AMED – HDP’nin İstasyon Meydanı’nda gerçekleştirdiği “Büyük İnsanlık Mitingi”ne yönelik saldırının üzerinden 9 yıl geçti. Geçen bu sürede yargılanan polisler beraat ederken, ceza verilen katliamın faili de firari…

 

Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) 5 Haziran 2015’te Amed İstasyon Meydanı’nda düzenlediği “Büyük İnsanlık Mitingi”ne yönelik saldırının üzerinden 9 yıl geçti. Yüz binlerce kişinin katıldığı mitingde saldırı sonucu Ramazan Yıldız, Necati Kurul, Şehmuz Kaçan, Civan Arslan ve Ali Türkmen yaşamını yitirirken, 400’ü aşkın kişi de yaralandı. Yıllar geçmesine rağmen ne katledilenlerin yakınları, ne saldırıdan yaralı kurtulanlar ne de tanıklar o günü unutmadı. Aileler yıllarca faillerin cezalandırılması ve bir daha katliamların olmaması için adalet mücadelesi verse de yargı bu saldırı davasında da birçok benzer dosyada olduğu gibi cezasız bırakma rolünü oynadı.

 

Dosya Ankara’ya ‘kaçırıldı’

 

Saldırının ardından fail olarak DAİŞ’li İsmail Korkmaz, Mustafa Kılınç, Orhan Gönder, İlhami Balı ve Burhan Gök hakkında “Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme”, “nitelikli öldürme”, “nitelikli öldürmeye teşebbüs”, “tehlikeli maddeleri izinsiz olarak bulundurma” veya “el değiştirme” suçlarından Diyarbakır 5'inci Ağır Ceza Mahkemesi'nde dava açıldı. Güvenlik gerekçesiyle 26 Mayıs 2016’da Ankara Sincan Batı Adliyesi 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi’ne taşınan davanın ilk duruşması 19 Ekim 2016’da görüldü.

 

Karartılmak istendi

 

Ailelerin ve avukatların aydınlatılması yönündeki ısrarlı talepleri sonucu davada ilerleme sağlanmaya çalışılsa da yargı, saldırının perde arkasına adeta dokunmadı. Aksine dava unutturulmaya çalışılarak, ailelerden uzaklaştırmak adına Ankara’ya taşındı. Katliamdan haberdar olanların cezasız bırakıldığı dava kapsamında avukatların, katliamın tetikçilerinin bağlantı kurduğu kişilerin tespiti gibi talepleri yanıtsız bırakıldı. Etkin soruşturma ve kovuşturma yürütülmemiş olmasının sonucunda katliam faili İlhami Balı hala firari.

 

25 duruşmadan sonra karar

 

Görülen davada karar ancak 25 duruşma sonra 13 Aralık 2019’da çıktı. Mahkeme heyeti, İlhami Balı hakkındaki dosyanın ayrılmasına ve Burhan Gök'ün delil yetersizliğinden beraatına karar verirken, 3 sanık hakkında ise “öldürme” ve “Anayasayı ihlal” suçlarından 5 kez ağırlaştırılmış müebbet, “öldürmeye teşebbüs” ve “tehlikeli madde bulundurma” suçlarından ise 3 bin 336'şar yıl hapis cezası verdi. Avukatların mahkeme kararına itiraz etmesi üzerine dava dosyası Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne taşındı.

 

İki ayrı soruşturma

 

Katliama ilişkin iki ayrı soruşturma yürütülürken; birinci dava katliamı gerçekleştiren “tetikçilerin” yargılandıkları Ankara Batı 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen olurken, ikinci dava ise patlamanın olduğu bölgede güvenlik tedbiri almayan polislerin yargılandığı dava oldu. Saldırıya ilişkin gerekli güvenlik tedbiri almayan ve Orhan Gönder hakkında yasal işlem yapmayan polisler ve birinci patlamanın yaşandığı Farabi Anadolu İmam Hatip Lisesi önünde güvenliği sağlamakla görevli 14 polis hakkında “görevi kötüye kullanmak”tan Diyarbakır 14’üncü Asliye Ceza Mahkemesi’nce dava açıldı.

 

Ödüllendirildiler

 

14 polise yönelik yalnızca formalite şekilde yürütülen yargılama sürecinin ilk duruşma 9 Ocak 2018’de görüldü. Davanın 8 Ekim 2021’de görülen karar duruşmasında ise ödül gibi cezalar verildi. Mahkeme polislerden Kerim K., Dursun U., Hüseyin Y., Hamdi Y., Mehmet Yasin Ö., Ahmet T., Kanbi A., Murat İbrahim Y., Fatih D., ve Mehmet Ali C.'nin, üzerine atılı “ihmal suretiyle görevi kötüye kullanma suçu”nun yasal unsurları oluşmadığı gerekçesiyle beraatlarına karar verdi. Yargılanan polislerden Mefaret S., Akın D., Ali K. ve Murat D.'ye ise “ihmal suretiyle görevi kötüye kullanma” suçunun alt sınırı olan 3 ay hapis cezası verildi, ardından ise cezada indirim uygulanarak 2 ay 15 güne düşürüldü. Mahkeme, haklarındaki hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdiği 4 sanığın 5 yıl denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulmalarını kararlaştırdı.

 

Ardından 4 polise verilen cezanın Diyarbakır 9’uncu Ağır Ceza Mahkemesi’nde bozulması sonrası 10 Mayıs 2022’de görülen duruşmada bu polisler hakkında da beraat kararı verildi.

 

Katliam faili hala ortada yok

 

İhmali bulunanların neredeyse korunduğu yargılama(ma) sürecinde avukatların, ana davada olduğu gibi talepleri yine reddedildi. Avukatların görevsizlik kararı verilerek ağır ceza mahkemesinde davanın devam etmesi talebi reddedilirken, yargılanan polislerin duruşmalara katılarak ifade vermesi yönündeki girişimleri de sonuçsuz bırakıldı. Ayrıca katliamda yasal olarak sorumluluğu bulunan vali, emniyet müdürü, güvenlik, istihbarat şube müdürlükleri hakkında da hiçbir soruşturma açılmaması, cezasızlığın başından alınmış bir karar olduğunun da göstergesi oldu.