NAVENDA NÛÇEYAN - Hevseroka ELDH'ê Barbara Spinelli şert û mercên tecrîdê yên li ser Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan nirxand û got, "Mafê hêviyê şertê yekem e ji bo ku meriv bikaribe li ser mafê aştiyê biaxive; ew gava yekem a ber bi bidestxistina mafê aştiyê ve ye."

 

Yek ji 1500 parêzerên îmzekar ên Delegasyona Navneteweyî ya li dijî Tecrîdê, Hevseroka ELDH û endama Parêzerên ji bo Parêzeran, Barbara Spinelli, li ser polîtîkayên şer ên Tirkiyeyê û Mafê Hêviyê axivî.

 

Barbara Spinelli, di nav parêzerên ku berê ji bo hevdîtina bi Abdullah Ocalan re serî li CPT dabûn de ye.

 

Barbara Spinelli behsa civîna dawî ya Dadgeha Gel a Ewropayê kir û biryarên ku derbarê Rojava de hatine girtin nirxand. Barbara Spinelli got, "Dadger û juriyên ji çar aliyên cîhanê yên jêhatî, rayedarên Tirkiyeyê bi sûcên êrîşkariyê, sûcên li dijî mirovahiyê û sûcên şer ên li Rojava hatine kirin sûcdar dîtin. Ez endamek tîmê dozgeriya giştî bûm û me gelek delîl li ser van sûcan berhev kirin. Ev di metna biryarê de pir baş hatiye ravekirin. Ev biryar xalek destpêkê ya pir girîng e ji ber ku ew pêşniyaran ji bo rayedarên navneteweyî, Ewropî û neteweyî û ji bo her kesê ku li herêmê aştî dixwaze dihewîne. Bê guman, ew ji bo rayedarên Tirkiyeyê jî derbas dibe, lê ji ber ku ew beşdarî darizandinê nebûn, ez hêvî dikim ku ew ê van pêşniyaran li ber çavan bigirin, lê ez di derbarê vê yekê de ne ewqas piştrast im."

 

'Tiştên li Rojava diqewimin nêzîkî qirkirinê ne'

 

Barbara Spinelli got, "Tiştekî din ê pir girîng ku divê her kes bizanibe ev e ku tiştê ku li Rojava diqewime pir nêzîkî qirkirinê ye." Barbara Spinelli diyar kir ku her roj sivîl bi dronan têne kuştin û got, "Her roj êrîş li ser şaredariyên Rojava hene, her roj jîngeh tê wêrankirin û mirov neçar dimînin ku malên xwe biterikînin. Ev biryar xalek destpêkek pir girîng e ji bo qebûlkirina tiştên ku li Rojava qewimîne, ji sala 2018'an heta îro, di operasyonên leşkerî yên ku rasterast ji hêla rayedarên Tirk ve an jî bi rêya komên din ên paramîlîter ve têne kirin."

 

'Mafê Hêviyê gava yekem a di pêvajoya aştiyê de ye'

 

Piştî banga Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan a di 27'ê Sibatê de, rojeva herî zêde li ser hat axaftin Mafê Hêviyê bû. Barbara Spinelli, bandorên bangewaziyê û Mafê Hêviyê nirxand û got, "Mafê hêviyê şertê yekem e ji bo ku meriv bikaribe li ser mafê aştiyê biaxive; ew gava yekem e ber bi bidestxistina mafê aştiyê ve. Mafê hêviyê ne tenê ji bo Birêz Ocalan e, lê ji bo hemî girtiyên siyasî ye. Piştî darizandinên pir dirêj û demên dirêj ên girtinê û bi piranî di tecrîdê de, ew mafê dîtina ronahiyê ye. Ji ber vê yekê, mafê hêviyê gava yekem a di pêvajoya aştiyê de ye û ji bo Ocalan, ev tê wateya azadiya hevdîtina bi malbata xwe re, hevdîtina bi parêzerên xwe re û beşdarbûna di pêvajoya aştiyê de li derveyî girtîgehê, li derveyî pergala cezayên girêdayî girtîgehê. Ji ber vê yekê, gava yekem ku divê rayedarên Tirk bavêjin da ku pêvajoya aştiyê berbiçav, rast û gengaz bikin ev e ku Birêz Ocalan bînin rewşek ku ew bikaribe bi azadî beşdarî vê pêvajoyê bibe. Di heman demê de, divê rêz li mafên hemî girtiyên siyasî yên li Tirkiyeyê têne girtin were girtin."

 

 

'Divê Tirkiye biryarên DMME'yê nas bike'

 

Barbara Spinelli got ku bicîhanîna biryara Mafê Hêviyê girêdayî hikûmeta Tirkiyeyê ye û wiha lê zêde kir, "Bê guman, helwesta saziyên Ewropî û Konseya Ewropayê dibe ku di daxwaza ku Tirkiye bi rastî biryara Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropayê bicîh bîne de xurttir be. Lêbelê, ez difikirim ku di vê nuqteyê de, wekî gava yekem di pêvajoya aştiyê de, Tirkiye hewce dike ku gav bavêje da ku nîşan bide ku ew biryarên AÎHM'ê nas dike û dest bi bicîhanîna wan dike. Di heman demê de, pêşniyarên ku ji hêla CPT'yê ve hatine kirin, ku bi Konseya Ewropayê ve girêdayî ye, divê werin bicîhanîn. Ji ber ku binpêkirinên mafên mirovan di asta Ewropayê de pir zelal û bi zelalî hatine destnîşankirin. Niha dora rayedarên Tirkiyeyê ye. Divê ew ji hêla siyasî ve gav bavêjin û nîşan bidin ku ew bi rastî baweriya xwe bi çarçoveya Ewropayê tînin ku ew dixwazin bibin beşek ji vê çarçoveyê û ku ew dixwazin van biryaran ji bo Birêz Ocalan û hemî girtiyên siyasî bicîh bînin."

 

Barbarayê wiha dewam kir:

 

"Rastiya destûr nayê dayîn Birêz Ocalan parêzerên xwe bibîne, ji bo me parêzerên Ewropî û navneteweyî fikareke sereke ye. Ji ber vê sedemê, tevahiya tora navneteweyî ya parêzeran daxwazên parêzerên Birêz Ocalan ji nêz ve dişopîne û bi tundî piştgirî dide daxwaza wan a serdana Ocalan a li Îmraliyê. Gava yekem a destpêkirina pêvajoya aştiyê ew e ku Birêz Ocalan bikaribe bi parêzerên xwe re hevdîtinê bike û ev hevdîtin bi awayekî taybet û nepenî pêk werin. Ji ber ku ev binpêkirineke pir cidî ya qaîdeyên mafên mirovan e. Ji ber vê yekê bi hezaran parêzer ji çar aliyên cîhanê daxwaznameyên piştgiriyê bi parêzerên Ocalan re îmze kirine û ji rayedarên Tirkiyeyê xwestine ku destûrê bidin hevdîtinên bi Ocalan re. Û em ê vê yekê bidomînin heya ku destûr neyê dayîn ku parêzer bi rêkûpêk serdana Îmraliyê bikin."

 

Ger Birêz Ocalan azad bibe, ev yek dê bandorê li ser demokrasî û aştiyê bike

 

 

Gelek xwediyên Xelata Aştiyê ya Nobelê, tevî min, daxuyaniyek îmze kirin û bang li rayedarên Tirkiyeyê kirin. Ev daxuyanî li Brukselê, li Parlamentoya Ewropayê, hat pêşkêşkirin. Me xwest tekez bikin ku ev banga Ocalan ji bo Tirkiye û herêmê ji bo aştiyeke mayînde firsendek dîrokî ye. Ev bang ne tenê ji bo Tirkiye an herêmê, ji bo demokrasiya cîhanê jî pir girîng e. Divê Birêz Abdullah Ocalan bikaribe bi awayekî rastîn û berbiçav beşdarî pêvajoya aştiyê bibe. Di vê mijarê de, hem di asta neteweyî û hem jî di asta navneteweyî de, berpirsiyariya me hemûyan heye. Em daxwaz bikin ku Ocalan di danûstandinên avakirina aştiyê ya li herêmê de cih bigire. Ji ber ku eger Birêz Ocalan azad be ku beşdarî pêvajoya aştiyê bibe, ev yek ne tenê ji bo herêmê lê ji bo demokrasî û aştiyê li seranserê cîhanê bandorê dike. Ji ber vê yekê em bi rastî li bendê ne ku di vê mijarê de nûçeyên erênî bibihîzin.

 

Divê bangewazî ciddî were girtin

 

Me, wekî parêzeran, banga xwe kir. Wekî min niha got, me ev bangewazî li Brukselê bi gelek xwediyên Xelata Aştiyê ya Nobelê, saziyên girîng û endamên Parlamentoya Ewropayê re pêşkêş kir. Ji ber vê yekê em bi rastî ji danûstandinên ku niha di rê de ne hêvîdar in û em pêşketinan ji nêz ve dişopînin. Em hêvî dikin ku hemû aliyên beşdar di pêvajoya aştiyê de vê derfeta bêhempa bikar bînin û hemû gavên pêwîst bavêjin da ku mafê hêviyê û paşê jî mafê aştiyê, ji bo hemû gelên herêmê gengaz bikin. Em bi baldarî hemû gavên pêvajoya danûstandinan dişopînin û hêvî dikin ku vê carê banga Birêz Ocalan ji aliyê hemû aliyên peywendîdar bi ciddî were girtin. Niha çarçoveya yasayî pir zelal e. Niha tenê hewcedariya îradeya siyasî ye ji bo cîbicîkirina van biryaran. Hêviya me ew e ku rayedarên Tirk biryardariyeke siyasî nîşan bidin da ku hemû biryar û pêşniyarên têkildarî mafên mirovan bicîh bînin."