5 Mayıs 1882: Süfrajet hareketin öncülerinden Sylvia Pankhurst doğdu
- 09:05 5 Mayıs 2023
- Tarihte Bugün
Sylvia Pankhurst, 5 Mayıs 1882 yılında Manchester'de doğdu, 1960 yılında, 78 yaşındayken, bağımsızlığa kavuşması için uzun yıllar mücadele verdiği ve son dört yılını geçirdiği Etiyopya'da öldü.
Sylvia, kız kardeşi Christabel ile birlikte, anneleri Emmeline Pankhurst'ün kurduğu WSPU - Women's Social and Political Union (Kadınların Sosyal ve Politik Birliği)'nin aktif üyeleri arasında yer aldı. İngiltere çapında örgütlenen WSPU, kadınlara oy hakkı verilmesi için mücadele ediyordu. 21 Temmuz 1908'de Londra Hyde Park'ta 500 bine yakın kadının katıldığı bir gösteri düzenlediler. Ertesi yıl WSPU doğrudan eylem kampanyası başlattı. Tutuklanan ve açlık grevine başlayan süfrajetler zorla beslenme işkencesine maruz kaldılar.
Sylvia, annesi ve kız kardeşinden farklı olarak cinsiyet ve sınıf arasındaki ittifakı temel alıyor ve işçi kadınların sorunlarına eğiliyordu. Bu ittifakta ısrar ettiği için WSPU'dan 1913 yılında ihraç edildi. O da bağımsız ELFS - The East London Federation of Suffragettes (Doğu Londra Süfrajetler Federasyonu)'nu kurdu; kadınların kölece çalıştırılmasının sona erdirilmesi ve eşit ücret için kampanya başlattı.
Bir başka önemli görüş ayrılığı, Britanya'nın Birinci Dünya Savaşı'na katılma kararıyla ortaya çıktı. Süfrajetlerin bir kısmı savaş faaliyetini desteklerken, Sylvia'nın içinde bulunduğu ELFS buna karşı çıktı. "Herkese oy hakkı"ndan yana olduğunu açıklayan EFLS adını WSF - Workers' Socialist Federation (Sosyalist İşçi Federasyonu) olarak değiştirdi.
1918'de 30 yaşından büyük, ev (mülk) sahibi, ev sahibiyle evli, gelir getiren bir işte çalışan ya da üniversite mezunu kadınlar ile 21 yaşın üzerindeki erkeklere genel oy hakkı tanındı. Sylvia Pankhurst'ün sonraki yaşamı ırkçılığa, sömürgeciliğe ve militarizme karşı mücadeleyle geçti. 1933 yılında Savaşa ve Faşizme Karşı Uluslararası Kadın Komitesi'ni kurdu. 1936'da patlayan İspanya İç Savaşı sırasında Cumhuriyetçilere destek verdi. Mussolini'nin işgal ettiği Etiyopya'yı savunmak için bir gazete çıkardı. 1956'dan itibaren Etiyopya'da yaşamaya başlayan Sylvia hayatını bu ülkede kaybetti. Addis Ababa'da gömülüdür.
Tarihte öne çıkan diğer önemli olaylar şöyle:
1864: Nellie Bly takma ismiyle anılan gazeteci, araştırmacı Elizabeth Jane Cochran, Pennsylvania’da doğdu.
1955: Türk Kadınlar Birliği'nin girişimiyle, her yıl Mayıs ayının ikinci Pazar gününün Anneler Günü olarak kutlanmasına karar verildi.
2018: Öğrencisi olduğu Ankara Üniversitesi'nden 67 gün önce ailesi tarafından kaçırılan, eğitim hakkı gasp edilen, istemediği halde evde zorla tutulan Şule Duman'ı kendisinin de içinde olduğu kadın dayanışması kurtardı. Arkadaşlarının başlattığı dayanışma, kadınların da uğraşı ile sonuç verdi. Şule ailesinin elinden kurtarıldı.
2018: Türkiye'nin dört bir yanından gelen kadınlar Kampüs Cadıları, "Özgürlük ellerimizde" şiarıyla 2’inci Konferanslarını İçerenköy Pir Sultan Abdal Konferansı salonunda gerçekleştirdi. Konferansa Mor Dayanışma, Liseli Cadılar, Üniversiteli Kadın Kolektifi, Özgür Genç Kadın, Anarşist Kadınlar, CHP Kadın Kolları, Üniversiteli Kadın Meclisleri, HDK Kadın Meclisi temsilcileri ile çok sayıda kadın katıldı.
2021: Roman ve oyun yazarı Emine Işınsu Öksüz yaşamını yitirdi.