kriz anlarında toplumun ihtiyacı olan doğru ve faydacı gazetecilik iktidar eliyle engellenerek, insanların haber alma hakkı da bu şekilde yok sayıldı” dedi.

 

Eşbaşkan Dicle Müftüoğlu hala tutsak

 

Gazetecilerin yıl içerisinde birçok soruşturma, gözaltı, tutuklamalara maruz kaldığını söyleyen Serdar, 16 Haziran 2022 tarihinde Diyarbakır merkezli soruşturma kapsamında tutuklanan 16 Kürt gazetecinin 13 ay boyunca tutsak kaldığını, 25 Ekim 2022 tarihli Ankara merkezli soruşturma kapsamında gözaltına alınıp tutuklanan 9 gazetecinin de 7 ay tutsak kaldığını hatırlattı. Aynı şekilde 25 Nisan ve 29 Nisan 2023 tarihlerinde de aynı gözaltı ve tutuklamaların yaşandığını kaydeden Serdar, “Bu gazeteciler içerisinde yer alan Eşbaşkanımız Dicle Müftüoğlu halen hukuksuz bir şekilde hapiste tutulmaktadır” vurgusu yaptı.

 

‘Tüm gazetecilerin özgür olduğu bir yıl olması dileğiyle’

 

“Sansür yasası” olarak bilinen 7418 sayılı dezenformasyon yasası gerekçesiyle birinci yılında en az 26 gazetecinin yargılandı yargılandığını paylaşan Serdar, “Toplamda 29 vaka kayıtlara geçti. Tüm bu yaşananlara baktığımızda 2023 yılında gazetecilerin mesailerinin büyük bölümünü adliyede geçirdiğini görmekteyiz. Bir yıl içerisinde 280 gazeteci en az 821 kez hakim karşısına çıktı. Başta özgür basın emekçileri olmak üzere onurlu gazeteciler bu saldırılar karşısında kalemi, fotoğraf makinesi ve kamerasını hakikatten yana tutarak gerçeğin karartılamayacağını ortaya koydu. Yeni yıla girdiğimiz şu günlerde 2024 yılının başta Derneğimizin Eşbaşkanı Dicle Müftüoğlu olmak üzere tüm gazetecilerin özgür olduğu, güvenli bir ortamda mesleğini icra ettiği bir yıl olması dileğiyle” mesajını verdi.

 

119 gazeteci gözaltına alındı

 

Açıklamanın devamında raporun istatistiki verileri paylaşıldı. “Gazetecinin yaşam hakkı ve güvenliğine yönelik ihlaller” başlığıyla yer alan bölüm şu şekilde: “36 gazeteci saldırıya uğradı, 43 gazetecinin evine baskın düzenlendi, 119 gazeteci gözaltına alındı, 36 gazeteci tutuklandı, 64 gazeteci kötü muameleye maruz kaldı, 38 gazeteci tehdit ve ajanlık dayatmasına maruz kaldı, 110 gazetecinin haber takibi engellendi, 37 gazeteci hapishanede ihlale maruz kaldı.”

 

821 gazeteci yargılandı

 

“Gazeteciye yönelik düşünce ve ifade özgürlüğü ihlalleri” bölümünde 280 gazetecinin yargılanmasının devam ettiği ve 57 gazetecinin tutuklu olduğu  belirtildi. Raporda, “75’i hakkında soruşturma açıldı, 66’sı hakkında dava açıldı, 44’ü cezalandırıldı, 48 yıl 9 ay 14 gün hapis cezası verildi, 147 bin 486 TL para cezası verildi, 280’inin yargılanması devam ediyor, 821’i yargılandı, 57’si tutuklu” bilgisine yer verildi.

 

58 gazetecinin işine son verildi

 

Raporun “Gazetecinin ekonomik/sosyal haklarına yönelik ihlaller” bölümünde 58 gazetecinin işine son verildiği belirtildi. “Basın-Medya kuruluşlarına yönelik engelleme ve sansür” bölümünde de RTÜK’ün 68 yayın hakkında 84 ceza verdiği, 112 yayına yasağı kararı verildiği kaydedildi. “İnternet-dijital medya mecralarına yönelik erişim engeli” başlığı altında ise 83 internet sitesinin kapatıldığı, 7 bin 106 habere erişim engeli getirildiği, 3 bin 761 sosyal medya içeriğine erişim engeli getirildiği” kaydedildi.