Newroz’da halaya davet etmek suç sayıldı
- 10:34 1 Temmuz 2022
- Hukuk
Derya Ren
HATAY - Dörtyol ilçesinde Newroz’da sarı, kırmızı, yeşil fular ve kolye taktıkları gerekçesiyle haklarında dava açılan 3 kadınla ilgili konuşan dosya avukatı Mehtap Sert, “TCK anlamında bu kadınların ‘örgüt propagandası’ yaptığına dair hiçbir faaliyetleri yok. Menci Orman’a yöneltilen suçlama, Newroz alanında sarı, kırmızı, yeşil şal sallayarak halaya davet etmesi oldu” dedi.
Hatay’ın Dörtyol ilçesinde 22 Mart 2015 ile bu yıl 20 Mart’ta yapılan Newroz kutlamalarında sarı, kırmızı ve yeşil renkli fular taktıkları gerekçesiyle 67 yaşındaki Menci Orman ve kızı Şahide Orman Özek hakkında "örgüt propagandası yapmak" iddiasıyla Hatay 3’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan iki ayrı davanın ilk duruşmasında Menci Orman’a sarı, kırmızı ve yeşil şal sallayarak "örgüt propagandası" suçunu işlediği iddiasıyla 10 ay hapis cezası verildi, hükmün açıklanması geriye bırakıldı. Mahkeme heyeti Şahide hakkında açılan dosyada ise Şahide’nin hastalığı nedeniyle tedavi gördüğü Adana Dr. Ekrem Tok Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'ne müzekkere yazılmasına karar vererek, duruşmayı 20 Eylül’e erteledi.
Öte yandan aynı gün Newroz’a sarı, kırmızı, yeşil iplerden oluşan bir kolyeyi taktığı gerekçesiyle gözaltına alınan ve hakkında “örgüt propagandası” yapmak iddiasıyla dava açılan Feleknaz Aslan’ın duruşması da Eylül ayında görülecek.
Konuya dair dosya avukatı Mehtap Sert, değerlendirmelerde bulundu.
‘Türkiye’de 2002’den bu yana korku iklimi hakim’
Yöresel kıyafetlerin yetkililer tarafından hedeflenmesini devletin “kimliksizleştirme politikaları” olarak yorumlayan Mehtap, bununla beraber yöresel kıyafetler ile etkinliklere katılan kişilerin bir bütünen kamusal alandan silinmek istediğini belirtti. 2002 yılından bu yana iktidarla beraber Türkiye’de bir korku iklimin hakim olduğunu kaydeden Mehtap, “İnsanlar açlıkla, işsizlikle, cezalandırma ile siyasal mücadeleden uzaklaştırılmaya çalışılıyor. Bu engellemeler daha önce basın açıklamalarında yapılıyordu, ancak şuan baktığımız zaman Newrozlarda, düğünlerde ve kendi kimliğimizi ifade ettiğimiz kültürel etkinliklerde önümüze çıkıyor” dedi.
Tecrümansız ifadesi alındı
“Türkiye şu an cezaevine dönüştürülmüş durumda” diyen Mehtap, 2015 yılı ve öncesinde Hatay ve Dörtyol’da Newroz’un farklı yerlerde kutlandığını ifade etti. Mehtap, ancak daha sonraki süreçlerde bu durumun farklılık göstermeye başladığını sözlerine ekleyerek, “Tutuklama ve korkutma politikaları ile Newroz sadece Hatay’da kutlanmaya mahkum edildi. Ancak 2022 Newrozu’nda tekrar halkın talebi ve direnişi üzerine Dörtyol’da da kutlanma kararı alındı. Ama Newroz’da halka uygulanan baskı ile bir kez daha Newroz’un Dörtyol’da kutlanmasının önüne geçilmek istendi. Bu baskıların bir parçası olarak yöresel kıyafet giyen 3 kadın gözaltına alındı. Daha sonra haklarında dava açıldı. Dava açılan kadınlardan biri olan Menci Orman tek kelime Türkçe bilmeyen bir kadın, ancak karakolda tercüman ve avukat olmadan ifadesi alınmış. Mahkeme hiçbir şekilde bu hususu göz önünde bulundurmadı ve Menci’ye 10 ay hapis cezası verdi” şeklinde konuştu.
‘Beyanlar göz önünde bulundurulmadı’
Şahide Orman’ın, annesi Menci’nin gözaltına alınmasına tepki gösterdiği için gözaltına alındığını kaydeden Mehtap, “Şahide’nin o esnada üstünde sarı, kırmızı, yeşil herhangi bir şey bulunmuyor. Ancak tarama yapılarak 2015 yılında Şahide’nin katıldığı Newroz’da omzunun üstüne sarı, kırmızı, yeşil şal attığı için dava açılıyor. Şahide ifade verebilecek düzeyde biri değildir. Çünkü olayın yaşandığı zaman Şahide, psikolojik tedavi görüyor ve bu sağlık sorunundan kaynaklı ailesi ifadesi alınmaması gerektiğini belirtiyor. Ancak hiçbir şekilde bu beyan göz önünde bulundurulmadan, ifadesi avukat ve doktor olmadan alınıyor. Ve şu an Şahide, hastanede tedavi görüyor. Onun duruşması 20 Eylül’de görülecek. Kaldığı hastaneye yazı yazıldı” ifadelerini kullandı.
Halaya davet etmek suç sayıldı
Newroz günü Feleknaz Aslan isimli kadının da sarı, kırmızı, yeşil iplerle taktığı kolye gerekçesiyle dava açıldığına dikkat çeken Mehtap, “Türk Ceza Kanunu (TCK) anlamında bu kadınların ‘örgüt propagandası’ yaptığına dair hiçbir faaliyetleri yok. Menci Orman’a yöneltilen suçlama, Newroz alanında sarı, kırmızı, yeşil şal sallayarak halaya davet etmesi oldu” dedi.
‘Kürt kadınları hedef alınmakta’
Mehtap, halkın kimliksizleştirilerek düşünmeyen bir nesil yaratılmaya çalışıldığına işaret ederek, şunları söyledi: “Suç unsuru olarak sayılması insanın doğasına aykırıdır. Kürtler açısından da sarı, kırmızı, yeşil bir kültürü temsil etmektedir. Hem kültürü yok etmeye çalışıyorlar, hem de bu tarz davaları açarak, Kürtleri daha çok baskı altına alarak, yıldırmak ve asimile etmektir. Bu engellemeler ile kadınlar kamusal alanlardan uzaklaştırılmaya çalışılıyor. Örneğin Çukurova bölgesinde yapılan Newrozlarda gözaltına alınanların neredeyse tamamı kadınlardan oluşuyor. Ama sürekli hedef alınanların kadınlar özelde de Kürt kadınları olduğunu görmekteyiz.”