ANKARA - HDP Şırnak Milletvekili Nuran İmir, Kürt Gazeteciler Günü’ne ilişkin, Kürt gazetecilerin yaşadıkları baskılar ve kapatmalara ilişkin Meclis araştırması talebinde bulundu. 

 

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Şırnak Milletvekili Nuran İmir, Kürt Gazeteciler Günü’nün 124’ncü yıl dönümüne ilişkin Kürt gazetecilerin yaşadığı baskı, şiddet ve tutuklanmalara ilişkin Meclis Başkanlığı’na araştırma önergesi verdi.

 

Türkiye’de her alanda olduğu gibi gazetecilik alanında da Kürtlerin ciddi baskı ve şiddet politikaları ile karşı karşıya kaldığına dikkat çekilen önergenin gerekçesinde, 124 yıl önceden bugüne Kürt gazeteciler üzerindeki baskı ve politikaların her geçen gün artarak devam ettiğine vurgu yapıldı. Önergede, Kürt basın faaliyetlerinin şiddet cenderesine alındığı da belirtildi. 

 

‘Türkiye basın özgürlüğü endeksi içerisinde 154’ncü sırada’

 

Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında 29 Ekim 2016’da çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnamelerle (KHK) Özgür Gündem ve Azadiya Welat gazeteleri ile Dicle Haber Ajansı (Diha) ve Jin Haber Ajansı (JINHA) gibi kuruluşların kapatıldığına işaret edilen önergenin gerekçesinde şöyle denildi: “ Tabii OHAL sürecinde sadece Kürt basını değil, muhalif basının tamamı cezalarla ve sansürle tasfiye edilmek istenmiştir. Bu süreçte iki yüze yakın basın – yayın kuruluşu kapatılmış, binlerce gazeteci işsiz durumuna düşmüştür. Bunun sonucu olarak Türkiye bugün Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 180 ülke içerisinde 154’nci sıradadır. Sadece 2021 yılında basına yansıyan verilere göre 55 gazeteci saldırıya uğradı, 2 gazeteci öldürüldü, 9 gazetecinin evine baskın düzenlendi, 61 gazeteci gözaltına alındı, 6 gazeteci tutuklandı, 23 gazeteci işkence ve kötü muamele gördü, 11 gazeteciye tehdit ve ajanlık dayatması yapıldı, 102 gazetecinin haber takibi engellendi, 54 gazeteci hakkında soruşturma açıldı, 51 gazeteci hakkında dava açıldı, gazetecilere toplamda 133 yıl 8 ay 21 gün hapis cezası verildi. Gazeteciler 72 bin 206 TL para cezasına çarptırıldı.”

 

Jinnews’e dönük erişim engeli

 

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) 12’si yayın cezası olmak üzere basın yayın kuruluşlarına 59 kez ceza, 112 kez yayın yasağı getirildiğine vurgu yapılan önergede, 64 internet sitesinin kapatıldığı, bin 460 habere erişim engeli getirildiği kaydedildi. Önergede, “AKP iktidarında 20 yılda 811 gazeteci tutuklandı, en az 34 gazeteci halen cezaevlerinde. Kürt gazeteciliği bir yandan iktidarların baskılarına direnirken bir yandan da eril zihniyete karşı kalıpları yıkarak yeni bir soluğu medya alanına kazandırdı. Türkiye’de ilk kadın haber ajansı Jin Haber Ajansı (JİNHA) 8 Mart 2012 de başlayarak Kürt kadın gazeteciliği ile medya alanında yerini aldı. JINHA, 30 Ekim 2016 günü KHK ile kapatıldı, Jinnews internet haber sitesine 43 defa erişim engeli getirildi. Her alanda olduğu gibi medya alanında da kadına yönelik şiddet politikaları varlığını hissettirdi” diye belirtildi.

 

 Meclis araştırma talebi

 

Önergede son olarak, Kürt basın, yayın faaliyetlerinin karşılaştığı engellerin ve basın emekçilerinin yaşadıkları zorlukların tespit edilerek gerekli tedbirlerin alınması amacıyla meclis araştırılması talebinde bulunarak, bağımsız ve tarafsız gazetecilik için elzem olunacağı kaydedildi.