2023 Newroz deklarasyonu açıklandı: Her der Newroz her dem azadî
- 11:06 10 Mart 2023
- Güncel
AMED - Siyasi partiler ve kurumlar Dicle Fırat Kültür Merkezi’nde “Her der Newroz her dem azadî” şiarıyla 2023 Newroz deklarasyonunu açıkladı, ilk ateş Şemzînan'da yakılacak.
Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eş Başkanı Berdan Öztürk, Tevgera Jinên Azad (TJA), Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Pervin Buldan ve HDP’li vekiller, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz, Barış Anneleri Meclisi, Kurdistani İttifak partileri ve Yeşil Sol Parti temsilcileri tarafından Dicle Fırat Kültür Merkezi’nde 2023 Newroz deklarasyonu açıklandı. Açıklamanın olduğu yerde “Her der Newroz her dem azadî” ve “Newroz ateşiyle özgürlüğe” pankartı ve “Newroz 2023” flamaları asıldı.
’43 merkezde kutlamalar gerçekleşecek’
Deklarasyonda ilk olarak konuşan DBP Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz, Newroz startını vereceklerini belirtti. Saliha, “Bin yıllardır Newroz diriliş, serhildan ve özgürlük günü olarak karşılanıyor. Ancak bu yıl depremin acısıyla karşılıyoruz. Bu yıl Newroz programını depremde yaşamını yitirenlere adıyoruz” dedi. Saliha, ayrıca 43 merkezde kutlamalar gerçekleştireceklerini ve ilk ateşin Colemêrg’in Şemzînan ilçesinde yakılacağını ifade ederek, birçok merkezde ateşin yükseltileceğini söyledi. Saliha, Newroz ateşini yükselterek iktidardan hesap soracaklarını ifade ederek, 17 ve 18 Mart’ta ise anma etkinlikleri gerçekleştireceklerini aktardı.
‘Yıkımın etkileri ağır bir şekilde devam etmektedir’
Ardından açıklamanın Kürtçesini okuyan Berdan Öztürk, 6 Şubat’ta Mereş (Maraş) merkezli meydana gelen ve 11 ilde 15 milyon insanı doğrudan etkileyen depreme değindi. Berdan, depremin acısı ve yasıyla 2023 Newroz’unu karşılayacaklarını söyleyerek, “Aradan geçen bir aylık sürede yıkımın ağır etkileri devam etmektedir. Dayanışmaya büyük ihtiyaç duyduğumuz bir süreçten geçmekteyiz. Deprem ve sonrasında yaşananlar, yıllardır savunduğumuz, uğruna mücadele edip büyük bedeller ödediğimiz bir hakikati bir kez daha ortaya çıkarmıştır. Tek bir merkezden yönetilen, yerelin bütün inisiyatif alanını daraltıp gasp eden merkeziyetçi bütün iktidar modelleri, toplumların sistemsel ve yapısal karakterine uygun değildir” dedi.
‘Ulusal birlik ruhunu güçlendirdi’
Berdan, depremin sebep olduğu yıkımın bu kadar ağır olmasının en büyük sebebinin, hantal, bürokratik ve baskıcı modeli özerk ve yerinden yönetimlere tercih eden merkezi ve otoriter devlet anlayışı olduğunu kaydederek, “Öbür taraftan ortaya çıkan büyük toplumsal dayanışma ağı hem Kürtlerin ulusal birlik ruhunu güçlendirmiş hem de yerinden ve özerk demokratik yaşamı esas alan demokratik cumhuriyet modelinin tek kurtuluş paradigması olduğu gerçeğini tekrar ortaya çıktı. Her yıl coşkuyla kutlanan Newroz’u bu yıl yitirilenlerin anısına ağıtlar ve deyişlerle karşılayacaklarına değinen Berdan, “İçimizdeki öfkeyle birlikte Kawa’nın Dehak’a karşı başlattığı büyük başkaldırının ruhuna uygun olarak AKP-MHP faşizminden hesap sorma günü olarak karşılayacağız. Yıllardır ağır tecrit altında tutulan Sayın Öcalan’ın tarihsel rolünü oynaması için üzerindeki ağır tecridin bir an önce kaldırılmasını ve tüm siyasi tutsakların özgürlüğünü talep edeceğimiz 2023 Newroz’unu aynı zamanda önümüzdeki seçimde mevcut iktidarı alaşağı etmenin müjdesi olarak görüyoruz” sözlerine yer verdi.
Berdan, açıklamanın devamında şu ifadelere yer verdi:
“Kürt siyasetini 2023 seçim stratejisinin temel ayaklarından biri olarak rejimin siyasi aparatlarının Kürdistan’daki etkilerinin sandıkta kırılması üzerinde kurmaya çağırıyoruz ve özgürlük arenaları olan Newroz meydanlarında bir kez daha özgür demokratik Amed’in, demokratik Ankara’nın ön koşulu olduğunu haykıracağız. Tamamıyla rant ve talan ekonomisi üzerinden halklarımızı çürük binalara mahkum eden ve yaşanan son ağır yıkımın asli sahiplerine karşı yeni bir toplumsal inşa sürecini başlatmayı en büyük tarihsel ve ahlaksal görev olarak görüyoruz. Özellikle gençlerin ve kadınların olmadığı bir kurtuluş mücadelesinin asla kurtuluş olmayacağı gerçekliğiyle 2023 Newroz’u; kadınların ve gençlerin öncülüğünde halkımızın bir kez daha irade beyanında bulunacağı, depremin acısının ve öfkesinin toplumsallaşıp milyonlar halinde alanlara akacağı bir Newroz olacaktır.
Dayanışmayı daha da güçlendireceğiz
Bu yönüyle 2023 Newroz programlarının depremde yaşamını yitiren insanlarımıza adayacak, bu yıkımın büyük yası ve öfkesiyle alanlarda olacağız. Tüm yaşananlara rağmen umudumuzu ve yeni yaşama olan inancımızı daha da büyütecek, dayanışmamızı güçlendireceğiz. Depremde açığa çıkan ulusal birlik ve dayanışma ruhuyla Newroz alanlarına akıp yitirdiğimiz canları anacağız.
Dirilişi toplumsallaştırmak, Newroz ateşi etrafında adaletin ve barışın sesini haykırmak için, ‘Herder Newroz, Herdem Azadî’ ve ‘Newroz Ateşiyle Özgürlüğe’ şiarıyla kutlayacağımız 2023 Newrozu’na tüm halklarımızı davet ediyoruz. Başta Kürt halkı olmak üzere bütün halkların Newrozu’nu özgür ve eşit bir ülke özlemiyle kutluyoruz. Bijî Newroz, yaşasın Newroz.”
‘Bayram havasında kutlamayacağız’
Sonrasında konuşan Pervin Buldan, bu yılki Newroz’un depremin yol açtığı büyük yıkımın ve acının yaşandığı bir ortamda karşıladığını kaydetti. Pervin, “Bir kere daha deprem felaketinde yaşamını yitirenlere Allah’tan rahmet diliyorum. Aynı zamanda yaralı olup hastanelerde tedavi olanlara acil şifalar diliyorum. Bu yıl Newroz’u bayram havasında kutlamayacağız. Ancak Newroz’un ruhuna uygun bir şekilde karşılayacağımızı belirtmek istiyorum. Özellikle yüzyıllardır bu kadim topraklarda Kürt halkının kadim bayramlardan biri olmasından kaynaklı bayram havası değil yas havasında ve halklarımızın ortak taleplerini ifade edeceği şekilde kutlayacağız. Newroz barışa ve kardeşliğe vesiledir. Eşit ve özgür bir yaşamın haykırdığı bir gündür. Kötülüğe, zulme, adaletsizliğe, yasaklara sömürüye, Türkiye’de yaşanan bütün kötülüklere karşı direnişin adıdır. Çözüm ve müzakere iradesinin en güçlü şekilde ifade edildiği talep edildiği bir gündür. Umudun, dirilişi ve cesaretin buluşmasıdır. Ulusal birlik iradesinde birleşme ve mücadelede ortaklaşmasıdır” sözlerini kullandı.
‘Tarihin akışının değiştiğini göstereceğiz’
Depremin yaralarını sarmak için bir arada olması gereken bir dönemde olduklarına vurgu yapan Pervin, “Bu dönem büyük bir acı yaşıyoruz. Birlik ve beraberlik bu dönem çok daha fazla olmalıdır. İşte böylesi bir süreçten geçiyoruz o yüzden Newroz alanlarında haykıracağımız farklı şeyler de var. Yaşatan bir sistemi oluşturmak için iktidara ‘artık senin miadın doldu Türkiye halkları değişim istiyor’ mesajı vermek istiyoruz. Ortak mücadele, dayanışma, birlik ve beraberlik içinde bir araya gelerek bunu başaracağımızı ifade edip haykıracağız. İktidara bir diğer mesajımızda yılmadığımızı, korkmadığımızı, umutsuzluğa kapılmadığımızı, vazgeçmediğimizi siyasi iradeye ifade etmek üzere bir araya geleceğiz. Bu iktidarın Kürt düşmanı olduğu, barış düşmanı olduğunu biliyoruz, kadın düşmanı bir iktidar olduğunu biliyoruz, kayyımcı bir iktidar olduğunu biliyoruz. Sistemi böyle devam ettiremeyeceğini Newroz alanlarından bir kez daha göstereceğiz. Onurlu yaşam mücadelesinin kazanacağına yürekten inandığımızı ifade etmek istiyorum. Tarihin akışının kesinlikle değişeceğini iktidara göstereceğiz. Bunu biz değiştireceğiz biz başaracağız. Türkiye halkları Kürtlerin kadınların ittifakı bunu kesinlikle değiştirecek. Newroz büyük bir değişimin startı olacak. Halk kararını vermiş demokratik çözümde karar kılmıştır. Bunun emareleri hepimiz tarafından okunuyor. İktidar bu Newroz’a baktığında kendi girişini mutlaka görecektir. İktidar bu Newroz’a baktığında değişimin başladığını görecektir, Türkiye halklarının birliğini görecektir, Kürtlerin ittifakını görecektir. Newroz’un ruhu ve ortaya çıkaracağı büyük irade 14 Mayıs’ın büyük değişim ruhuna dönüşecek ve ülkenin mutlaka ama mutlaka değiştirecektir. Bütün bunların sinyalleri Newroz’da verilecektir. Bir kez daha bütün halklarımızı Newroz alanlarında bir araya gelmeye birlikte ve beraber olmaya değişimin öncüsü olmaya davet ediyorum. Şimdiden herkese teşekkür ediyorum” diyerek konuşmasını sonlandırdı.
‘Kadınlar direnişini alanlarda sürdürdü’
TJA adına konuşan Gülcihan Şimşek de depremde yaşamını yitirenleri anarak yaralılara acil şifalar diledi. Gülcihan, “Deprem doğal bir afettir fakat yürütülen politikalar ve rant politikaları devleti enkaz altında bıraktı. Depremin olduğu gün halkımız, örgütlülüğümüz büyük bir mücadele yürüttü. Halkı yalnız bırakmadı. Bugün Newroz günüdür ve biliniyor ki Mart ayı direniş ayıdır. Kadınların mücadelesi 8 Mart’ta her alanda her kentte cevabını verdi. Ne olursa olsun direnişini alanlarda sürdürdü. 8 Mart’ta ‘zaman kadın özgürlük zamanı’ dedi. İran’da nasıl ki Jîna Emînî, başkaldırıp mücadele verdi sonrasında binlerce, on binlerce, milyonlarca kişi bir ağızdan jin jiyan azadî sloganını attı. Bu sloganın felsefesinin, anlamının olduğunu hepimiz biliyoruz. Kadınların mücadelelerinin büyüklüğünü buradan görüyoruz. Bugün Amed’deki çağrımız da budur; Ne kadar yüreğimiz yansa da acılı olsa da egemenlere karşı bir direniş var” dedi.
Yapılan konuşmaların ardından Newroz’a ilişkin izletilen sinevizyon gösterimi ile deklarasyon sona erdi.