Melek Avcı

 

ANKARA - Yeni eğitim öğretim yılında iktidarın okullarda yarattığı temizlik krizi katlanarak artıyor. Adlilere bir haftalık ara tatilde okul temizletilirken, adeta bir toplum sağlığı haline gelen temizlik krizinde okul yönetimleri ise çareyi “sınıfı temiz tut” yarışmasında buldu. 

 

Bütçe görüşmeleri sürerken AKP, bütçede en büyük payı eğitime ayırdığı ile övünse de Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in vergi borcu olan sermayedarları bir bir affettiği, ancak halka ise program adıyla “Tasarruf Tedbirleri”ni reva görmesi eğitime de yansıyor. AKP tarafından “Şimşek Programı” olarak bilinen, diğer adıyla “Orta Vadeli Program” ve “enflasyonla mücadele” adı altında “Kamuda Tasarruf Paketi” uygulamaya konuldu. İlk elden “tasarruf” adı altında doğalgaz, elektrik, internet gibi kurumlardaki ihtiyaçlara müdahale edilirken, ardından okullarda temizlik personelinin istihdamı engellendi.

 

Krizi çözmek için yeni yöntemler

 

“Tasarruf” adı altında temizlik personellerinin okulda haftanın 5 günü çalışması ve tam zamanlı olarak okulda bulunması ortadan kaldırıldı. "Tasarruf tedbirleri" kapsamında İŞKUR tarafından başlatılan "İşgücü Uyum Programı" devreye sokularak yeni bir toplum sağlığı riski yaratıldı. Bu program altında işçiler haftanın 3 günü okula gelirken, eğitim emekçileri ve okul yönetimi de bu krizi çözmek için yeni yöntemler denemek zorunda kalıyor.

 

Adlilere okul temizliği görevi verildi

 

Bu program başlatıldığından bu yana muhalefete ait yerel yönetimler, okulların temizlik ve hijyen sorununu çözmek için okulları temizleme talebinde bulunsa da iktidar ve bakanlık buna izin vermeyerek engelledi. İktidarın bulduğu çözüm ise adli hükümlülere okulları temizletmek oldu. 11-18 Kasım’da verilen 1 haftalık ara tatilde, okullar adli suç kaydı bulunan hükümlülere temizletildi. İstihdamı engelleyen ve ara tatil olsa da güvenliği riske atan bu uygulama, bakanlık tarafından “uyum ve topluma karışma” olarak servis edildi. İstanbul Küçükçekmece Denetimli Serbestlik Müdürlüğü’nün ilk olarak proje adı altında başlattığı bu uygulamayla Kanarya İlkokulu, Avcılar Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ve Tahsin Banguoğlu İlkokulu temizletildi.

 

Öğrenciler okulları temizlesin diye yarışma

 

Okullara temizlik personeli istihdam etmeyen Milli Eğitim Bakanlığı’na karşı, eğitim emekçileri ise çareyi “Sınıfım Temiz Yarışması” düzenleyerek buldu. Elbette iktidarın politikalarından doğan bir sorun olduğunu öğrencilere eğitim-öğretimde açıkça anlatmadıkları için ise “sınıfları temiz tutma alışkanlığı kazandırmak” olarak yarışma sunuldu. Bir okulun düzenlediği yarışmada, sınıfların çöplerinin boşaltılması da dahil yerlerin temizliği ve sınıf düzeni öğrencilere bırakılarak her biri puan kazanılan bir kategoriye ayrıldı. Yarışma ise iktidarın “tasarruf” politikaları sürdükçe her hafta tekrarlanacak.

 

‘İş ve aile politikalarının devamı’

 

Eğitim Sen Kadın Sekreteri Simge Yardım, okulların açılmasının üzerinden 2 aydan fazla zaman geçmesine rağmen sorunların giderek büyüdüğünü kaydetti. Simge Yardım, “Eğitim-öğretimde yaşanan sorunlar katmerlenerek devam ediyor. Temizlik sorunu da bunlardan bir tanesi. Uzun süredir okullara kadrolu temizlik personeli alımı yapılmazken, daha öncesinden İŞKUR üzerinden güvencesiz geçici istihdam yoluyla okullardaki temizlik hizmeti sürdürülmeye çalışılıyordu. Bu dönemde MEB, okulların 3 gün temizlenmesi kararı aldı. Ancak okulların 3 gün temizleniyor olması ve çalışan arkadaşlara çok düşük ücretler veriliyor olması hem güvencesiz çalışmayı beraberinde getiriyor hem de kadınlar üzerinden tanımlanan esnek güvencesiz çalışmanın iş ve aile yaşamının uyumlaştırılması politikalarının devamı niteliğinde değerlendirilmesi gerekiyor” dedi.

 

‘Çareyi yarışmada arıyorlar’

 

Ciddi bir toplum sağlığı problemine dönüşmekte olan bu uygulamaya karşı, eğitim emekçilerinin bu yollara başvurmak zorunda kaldığını aktaran Simge Yardım, “Temizlik sorunu hem çocuklar hem de eğitim emekçileri açısından ciddi anlamda sağlık riskini beraberinde getiriyor. Bu süreç içinde çeşitli çalışmalarla, yarışmalarla okullar ve sınıflar çocuklara temizlettirilmeye çalışılıyor. Eğitim emekçileri sınıfları temizlemek zorunda kalıyor. Son zamanlarda da ara tatilde okulların hükümlülere temizletildiği haberleri duyduk. Belediyelerin temizlik yapmasına izin verilmezken, geçici çözümlerle bu süreç devam ettiriliyor” diye kaydetti.

 

‘Uygulamadan derhal vazgeçilsin’

 

Bütçeye bakıldığında, MEB’in bu sorunu çözmekten çok uzak politikalarla yola devam edeceğini söyleyen Simge Yardım, şöyle konuştu: “MEB bütçesi 14 Kasım’da görüşüldü ve bu bütçede de gördüğümüz gibi bu sorunlara çözüm üretecek bir bütçenin ayrılmadığını, çocuklardan yana, haklarından, sağlığından yana, nitelikli bir eğitim hakkından yana bir bütçenin olmadığını görüyoruz. Dolayısıyla MEB bu bütçe ile şunu açıkça ilan etti: Bu şekilde okulların temizlenmeden, hijyen sorunlarıyla eğitim-öğretimi sürdürmeye çalışacak. Ancak bu, en başından beri itiraz ettiğimiz gibi hem görevlendirilen çalışanlar açısından hem de eğitim hakkı bağlamında kabul edilemez bir uygulama ve derhal vazgeçilmesi gerekiyor. MEB, kadrolu istihdamla okulların temizlik sorununu çözecek kalıcı bir çözümü sunmalıdır.”