Almanya Komünist Partisi’nin ve sosyalist kadın hareketinin önderlerinden Clara Zetkin Rusya’da geçirdiği kalp krizi nedeniyle 20 Haziran 1933’te hayata veda etti.

 

Clara, 5 Temmuz 1857’de Almanya’nın Saksonya eyaletinde dünyaya geldi. Kadın özgürlük mücadelesine ve sosyalizme büyük katkılar sunan Clara’nın “Yaşamın olduğu yerde savaşmak istiyorum” sözleri hafızalardaki canlılığını koruyor. 

 

Clara, sosyalist feminizmin temel taşlarını ördü. Sosyalist Kadın Enternasyonali’ni topladı, başkanlığını yaptı. Savaş karşıtı görüşlerinden dolayı defalarca tutuklandı.

 

1891den 1917ye kadar Sosyal Demokrat Partisi’nin kadın gazetesi “Eşitlik”in editörlüğünü yapan Clara, revizyonist bir çizgi izlemeye başlayan SPD ile yolunu ayırdı. Clara, Rosa Luxsemburg ile beraber ilerde Almanya Komünist Partisi’ne dönüşecek Sprataküs Birliği’nin kurulmasında rol oynadı ve mücadelesini burada sürdürdü.

 

Clara, 8 Mart’ın da temelini attı. 27 Ağustos 1910’ta düzenlenen 2. Enternasyonel’e bağlı kadın toplantısında Clara, dokuma fabrikası yangınında ölen işçi kadınlar anısına 8 Mart’ın Dünya Emekçi Kadınlar Günü olarak anılması önerisini getirdi ve bu öneri oy birliği ile kabul edildi.

 

Clara, “Erkeğin desteği olmadan. Evet, hatta genellikle erkeklerin iradesine karşın, kadınlar sosyalist bayrak altına girmişlerdir… Fakat onlar şimdi bu bayrak altında duruyorlar ve burada kalacaklar! Burada özgürlükleri için, eşit haklara sahip insan olarak kabul edilmeleri için savaşıyorlar. Sosyalist işçi partisi ile el ele yürüyerek savaşın tüm zorluğuna ve gerektirdiği özverilere katılmaya hazır oldukları gibi, zaferden sonra da elde ettikleri tüm hakları korumaya kesin kararlıdırlar” sözleriyle kadınların her alanda erkek egemenliği ile mücadele ettiğine işaret etti. 

 

Tarihte bugün öne çıkan diğer önemli gelişmeler şöyle:

 

1847: Norveçli, kadın oy hakkı savunucusu, eğitimci, siyasetçi, yazar Gina Krog doğdu. Gina, Norveç Kadın Hakları Derneği,  Kadın Oylama Derneği Ulusal Kadınlara Oy Hakkı Derneği ve Norveç Ulusal Kadın Konseyi'nin kurucularındandır. 1887'den 1916'daki ölümüne kadar Norveçli feminist dergi New Land’ın editörlüğünü yaptı. 

 

1901: Charlotte Makgomo (Mannya) Maxeke ABD’deki Wilberforce Üniversitesi'nde lisans derecesi alarak üniversite mezunu olan ilk siyahi kadın oldu. Charlotte, siyahilerin mücadelesine katılarak 1918'de Afrika Ulusal Kongresi Kadınlar Birliği'nin bir parçası olan Bantu Kadınlar Birliği'ni kurdu.

 

1837'de Afrikalı Kadınlar Ulusal Konseyi'nin (NCAW) ilk Genel Başkanı seçildi. 

 

1917: Ulusal Kadın Partisi kurucularından Lucy Burns ve Dora Lewis, Beyaz Saray’ı ziyaret eden Rus heyeti için pankart açarak, Başkan Woodrow Wilson'ın iki ülkenin demokrasiyi korumak için savaştığını ve Rusları aldattığını belirtti. 

 

Pankartta, "Biz Amerika'nın Kadınları, Amerika'nın bir demokrasi olmadığını söylüyoruz. Yirmi milyon Amerikalı kadının oy kullanma hakkı reddediliyor. Başkan Wilson, ulusal oy haklarının baş rakibidir” yazıyordu. 

 

Rus heyeti, Beyaz Saray kapısından geçerken pankartı gördü. Lucy Burns bu eylemden iki gün sonra tutuklanarak üç gün hapis yattı. 

 

Ulusal Kadın Partisi, 10 Ocak 1917'den sonra her türlü hava koşulunda, Beyaz Saray'da haftanın altı günü nöbet tuttu. “Sessiz Nöbetçiler” her gün ellerinde oy kullanma hakkı talep eden pankartlar taşıdılar.

 

1917: Ünlü Polonyalı matematikçi Helena Rasiowa doğdu. Çalışmaları, cebirsel mantık ve bilgisayar biliminin matematiksel temelleri üzerine büyük katkıda bulundu. 

 

1949: Amerikalı tenisçi Gussie Moran, Wimbledon Turnuvası’nda korta yeni bir kıyafetle çıkarak teniste yeni kadın giysisinin yaratıcısı oldu.   

 

Ancak Gussie çok tepki aldı. İngiltere Çim Tenisi ve Kroket Kulübü Komitesi, 25 yaşındaki Gussie’yi “tenise kabalık ve günah” getirmekle suçladı. Başkan Sir Louis Greig, "cinsel alana dikkat çektiği" için sporcuyu kınadı. Olay İngiliz Parlamentosu'nda tartışma konusu oldu. Guisse’nin açıklaması ise çok sportif ve insaniydi: “Tenis oynayabileceğim kıyafetlerle ilgilendim, sansasyon yaratmak ya da şov yapmak gibi bir düşüncem yok.” 

 

1988: ABD Yüksek Mahkemesi, özel kulüplerin kadınlara ve azınlıklara karşı ayrımcılık yapmasını yasa dışı kılan bir yasayı onayladı.

 

1996: Galatasaray Lisesi önünde oturmaları engellenen ve gözaltına alınan Cumartesi Anneleri, “Bundan sonra her cumartesi Galatasaray’a tek tek gelip karanfil bırakacağız”, açıklaması yaptı. “Biz buraya mecburuz” diyen Anneler, bir süre için eylem biçimlerini değiştireceklerini söylediler.

 

2003: Halil Açıl tarafından tecavüze uğrayan ve aile bireyleri tarafından recm edilen Şemse Allak, altı ay komada kaldıktan sonra 7 Haziran 2003’te yaşamını yitirdi. Şemse’nin recmle katledilmesi kadın örgütlerinin de çabasıyla kamuoyunda duyuldu. Ailesinin 15 günlük yasal süre içinde Diyarbakır Devlet Hastanesi Morgu’ndan almaması nedeniyle 20 Haziran 2003 tarihinde belediye görevlilerince defnedilen Şemse’nin cenaze namazını da kadınlar kıldı. Şemse Allak erkekler tarafından katledilip, cenazesini kadınların taşıdığı, sonsuzluğa uğurladığı ilk kadın oldu. 

 

Şemse’nin failleri Mehmet Emin Allak 20 yıl 8 ay, Emrullah Allak 12 yıl 6 ay, Rıdvan Allak 17 yıl 6 ay ceza aldılar.

 

2005: Dersim’de farklı mesleklerden kadınlar,  kısa adı ANA-DER olan Ana Fatma Kadın Derneği’ni kurdu. "Kadını toplumsal yaşamın içine çekmek, ekonomik anlamda özgürleştirmek, haklarının bilincinde olmalarını sağlamak” amacıyla kurulan derneğe, Türkiye’nin tek il belediye başkanı olan Songül Erol Abdil de destek verdi. 

 

2011: Frankfurt Yüksek Bölgesel Mahkemesi Kızıl Ordu Fraksiyonu  RAF’ın son tutuklu üyesi Birgit Hogefeld’i serbest bıraktı. Birgit 1993 yılında tutuklanmıştı. 

 

2014: Demokratik Özgür Kadın Hareketi (DÖKH) öncülüğünde "Kadınlar Önderliği ve Özgürlüğü İçin Eylemde" kampanyası kapsamında Doğubayazıt’ta miting düzenlendi. 

 

2018: Kürdistanlı kadınlar Süleymaniye’de düzenledikleri basın toplantısıyla Türkiye’nin Federe Kürdistan’a dönük saldırılarına tepki gösterirken, Mücadeleci Genç Kadın üyeleri de canlı kalkan gençlerle buluşmak üzere Süleymaniye’den Kandil’e doğru yola çıktı. 

 

Aralarında çok sayıda gazeteci ve yazarın da bulunduğu Federe Kürdistan, Kuzey ve Doğu Suriye ile İran Kürdistan Bölgesi’nden kadın örgütleri ve parti temsilcisi kadınlar Süleymaniye Kadın Birliği binasında düzenledikleri basın toplantısında, “Kürdistan Bölgesi parlamentosundan bölge sınırlarının Türk devletine kapatılmasını ve işgal saldırıları konusunda acil bir oturum gerçekleştirmesini talep ediyoruz” dedi. 

 

Mücadeleci Genç Kadın üyeleri de, Ranya, Sengeser, Qeladizê’den yola çıkan gençlerle Kandil’de buluşarak canlı kalkanları ziyaret etti. 

 

2019:  Suriye Kadın Meclisi ilk forumunu, "Kadın, din, iktidar ve özgürlük diyalektiği” sloganıyla Girê Spî Kantonu'na bağlı Eyn Îsa ilçesinde gerçekleştirdi. Foruma, kadın meclisi ve örgütlerinin üyeleri ile Kuzey ve Doğu Suriye’deki siyasi parti temsilcisi kadınlar katıldı.