9 Haziran 2009: AİHM’den Nahide Opuz davasında tarihi karar

  • 09:04 9 Haziran 2022
  • Tarihte Bugün
 
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), erkek şiddetine maruz bırakılan Nahide Opuz’un yaptığı başvuruya dair, 13 yıl önce bugün Türkiye’ye ceza verdi. Bu kararla birlikte ilk defa bir Avrupa ülkesi Strasbourg Mahkemesi önünde aile içi şiddetle ilgili bir davada mahkum olmuş oldu. 
 
Nahide Akgün, Hüseyin Opuz ile 1995 yılında evlenmiş sistematik şiddete uğramıştı. Şiddete karşı açtığı dava sonucunda Hüseyin Opuz, delil yetersizliğinden serbest bırakıldı. Fail erkek 2001 yılının ekim ayında Nahide’yi kesici aletle yaraladı, bu suçtan ise para cezasıyla kurtuldu. Nahide’nin polis ve savcılıklara yaptığı şikayetler sonuç vermedi. Hatta fail erkeğin tehditleri üzerine savcılıklara yaptığı bazı şikayetleri geri çekmek zorunda kaldı. Son çare olarak kaçmayı deneyen Nahide, annesi ve üç çocuğuyla Diyarbakır’dan İzmir’e taşınırken bir kez daha fail erkekle karşı karşıya gelir. Kendisini korumaya çalışan annesi, Hüseyin Opuz tarafından katledildi. Hüseyin Opuz, bu katliamdan dolayı 15 yıl hapis cezası alsa da 2008 yılında serbest bırakıldı. 
 
Hüseyin Opuz’un Nahide’ye ve annesine yönelik davranışlarına duyarsız kalan polis ve adli makamların, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin yaşam hakkı, kötü muamelenin önlenmesi, adil yargı ve ayrımcılıkla ilgili maddelerini ihlal ettiği gerekçesiyle Nahide’nin vekili Avukat Meral Danış Beştaş tarafından AİHM’e başvuru yapıldı. Başvuruda bu duyarsızlığın kadınların eşitsizliğinden, erkek egemenliğinden kaynaklandığı vurgulandı. Mahkeme, Türkiye’nin erkek şiddetine maruz kalan bir kadını, savcılığa başvurduğu halde, fail erkekten koruyamayarak ayrımcılık yaptığına hükmetti. Türkiye’yi 36 bin 500 Euro tazminata mahkûm etti. 
 
Kadın Platformu 11 Haziran’da Taksim Square Otel’de yaptığı basın toplantısıyla AİHM’in Nahide’nin aile içi şiddet şikayeti hakkında Türkiye’yi cezalandırdığı kararını değerlendirerek; “Hükümeti acilen yapılan yasal düzenlemelerin uygulamasının geliştirilmesi için çaba harcamaya, hakların hayata geçmesi için gerekli önlemleri almaya, kadınların yaşamın her alanında eşit bireyler olmasını sağlamak için eksik düzenlemeleri tamamlamaya ve bu konuda gerekli kaynakları seferber etmeye” çağırdı.
 
Tarihte bugün yaşanan kimi gelişmelerden bazıları şöyle: 
 
1836: İngiliz Doktor Elizabeth Garret Anderson, dünyaya geldi. Yaşadığı dönemde İngiltere’de ilk kadın cerrah olan Elizabeth, aynı zamanda kadınların oy hakkını savunanlardan biriydi. Kadınlardan oluşan ilk hastanenin kurucu ortaklarından biri olan Elizabeth, ayrıca, İngiliz tıp fakültesinin ilk dekanı, okul yönetim kuruluna seçilen ilk kadın ve Aldeburgh belediye başkanlığı yaptı. Elizabeth, 17 Aralık 1917’de hayata veda etti. 
 
1843: “İlk barış aktivisti kadın” olarak nitelendirilen Bertha Von Suttner, dünyayı etkisi altına alan savaş karanlığına karşı verilen mücadelenin simgelerinden oldu. Bertha, 178 yıl önce bugün Prag’da aristokrat bir ailede dünyaya geldi. Bertha ailesi tarafından mensup olduğu sınıfın “gerektirdiği” şekilde yetiştirildi. İyi bir eğitim aldı, birkaç dil öğrendi ve sanat okumaları yaptı. Ama bunun yanında içinde yanan bir tutkusu da vardı: Opera. Operacı olma hayali kuran Bertha, çocukluğunda müzikle ilgilendi, lakin hayali gerçekleşmedi. Nobel Barış Ödülü alan ilk kadın olan Bertha, tüm dünyaya “Silahları Bırakın!” çağrısı ile onurlu bir barışın inşa edilmesi mesajı veriyordu.
 
1871: İngiliz botanikçi ve fotoğrafçı Anna Atkins 16 Mart 1799’da dünyaya geldci. Anna, fotoğrafik görüntülerle resimli bir kitap yayınlayan ilk kişi olarak kabul edilir. Bazı kaynaklar, Anna’nın fotoğraf oluşturan ilk kadın olduğunu söylüyor. Anna, 150 yıl önce bugün yaşama veda etti. 
 
1927: ABD’li Victoria Claflin Woodhull, 23 Eylül 1838’de dünyaya geldi. Kadınların oy hakkı için mücadele eden kadınlardan biri olan Victoria’nın 1872 seçimlerinde cumhurbaşkanlığına aday olan ilk kadın olduğu birçok tarihçi ve yazar tarafından dile getirildi. Bazıları ise anayasanın zorunlu kıldığı 35 yaşından daha genç olduğu için Victoria'nın adaylığına karşı çıktı. Victoria, 94 yıl önce bugün yaşamını yitirdi. 
 
2020: Tiyatro oyuncusu Ayşegül Atik 72 yaşında hayatını kaybetti. Uzun süredir kanser tedavisi gören Ayşegül, Bodrum'da kalp krizi sonucu yaşamını yitirdiği belirtildi. Ankara’da 1948 yılında dünyaya gelen Ayşegül, 'Bir alışveriş bir fiş' reklamıyla hafızalarda yer edindi. Devlet Tiyatrosu'nda başta “Gömü”, “Ezgiler Ezgisi”, “Ceza Kanunu”, “Yollar Tükendi” gibi oyunlarda rol alan Ayşegül, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yakın Doğu Üniversitesi'nde Oyunculuk Ana Sanat Dalı Öğretim görevlisi olarak görev yapmış ve bugüne kadar “Taşı Toprağı Altın Şehir”, “Tatlı Çarşamba”, “Kartallar Yüksek Uçar”, “Sen de mi Şakir”, “Alıştık Artık”, “En Son Babalar Duyar”, “Kısmetim Otel”, “Şen Yuva”, “Ali Kundilli 2 ve Yaşamak Güzel Şey” ve “Dayan” gibi birçok projede rol aldı. 
 
2021: Mersin’de Mimoza Kadın Derneği, “Şiddeti frenliyoruz” kampanyası başlattı. Kampanya kapsamında taksi duraklarında şoförlere farkındalık eğitimleri verildi. 
 
2021: Halkların Demokratik Kongresi (HDK) 11. Olağan Genel Kadın Konferansı’nı gerçekleştirdi. Konferansta antifaşist birleşik mücadeleye dikkat çekilerek enternasyonal kadın mücadelesini büyütme çağrısı yapıldı.