İSTANBUL - İHD İstanbul Şubesi, Marmara ve diğer bölgelerde bulunan 24 cezaevinde Ocak-Şubat- Mart aylarında yapılan başvurulara dair hak ihlali raporunu açıkladı. 

 

İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishaneler Komisyonu, Marmara Bölgesi’nin yanı sıra çeşitli bölgelerde yer alan cezaevlerinde yaşanan ihlallere dair 2023 Ocak-Şubat-Mart aylarını kapsayan 3 aylık “Marmara Bölgesi Hapishaneleri Hak İhlalleri Raporu”nu dernek binasında yaptığı basın toplantısıyla açıkladı. Toplantıya, İHD Cezaevi Komisyonu üyeleri  Jiyan Tosun, Mehmet Acettin, İHD İstanbul Şubesi Başkanı Gülseren Yoleri katıldı.

 

24 cezaevinden başvuru yapıldı

 

Tutukluların gönderdiği faks ve mektupların yanı sıra aileleri ve avukatları aracılığıyla yaptığı başvurular ile basın taraması yoluyla oluşturulan raporda, 24 cezaevinden gelen başvurular yer aldı.

 

Rapora göre, 2023 yılının Ocak, Şubat, Mart aylarında Ocak, Şubat, Mart aylarında 11'i Marmara Kampüs Cezaevi olmak üzere, Silivri Kampüs Ceza İnfaz Kurumu (CİK) 8, Kandıra 1 ve 2 nolu F Tipi Cezaevi'nde, 18 Tekirdağ 1 ve 2 No’lu F Tipi Cezaevi'nde 3, Bolu F Tipi Cezaevi’nde 3, Balıkesir L Tipi, 1 Gebze M Tipi 6,  Maltepe Çocuk ve Gençlik Kapalı Cezaevi'nde 1, diğer  cezaevlerinde gelen başvurularda toplam 90 başvuru gerçekleşti.  Aylara göre verilen başvurularda yer verilen raporda, Ocak ayında 25, Şubat ayında 26, Mart ayında 39 olmak üzere toplam 90 başvuru yapıldığı kaydedildi. Yapılan 90 başvurunun 48’i kadın, 42’si erkek ve 38’i adli, 52’si politik nedenlerle başvurularda bulunduğu belirtildi. Yapılan her bir başvurunun  birden çok ihlal iddiası içerdiği kaydedilen açıklamada,  basın taraması yolu ile toplanan 372 ihlalin yanında, derneğe  yapılan 90 başvuru,  Ocak ayında 591, Şubat ayında, 621, Mart ayında 833 olmak üzere başvurulardan toplam 2 bin 45 ihlal tespit edildiği kaydedildi.

 

2 bin 417 ihlal 

 

Raporda, ihlallerin yaşam hakkı ihlali, kötü muamele, darp ve işkence, sağlık ve tedavi hakkı, iletişim hakkı, beslenme hakkı, adalete erişim hakkı ve adil yargılanma hakkı kapsamında yer aldığı vurgulandı. Rapora göre, yaşam hakkı bağlamında 101, 13 kişi yaşamını yitirirken,  işkence, kötü muamele ve onur kırıcı davranış 906, sağlık hakkına yönelik, 298, yeterli sağlık ve beslenme, suya erişim ve öz bakım hakkı ihlali 187, iletişim hakkı ihlalinde 433, hasta tutukluların, adil yargılanma talebi ve ceza infaz sürecinde yaşanan ihlaller 43 olmak üzere basından derledikleriyle beraber 2 bin 417 ihlalin yaşandığı belirtildi.

 

İmralı için yapılan başvurular reddediliyor 

 

Raporda, İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde 23 yıldır ağır tecrit koşulları altında tutulan ve uzun süredir haber alınamayan PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın avukatlarının reddedilen görüş başvuruları oldu. Raporda, üç ay içerisinde tam 29 kez avukatların görüş başvurusunun reddedildiğine yer verildi.

 

Sorunlara çözüm üretilmiyor 

 

Raporu açıklayan İHD İstanbul Şube Başkanı Gülseren Yoleri, cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerinin, mahpusların yaşamını tehdit eder boyuta vardığına dikkat çekti. İhlallerin açıklanan verilerle sınırlı olmadığına işaret eden Gülseren, “İhlaller neredeyse mahpusların yaşamlarına kasteden boyutta. Bu rapor dönemindeki tespitlerimiz, hapishanelerde ciddi sorunların yaşanmakta olduğunu ve ne yazık ki sorunlara halen çözüm üretilemediğini göstermektedir. Nitekim; aşırı doluluk ve buna bağlı sorunlar,  ayrımcı yaklaşım ve uygulamalar artarak devam etmektedir. Annesiyle kalan çocuklar, yabancı, kadın, çocuk ,yaşlı, engelli, hasta mahpuslar ayrımcılık dahil ciddi hak ihlallerine maruz kalmaktadırlar. Çalışan mahpuslara yönelik ağır emek sömürüsü devam etmekte, ekonomik krizin etkileri içeride de ağır bir şekilde kendisini hissettirmektedir. Mahpusların günlük iaşe bedelleri temel beslenme ihtiyacına dahi cevap olamamakta, mahpuslar kalitesiz ve yetersiz beslenmeye maruz kalmaktadır” dedi. 

 

298 hak ihlali yaşandı 

 

Cezaevlerinde sağlık ve tedaviye erişimde yaşanan sorunlara da çözüm üretilmediğinin altını çizen Gülseren, “298 sağlık hakkı ihlali tespiti yapılan rapor dönemimizde, Derneğimize yapılan bütün başvurularda sağlık ve tedavi hakkına yönelik ihlallerden söz edilmektedir. Hastaneye sevk taleplerinin hiç ya da geciktirilerek yapılması, hapishane revirinde hekim ya da uzman hekim bulunmaması, kelepçeli muayene zorlanma, muayene odasında asker bulunması, ilaçların düzenli olarak verilmemesi, mahpusa ve ailesine sağlığı ve tedavisine ilişkin bilgi verilmemesi ve hasta mahpuslar bakımından Adli Tıp Kurumu’nun olumsuz raporlar vermesi durumu devam ediyor. Özellikle politik mahpusların tedavisinde kelepçeli muayene ve tedavi zorlaması, hastaneye sevklerde mahpuslara yönelik kışkırtıcı, onur kırıcı davranışlar yaşanıyor. Bu sorunlar özellikle ağır ve kronik hastalığı olan mahpuslar bakımından yaşam hakkı ihlallerine zemin hazırlamaktadır” ifadelerini kullandı.

 

Kamuoyuna çağrı

 

Gülseren son olarak, “Hak ihlallerinin son bulmasını istiyor ve yetkililerin sorumluluklarını hatırlatmak açısından bu raporu yayınlıyoruz.  Hapishanelerde yaşanan sorunlara karşı dışarıdaki mücadele ile de desteklenmesini savunuyor, bu yüzden de sorunlara duyarlılık geliştirilmesi noktasında bir duyarlılık yaratmak istiyoruz bu raporlarla” diyerek, “Tüm kamuoyunu tutuklular için duyarlılık göstermeye ve ses çıkarmaya çağırıyoruz” dedi.