ADIYAMAN - Kahta ilçesinde bulunan Cendere Köprüsü ile Karakuş Tümülüsü ziyaretçilerin ve belediyenin duyarsızlığı nedeniyle tahrip olmuş durumda. Kahta Çayı üzerine kurulması planlanan HES için patlatılan dinamitlerden kaynaklı da tarihi yapılar zarar gördü. 

 

Nemrut Dağı, Perre Antik Kent, Eski Kahta Kalesi (Yeni Kale), Karakuş Tepesi gibi Kommagene Uygarlığı'na ait birçok tarihi değeri bünyesinde barındıran Adıyaman'da 300'den fazla tarihi ve kültürel mekan bulunuyor. “Açık hava müzesi” konumundaki Adıyaman, tarihi zenginlik, doğal ve kültürel değerleri ile önemli bir mirasa sahip. Fakat bu tarihi miraslar günümüzde yeterince korunmayarak, adeta yok olmaya terk edilmiş. 

 

Dinamitler tarihi yapıda tahribatlar yarattı

 

Kahta ilçesinde bulunan Karakuş Tümülüsü ( M.Ö 1. yy ) Kommagene Krallık ailesine ait bir anıt mezar. Güneyde yer alan sütun üzerinde kartal, doğuda yer alan sütunlar üzerinde aslan ve boğa, batıdaki sütun üzerinde ise Kral 2. Mithridates'in kız kardeşi Laodike ile tokalaşma kabartması bulunuyor. Doğudaki sütun üzerinde yer alan yazıta göre bu mezar 2. Mithridates'in annesi İsias, kız kardeşi Antiochis ve yeğeni Aka'ya ait. Laodike'nin kabrinin üzerinde "O tüm kadınların en güzeliydi" yazmakta.

 

Doğu, Batı ve Güney yönlerinde dörder sütun yapılmış olmasına rağmen günümüzde sadece 4 sütun kaldı. Bunlardan ikisi doğuda biri de batıda. Güneyde ise Karakuş yer alıyor. Tümülüsün sütunları, yakınlarında bulunan Kahta Çayı üzerinde yapımına 2014 yılında başlanılan Karakuş Hidro Elektirik Santrali (HES) çalışmalarında kullanılan dinamitlerin patlatılmasından kaynaklı tahribatlar yaşadı.

 

Çay kurumak üzere

 

Kahta Çayı üzerinde tepkilere rağmen yapımı süren HES, bölge insanının yüzme, sulama, piknik amaçlı kullandığı çayı kurutma noktasına taşımış. Doğa Koruma ve Milli Parklar İl ve Bölge Müdürlüğü, Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü, Müze Müdürlüğü gibi kurumların da onayıyla Murat Enerji Elektrik Üretim Ticaret A.Ş. tarafından yapımı süren HES'e karşı bölge halkının düzenlediği eylemler ise jandarmanın saldırısıyla bastırılmıştı. 

 

Dava devam ediyor HES yapımı durmadı

 

HES projesinin yapımına başlanmasından sonra santralin kurulmak istendiği sahada Adıyaman İdare Mahkemesi heyeti, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İl Müdürlüğü yetkilileri, Çukurova Üniversitesi, Mersin Üniversitesi ve Adıyaman Üniversitesi'nden harita mühendisi, çevre mühendisi, jeoloji mühendisi, arkeolog, ziraat mühendisi, su ürünleri ve biyoloji mühendislerinden oluşan 7 kişilik heyetin incelemelerde bulunmasının ardından heyetin, “Bu alanda HES kurulmaz” raporu hazırlayarak Adıyaman Bölge İdare Mahkemesi'ne sunduğu dava ise devam ediyor.

 

1800'lü yıllardan itibaren ayakta

 

“Tek kemerli” olma özelliği ile nadir tarihi yapılardan birisi olan ve ihtişamıyla ziyaretçileri etkileyen bir diğer tarihi yer Cendere Köprüsü.  Bu yapı 1800'lü yıllardan beri ayakta kalmayı başardı. Köprü Cendere Çayı üzerinde yer aldığı için bu adı alırken, bölgede bulunan yurttaşların da uğrak mekânı durumunda. 

 

Cendere Köprüsü de tahrip edilmiş

 

Öte yandan birinci derecede sit alanı da olan tarihi Cendere Köprüsü, piknik yapıp yüzmek için gelenlerin çevreye bıraktığı çöplerin birikmesiyle birlikte kötü kokular yayıyor. Burada bulunan piknik alanında çöp konteynerlerinin bulunmaması ve yeterince temizlenmemesi dikkat çekiyor. Kahta Belediyesi'nin ve yurttaşların gerekli özeni göstermediği alan çöplere teslim edilmiş durumda.

 

Köprünün çeşitli yerlerinde yazılan yazılar da dikkat çekerken etrafında yakılan mangal ateşinden kaynaklı köprünün sütunlarında tahribat oluştuğu görülüyor.