Sema Çağlak

 

ŞIRNEX - Seçimlerle birlikte AKP-MHP iktidarında katledilen kadınların dosyaları bir kez daha gündeme geliyor. Kadın örgütleri faillerin cezalandırılmasını isterken bu dosyalardan biri olan Sakine Kültür’ün katledilmesine ilişkin açılan davaya ilişkin konuşan avukat Aycan İrmez, özel savaş politikalarına dikkat çekti. 

 

AKP ikitadarı döneminde kadına yönelik şiddet ve katliamlar en üst seviyeye çıktı. Kadınların mücadele ile elde ettikleri birçok hakları adım adım ortadan kaldırılmaya başlandı. AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan bir gecede çıkardığı kararname ile İstanbul Sözleşmesi’nden çekildi. 6284 Sayılı yasanın kaldırılmasına yönelik söylemleri sıkça dile getiren AKP seçim sürecine girerken kurduğu ittifaklarla söz konusu yasayı kaldırmaya ilişkin protokoller imzaladı. Kadınların kadın örgütlerinin buna yönelik tepkileri devam ederken, en çok üzerinde durdukları da hem AKP döneminde hem de AKP’nin MHP ile kurduğu ittifak sürecinde Kurdistan ve Türkiye’de devletin resmi görevlileri ya da devlet yetkililerine yakın olan kişilerce katledilen kadınların faillerin ortaya çıkarılmasını istiyor. 

 

Sakine işkence ile katledildi

 

14 Mayıs seçimlerine doğru giderken kadınların, kadın örgütlerinin gündeme getirdiği dosyalardan biri de Sakine Kültür’ün katledilmesi ile ilgili açılan dosya. Sakine Kültür, Şirnex’in (Şırnak) Silopya (Silopi) ilçesinde 13 Mayıs 2022 tarihinde işkence ile katledildi. Sakine’nin cenazesi Tilqebîn beldesindeki Bêspin deresinde bir sürücü tarafından bulundu. 

 

Katil Özel Harekat Ocakları Derneği Başkanı 

 

Açılan soruşturma kapsamında Özel Harekat Ocakları Derneği Başkanı İbrahim Barkın, Yunus Kültür ve Hacı Kültür gözaltına alındı. İbrahim Barkın, Sakine’yi katlettiğini itiraf etti ve tutuklanarak cezaevine gönderildi.   

 

İbrahim Barkın’ın paramiliter güçlerle ilişkisi

 

Sakine’nin katledilmesi ile Kurdistan’daki özel savaş politikaları bir kez daha gündeme geldi. İbrahim Barkın’ın paramiliter güçler ve AKP-MHP iktidarı ile bağı ortaya çıktı. İbrahim Barkın’ın TEM’den Albay Seydi Salman, Alan Aşireti Lideri ve AKP’li Çatak Belediye Başkanı Abdurrahman Şeylan, Gelecek Partisi Silopi ilçe Başkanı Nizar Ökten, Osmanlı Ocakları Başkanı Yaşar Tatar, Şirnak Valiliği Sivil Toplumla İlişkiler Müdürü Mustafa Güner ve birçok askeri ve sivil devlet görevlileri ile ilişkilerinin olduğu yansıdı. 

 

Özel Harekat Ocakları nedir?

 

15 Temmuz 2016’daki “darbe” girişiminden sonra AKP-MHP iktidarı birçok paramiliter gücün örgütlenmesinin önünü açtı. Bu çerçevede birçok vakıf, ocak ve teşkilat açıldı. Şırnak’taki Özel Harekat Ocakları Derneği de bu çerçevede Cebrail Demir isimli kişi tarafından açıldı. Cebrail Demir’in 2018 yılında AKP’li Metin Külünk ile fotoğraflarını paylaştı. Metin Külünk’ün de AKP’li İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile yakınlığı biliniyor.  

 

Sakine’nin katledilmesine karşı kadınlardan eylem

 

Sakine’nin katledilmesinin ardından yakınları Silopi Adliyesi'ne yürüdü. Ardından kitlesel kadın eylemleri gerçekleşti. Taybet Ana Dayanışma Merkezi, Silopya’daki Sanat Sokağı’nda Sakine için kitlesel açıklama yaptı. Barış Anneleri, Tevgera Jinên Azad (TJA) aktivistleri, Halkların Demokratik Partisi (HDP) üyeleri, Wan’da Star Kadın Derneği, Wan ve Colemêrg (Hakkari) Özgürlük İçin Hukukçular Derneği, kentlerdeki Baro Kadın Hakları Merkezleri ve birçok kadın platformu açıklamalar yaparak Sakine’nin katledilmesine tepki gösterdi. 

 

Katilden ‘Devletime hizmet ediyorum’ savunması

 

Sakine’nin katledilmesine ilişkin İbrahim Barkın hakkında açılan dosyaya ilk günden gizlilik kararı verildi. 9 ay sonra dosya Cizre Başsavcılığınca kabul edilerek iddianame hazırlandı. İlk duruşma 3 Şubat’ta Cizîr’de görüldü. İbrahim Barkın mahkemede yaptığı savunmada katlettiği Sakine’yi suçlayarak, “Ben devletime hizmet ediyorum. Kendimi savunmak için bıçak taşıyorum. Asker ve polislerle ilişkilerim güçlü. Herkes benim emniyet ve jandarma ile ilişkilerim olduğunu bilir” sözleri ile devlet kurumları ile ilişkilerini dile getirdi. 

 

Sakine’nin katilinin akrabası MDP’den aday

 

14 Mayıs seçimlerine doğru giderken, Sakine’nin katili İbrahim Barkın’ın akrabalarından İdris Barkın MHP listelerinden aday gösterildi. 

 

Seçime doğru giderken, kadın örgütleri Sakine’nin ve diğer kadınların katillerinin yargılanmasını istiyor. AKP’nin bu politikaları ve Sakine’nin katledilmesine ilişkin avukat Aycan İrmez değerlendirme yaptı. 

 

‘AKP kadınlara yönelik gerici politikalar devreye soktu’

 

AKP’nin zihniyetine karşı kadınların mücadelesinin devam ettiğini söyleyen Aycan, “AKP’nin kadınlara yönelik politikalarına baktığımızda kadın için bir politika görmüyoruz. Bunun en somut örneği İstanbul Sözleşmesi’nde geri çekilme. İstanbul Sözleşmesi’ni geliştirmek ve uygulamak yerine bu kez 6284 Sayılı yasa hedef alınıyor. Yeniden Refah Partisi ile ittifak yapıldı ve bu parti iktidar olduğunda bu kanunun kaldıracağını söylüyor. Yani AKP’nin 22 yıla yaklaşan iktidarı döneminde kadınları geliştirecek politikalar yerine gerici politikalar geliştiriliyor, gerici politikalar devreye sokuldu” diye konuştu. 

 

‘Özel savaş politikalarının temelinde Kürt sorununun çözülmemesi var’

 

Türkiye’de kadınlara yönelik katliam politikalarının yürütüldüğünü belirten Aycan, “Daha derin baktığımızda Şirnex’te farklı bir konsept farklı bir siyaset yürütülüyor. Son yıllarda şimdiye kadar olmadığı kadar kadın katliamlarında artış oldu. Katillerin ifadelerine baktığımızda da ‘devlete bağlıyım’ şeklinde kendilerini savunuyorlar. Bu şekilde cezasızlık politikasının uygulanmasını ya da az ceza almak istiyorlar. Özel savaş politikalarının temelinde Kürt sorununun çözümsüzlüğü var. Bu şekilde savaş ve kendi güçlerini yerleştirerek politikalarını yürütüyorlar” ifadelerini kullandı.    

 

‘Sakine sadece bir kişinin eliyle katledilmedi’

 

Sakine’yi katleden İbrahim Barkın’ın yargılandığı davaya dikkat çeken Aycan şunları belirtti: “Sakine vahşi bir şekilde katledildi ve biz de iddia ediyoruz ki sadece bir kişinin eliyle katledilmedi. Çünkü dosyada birçok çelişkili ifade var. Bu çelişkili ifadelerden dolayı bizim mahkeme heyetinden isteklerimiz oldu. Dosyaya ilişkin kapsamlı bir araştırma yürütülmesi gerekiyor. Sakine’nin katili ifadesinde ‘Beni güvenlik güçlerine sorabilirsiniz, jandarma ile ilişkilerim güçlü’ dedi. Bu şekilde kendini cezasızlık politikası ile kendini kurtarmak istedi. Ne yazık ki bu şekilde birçok dosyanın üzeri kapatılmak isteniyor.” 

 

‘Cezasızlık politikaları sonuç almamalı’

 

Özel savaş politikaları ve kadın katliamlarına ilişkin kadın örgütlerinin önemli bir rol oynamaları gerektiğini belirten Aycan, son olarak “Esas amacımız ve isteğimiz kadına yönelik şiddet, katliamlarda cezasızlık politikalarının sonuç almaması. İkinci  ise avukatların ve kadın örgütlerinin bu dosyalara müdahil olmalarının kabul edilmesi. Bizler Şirnex Barosu olarak bu dosyalara katılma talebinde bulunuyoruz ancak kabul edilmiyor. Bir yıl içerisinde 400’e yakın kadın katledildi. Bu kaygı verici bir rakam. Bu yüzden kadın lehine olan yasaların acil olarak düzenlenmesi ve bu özel politikaların önü alınmalı” değerlendirmesi yaptı.