16 Nisan 2018: 163 kadın örgütünden ortak bildiri
- 09:04 16 Nisan 2023
- Tarihte Bugün
Meclis’te görüşülecek “çocuklara yönelik cinsel istismar yasa tasarısına” 163 kadın örgütü 16 Nisan 2018’de ortak bildiri ile tepki gösterdi.
Meclis’te görüşülecek çocuklara yönelik cinsel istismar yasa tasarısına 163 kadın örgütü tepki göstererek “Erkek şiddetini görünmez kılan yasa tasarısına itiraz ediyoruz” başlığıyla ortak bildiri yayımlandı. Kadınlar, istismar suçlularını hadım etme önerisiyle hazırlanan tasarının, hiçbir koruyucu önlem içermediğini söyleyerek “devletin öncelikli görevi, çocukların cinsel istismara maruz kaldığı şartları ortadan kaldırmak, koruyucu ve önleyici hizmetleri kurumsallaştırmaktır” dedi.
Tarihte bugün yaşanan kimi gelişmeler şöyle:
1958: Hindistanlı feminist, bilim insanı, felsefe profesörü Uma Narayan dünyaya geldi. Uma’ya göre Hint feminizminin Batılı modellerden farklılığı vardı. Batılılık anlayışının yeniden köklü bir şekilde incelenmesini gerekli görüyordu. Yersiz Kültürler: Kimlikler, Gelenekler ve Üçüncü Dünya Feminizmi dünyaca tanınmış eserleridir. Uma, halen Vassar Üniversitesi’nde profesör olarak görev yapıyor.
1980: Madaralı Roman Ödülü “Bir Düğün Gecesi” adlı romanı ile Adalet Ağaoğlu’na verildi. Türkçe edebiyatın başarılı yazarlarından Adalet’in bu romanı, 1970'li yılların Türkiye'sinde ordu, siyaset, iş dünyası arasındaki ittifakı bir gece içinde gerçekleşen birkaç ana olay etrafında ve bir düğüne katılan davetliler üzerinden anlatıyor. Dönemi en iyi anlatan romanlardan biri olarak kabul edilen Bir Düğün Gecesi, Adalet’in Dar Zamanlar Üçlemesi’nin ikinci kitabı olarak yayınlandı. Üçlemenin ilk kitabı Ölmeye Yatmak, üçüncü kitabı da Hayır’dı.
2009: Afganistan'ın başkenti Kabil'de çoğu genç 300 kadar kadın tartışmalı evlilik yasasını protesto etti. Karşı gösteri yapan erkekler ise kadınları taşladı. Evlilik yasasına göre, bir erkek eşinin onayı olmadan onunla cinsel ilişki kurabilecek. Kadın, eşinin izni olmadan evden çıkamayacak. Yasa kadının eğitim görmesini ve çalışmasını imkansız hale getirecek koşullar içeriyor.
2014: Ev işçilerinin sendikal mücadelesini anlatan dokümanter film Külkedisi Değiliz, İstanbul 33. İstanbul Film Festivali kapsamında gösterildi. Film yıllarca hiçbir sosyal güvencesi olmayan bir işte çalışan, iş kazası geçiren, engelli kalan, cam silerken düşüp hayatını kaybeden ev işçilerinin sendikalaşma mücadelesine ışık tutuyor. Filmde, görünmez bir iş yaptıkları için kendileri de “görünmez” olan kadınların, emeklerini görünür kılmak, ev işinin İş Yasası kapsamına alınması ve hükümetin ev işçilerine insanca çalışma koşulları tanıması için verdikleri mücadeleyi izliyoruz.
2014: 16 Nisan 2014'te feminist sanatçıların çağrısıyla İstanbul Galatasaray Meydanı'nda bir araya gelen kadınlar, Nevin Yıldırım için adalet istedi; herkesi, adalet sağlanana dek adaletsizlikleri "çarşaf çarşaf" ortaya dökmeye çağırdı. Nevin, 29 Ağustos 2012 tarihinde kendisini cinsel saldırıya maruz bırakan erkeği öz savunma hakkını kullanarak öldürdü. 25 Mart 2015 tarihinde mahkeme tarafından müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Bunun üzerine feminist sanatçılar, "Kadınlara adalet için, yaşadığımız adaletsizlikleri çarşaf çarşaf ortaya döküyoruz!" sözüyle çarşafların üzerine uyguladıkları Nevin Yıldırım stensilleri ve yazdıkları mesajlarla bir kampanya başlattılar.
2017: Başkanlık sisteminin oylandığı referanduma şaibe karışması üzerine kadınlar sokaklara çıktı. Olağanüstü hal baskısı altında ve eşitsiz koşullarda gidilen halk oylamasında, Yüksek Seçim Kurulu’nun “Mühürsüz pusulaların da kabul edileceği” yönünde karar vermesi tepkilere neden oldu. “Evet” ve “Hayır” arasındaki farkın bıçak sırtı olması halkın seçim güvenliğine ilişkin güvenini tamamen yok etti. “Kadınların ‘Hayır’ı Biter mi Sandın” sloganları sokaklarda yankılandı.
2018: 54 ekoloji örgütün imzasının bulunduğu Ekoloji Birliği, kuruluşunu deklare etti. Türkiye'nin birçok yerinde eş zamanlı olarak açıklamalar yapıldı.
2019: Gazeteci-ressam Zehra Doğan, PKK Lideri Abdullah Öcalan’a yönelik tecridin sonlandırılması talebiyle 8 Kasım 2018’de cezaevinde başladığı ve tahliye edildikten sonra evinde sürdürdüğü açlık grevinin 160’ıncı gününde olan Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eşbaşkanı, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Hakkari Milletvekili Leyla Güven’in bir gününü çizdi.
2020: İnfaz yasasının yasalaşmasına ilişkin HDP’li kadınlar ve çok sayıda kadın sosyal medyada, “İnfazSonrası KadınlarTehlikede” etiketiyle eylem başlattı. Meclis Genel Kurul’unda infaz yasası AKP ve MHP’li vekillerin oylarıyla kabul edildi. Yasanın yasalaşması ile birlikte 51 bine yakın fail serbest bırakılmaya başlandı.
2021: Avrupa Kürt Kadın Hareketi (TJK-E), Kadına Yönelik Şiddetle Uluslararası Mücadele Günü olan 2020 yılı 25 Kasım’ında Cumhurbaşkanı Tayip Erdoğan’ın iktidarda olduğu 19 yıl boyunca katledilen kadınlar için “Diktatörün Yargılanması için 100 Neden” kampanyası başlatmıştı. TJK-E, 4 aydır sürdürdüğü imza kampanyasının birinci aşamasını İsviçre’nin Zürich kentinde düzenlediği basın toplantısı ile tamamladığını duyurdu. Açıklamada, kampanya kapsamında hedeflenenin üstünde, 235 bin 727 imza toplandığı vurgulandı.