ŞIRNAK - Son 5 yılda Cizre’de Dicle Nehri’ne giren 15 kişi boğularak yaşamını yitirirken, yetkililer tüm çağrılara rağmen önlem almıyor. 

 

Şırnak’ın Cizre ilçesinden geçen Dicle Nehri’nde can kayıpları yaşanmaya devam ediyor. Yaz aylarında sıcaklığın 50 dereceyi bulduğu ilçede, çocuklar, gençler ve yurttaşların serinlemek için girdiği nehirde, çok sayıda kişi de yaşamını yitirdi. En son 4 Mayıs’ta serinlemek için Dicle Nehri’ne giren İdris Pütrü (17) ve Zekeriya Negiz (13), akıntıya kapıldı. Ertesi gün cenazelerine ulaşılan iki çocuğun, Ilısu Barajı’nın kapaklarının açılmasıyla su debisinin bir anda yükselmesiyle akıntıya kapıldıkları öğrenildi. İdris ve Zekeriya ile birlikte son 5 yılda Cizre’de Dicle Nehri’ne giren 15 kişi boğularak yaşamını yitirdi. 

 

Bakanlık sadece 3 kişinin boğulduğunu öne sürdü

 

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Şırnak milletvekilleri, birçok kez boğulma vakalarına dair konuyu Meclis gündemine taşıyarak Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı’na sordu. Ancak bakanlık  önergeleri yanıtsız bıraktı. Bakanlığın 2018’de bir soru önergesine verdiği yanıtta, 2004 yılından 2018 yılına kadar 42 kişinin boğulduğu iddia edildi. 2018’de son 4 ay içerisinde 9 kişinin boğularak yaşamını yitirdiği Dicle Nehri'nde, bakanlık sadece 3 kişinin boğulduğunu öne sürdü. 

 

Dalgıçlar işten çıkarıldı 

 

Boğulma vakalarının çoğunda ilçede dalgıç bulunmaması da ölümlerin yaşanmasının bir diğer nedeni olurken, HDP’li Cizre Belediyesi tarafından işe alınan uzman dalgıçlar da kayyımlar tarafından işten çıkarıldı. Dalgıçlar, buna rağmen, boğulma vakalarında kendilerine ekipman sağlanması halinde gönüllü olarak arama çalışmalarına katılıyor. 

 

Uzman dalgıçların bulunmamasından dolayı boğulma vakalarında, Bitlis ve Batman’dan dalgıçlar getirilirken, bu durum akıntıya kapılanların kurtulma ihtimalini de ortadan kaldırıyor. 

 

Boğulma vakaları çukurlardan ve hortumlardan kaynaklanıyor

 

Öte yandan Cizre’de Dicle Nehri üzerinde çok sayıda kum ocağı yer alırken, buralarda iş makineleri tarafından kum ve çakıl çekmek için nehir yatağı metrelerce kazılıyor. Boğulma vakalarının çoğu da, iş makinelerinin açtığı bu çukurlarda ve oluşan hortumlardan kaynaklanıyor. 

 

Dicle Nehri kıyısında çok sayıda kum ocağı yer alıyor

 

Kıyı Kanunu’na göre akarsu, göl, deniz ve sulak alanlardan kum veya çakıl taşınması sınırlandırıldı. Ancak Dicle Nehri’nin kıyısında çok sayıda kum ocağı yer alıyor. Devlet Su İşleri ve İl Özel İdaresi tarafından özel şirketlere verilen beş veya on yıllık ruhsatlarla nehir yatağından çakıl ve kum taşınıyor. Gelişigüzel taşınan kum ve çakıl nedeniyle nehir yatağı yer yer değişirken, suyun için de bulunan canlılar da zarar görüyor. Kıyılarda bulunan kum ocakları sahiplerinin yetkililerden nasıl ruhsat aldığı ise akıllarda soru işareti olarak kalıyor. 

 

İlçede 2018’den bu yana yaşanan boğulma vakaları şunlar: 

 

* 2020’de Şırnak'ın Cizre ilçesine bağlı Misirî köyü yakınlarında bulunan Çemê Zeytin mevkiinde serinlemek için Dicle Nehri’ne giren Ramazan Yağbasan (65) adlı yurttaş, serinlemek için girdiği suda boğularak yaşamını yitirdi. 

 

* 2020’de Dicle Nehri'nin Cizre kıyısında Ahmet ve Hakan Ercan kardeşler serinlemek için girdiği suda boğuldu.

 

* 2019’da Cizre’de serinlemek için girdiği Dicle Nehri’nde boğulan Salih Karakoyun’nun (18), yaşamını yitirdi. 

 

* 2018’de Dicle Nehri’ne serinlemek için girdikten sonra kaybolan ve baygın bir şekilde sudan çıkarılan Muhammet K. hastaneye kaldırıldıktan sonra hayatını kaybetti. 

 

* 2018’de serinlemek için Dicle Nehri'ne giren 21 yaşındaki Muhammed El Tamer'in cenazesi bulundu.

 

* Mayıs 2018’de Bedirhan Şen nehirde boğularak yaşamını yitirdi.

 

* 2018’de Cizre’ye bağlı Dirsekli Köyü civarında serinlemek için Dicle Nehri’ne giren inşaat şantiyesinde çalışan Hasan Çağlıyan ve Yasin Zengin adlı yurttaşlar boğularak yaşamını yitirdi. 

 

* 2018’de Dicle Nehri'ne giren Kadir Örüç'ün cenazesine 4 gün sonra ulaşıldı. 

 

* 2018’de Cizre’de 12 yaşındaki Şahin Akbaş adlı çocuk, serinlemek için girdiği Dicle Nehri’nde boğularak hayatını kaybetti.

 

* 2018’de Cizre’de Dicle Nehri kenarında yürüyüş yaptığı esnada ayağının kayıp düşmesi sonucu suya kapılan 70 yaşındaki Abdurrahman Okşul’un cenazesine ulaşıldı.

 

* 2018’de Salih Çoban (15), nehirde boğularak hayatını kaybetti.

 

* Temmuz 2018’de serinlemek için nehre giren Baran Haykır ve Roşat Noyan hayatını kaybetti. 

 

Yine Cizre’de farklı tarihlerde Haşim Acar, İsa Acar, Mahmut Acar, Mustafa Acar ve İshak Dansik isimli çocuklar serinlemek için girdiği Dicle Nehri’nde boğularak yaşamını yitirdi. 

 

Tüm bu boğulma vakalarına rağmen Çevre, Şehircilik ve İklim ve Bakanlığı tarafından ve yetkililer tarafından herhangi bir önlem alınmadı.