HABER MERKEZİ – MKG’nin Ekim raporuna göre, 6 kadın gazeteci gözaltına alındı, 5’i tehdit edildi, 3’ü fiziki saldırıya uğradı. Raporda, 126 dijital medya içeriğine erişim engeli getirildiği, 10 yayın yasağı uygulandığı belirtildi. 

 

Mezopotamya Kadın Gazeteciler Derneği (MKG), Ekim ayı boyunca kadın gazetecilere yönelik hak ihlallerini belgeleyen bir rapor yayınladı. 

 

Basın özgürlüğüne dönük baskılara dikkat çekildi 

 

Raporda, basın özgürlüğüne yönelik baskılar detaylandırılarak iktidarın medya üzerindeki kontrolünün arttığı vurgulandı.  Raporda şu ifadelere yer verildi: “Bu tür hukuki baskılar, gazetecileri sindirmeye ve görevlerini yaparken oto-sansüre yöneltmeye yönelik bir stratejinin parçası olarak karşımıza çıkmaktadır.”  Gazeteci Melike Aydın’ın sekiz aydan uzun süredir ev hapsinde tutulması, bu baskının bir örneği olarak raporda yer aldı.

 

Dijital platformlara erişim engeli 

 

Kamuoyunun bilgiye erişiminin "bant daraltma" gibi uygulamalarla engellendiğine değinilen raporda, TUSAŞ tesislerine yönelik saldırı sonrasında dijital medya platformlarına getirilen erişim kısıtlamasına dikkat çekildi. Raporda, “Halkın bilgiye ulaşmasını kısıtlamak, iktidarın sansür politikalarının kapsamını genişletmekte, toplumun gerçeklere ulaşmasını sınırlamaktadır” denildi. 

 

Davalar açıldı 

 

Kadın gazetecilere açılan davaların da önemli bir hak ihlali olduğu belirtilen raporda, gazeteci Pelin Özkaptan’a verilen hapis cezası örnek gösterildi. Bu baskılara dair  raporda, “İktidarın, gazetecileri yargı yoluyla sindirmeye çalışması, yalnızca gazetecilerin değil, toplumun da bilgiye erişim hakkını tehdit etmektedir” diye kaydedildi. 

 

Genel olarak medya üzerindeki bu baskıların demokratik değerler üzerindeki etkisine dikkat çekilen raporda, “Medya üzerindeki kontrol ve baskı ortamı, halkın gerçeklere ulaşmasını ve eleştirel düşünce geliştirmesini engelleyerek, toplumun kutuplaşmasına zemin hazırlamaktadır. Basının baskı altına alınması, demokrasinin temel ilkelerinden biri olan ‘bilgilendirilmiş toplum’ idealine zarar vermektedir” denildi. 

 

MKG’den dayanışma mesajı

 

Son olarak  raporda, “Tüm bu baskılara rağmen mücadelemizi sürdüreceğimizi ve kadın gazetecilerin haklarını savunmaya devam edeceğimizi bir kez daha kamuoyuna duyuruyoruz” diye vurgulandı.

 

Raporda, gazetecilerin ifade özgürlüğü, güvenlik ve ekonomik haklarının çeşitli yollarla kısıtlandığı, aynı zamanda dijital medya ve internet üzerinde erişim engelleri ve sansürün artış gösterdiği belirtildi. 

 

Raporda şu başlıklara dikkat çekildi: 

 

“Gazetecilerin yaşam hakkı ve güvenliği üzerindeki ihlaller

 

*01 Ekim 2024: Devlet Bahçeli, Sinan Ateş suikastı haberlerini yapan gazeteciler arasında Şule Aysın’ı da tehdit etti.

 

*02 Ekim 2024: Gazeteci Yadigar Aygün, İstiklal Caddesi'nde yürüyüşü takip ederken darp edilip gözaltına alındı.

 

*11 Ekim 2024: Halk TV programcısı Şule Aydın, sosyal medya üzerinden cinsel şiddet tehdidi aldığını bildirdi.

 

*13 Ekim 2024: Diyarbakır’daki özgürlük yürüyüşünü izleyen gazeteciler Ceylan Şahinli ve Heval Önkol, polislerce darp edilip tehdit edildi.

 

*14 Ekim 2024: Gazeteci Pınar Gayıp, hakkında çıkarılan yakalama kararı nedeniyle gözaltına alındı, ifadesi alındıktan sonra serbest bırakıldı.

 

*15 Ekim 2024: Şırnak Silopi’deki barış eylemini takip eden gazeteciler Zeynep Durgut ve Derya Ren gözaltına alındı, ertesi gün serbest bırakıldı.

 

*21 Ekim 2024: Gazeteci Aysın Komitgan, sosyal medya paylaşımı nedeniyle gözaltına alındıktan sonra serbest bırakıldı.

 

*29 Ekim 2024: Öznur Değer, şantaj çetesiyle ilgili haberi sonrası tehditler aldı ve savcılığa başvurdu.

 

*31 Ekim 2024: Gazeteci Azime Bozkurt gözaltına alındı, adli kontrolle serbest bırakıldı.

 

Düşünce ve ifade özgürlüğü ihlalleri

 

*01 Ekim 2024: Gazeteci Evrim Kepenek’in davası ertelendi.

 

*03 Ekim 2024: JINNEWS muhabiri Melek Avcı’ya ‘örgüt propagandası’ iddiasıyla dava açıldı.

 

*08 Ekim 2024: Gazeteci Pınar Gayıp ‘örgüt üyeliği’ suçlamasıyla yargılandığı davada hakim karşısına çıktı; duruşma ertelendi.

 

*09 Ekim 2024: Pelin Özkaptan, sosyal medya paylaşımları nedeniyle ‘örgüt propagandası yapmak’ suçundan hapis cezası aldı.

 

*14 Ekim 2024: Öznur Değer, haberi nedeniyle hakkında soruşturma başlatıldı.

 

*15 Ekim 2024: Asuman Aranca’nın gizliliği ihlal davası ertelendi.

 

*24 Ekim 2024: Dicle Müftüoğlu, yargılandığı davadan beraat etti.

 

Basın ve dijital medya üzerine sansür uygulamaları

 

*07 Ekim 2024: BTK, Yeni Yaşam gazetesindeki bir köşe yazısına erişim engeli getirerek toplatma kararı aldı.

 

*11 Ekim 2024: RTÜK, Açık Radyo'nun karasal yayın lisansını iptal etti.

 

*14 Ekim 2024: Yeni Yaşam gazetesinin bir sayısı toplatma kararıyla engellendi.

 

*23 Ekim 2024: TUSAŞ tesislerine yönelik saldırı sonrasında sosyal medya platformlarına erişim kısıtlaması getirildi.

 

Ekim boyunca: RTÜK, çeşitli yayınlara toplam 10 kez yayın yasağı uyguladı.

 

İnternet ve dijital medyada erişim engelleri

 

*01 Ekim 2024: Dila Bozkaya’nın YouTube kanalları BTK tarafından erişime kapatıldı.

 

*03 Ekim 2024: İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin harcamalarına ilişkin Birgün haberi kişilik hakları ihlali gerekçesiyle engellendi.

 

*09 Ekim 2024: Discord uygulaması erişime kapatıldı.

 

*21 Ekim 2024: 177 Twitter hesabı erişime kapatıldı.

 

*22 Ekim 2024: Blogger platformuna erişim engeli getirildi.

 

Ekonomik ve Sosyal Hak İhlalleri

 

*22 Ekim 2024: Gazeteci Aysın Komitgan, gözaltına alındıktan sonra görevden alındı.

 

Tutsak gazetecilerin listesi

 

Raporda cezaevinde tutulan kadın gazetecilerin isimlerine de yer verildi:

 

*Elif Ersoy – Yürüyüş Dergisi Yazı İşleri Sorumlusu,

 

*Hatice Duman – Atılım Gazetesi Sahibi ve Yazı İşleri Müdürü,

 

*Lütfiye Burcu Kara – Mücadele Birliği Gazetesi,

 

*Selamet Turan – Gazeteci,

 

*Tülay Canpolat – Sabah Gazetesi Ankara Muhabiri,

 

*Özden Kınık – Eski TRT Çalışanı,

 

*Özlem Seyhan – Gazeteci.”