29 Mart 2019: Yönetmen Agnès Varda yaşamını yitirdi

  • 09:06 29 Mart 2023
  • Tarihte Bugün
 
Feminist yönetmen Agnès Varda, Fransa’nın başkenti Paris’te 3 yıl önce bugün yaşamını yitirdi.
 
Agnès, Belçika’nın başkenti Brüksel’de 30 Mayıs 1928’de dünyaya geldi. Film serüvenine fotoğrafçılık ile başlayan Agnès, La Pointe Courte, Cléo de 5 à 7 (5'ten 7'ye Cléo), Çatısız Kuralsız ve Les Glaneurs et la glaneuse (Toplayıcılar) filmleriyle tanınır. Çalışmalarıyla sinemanın "erkek işi" olmadığını kanıtlayan Agnès, Cannes Film Festivali'nde sinemada kadınların hala çok az temsil edildiğine dikkat çekmek için 82 sinemacı kadın ile birlikte kırmızı halıda yürüdü. Agnès, Fransa’da feminist politikanın içinde de etkin rol aldı.
 
Tarihte bugün yaşanan gelişmelerden bazıları şunlar: 
 
1912: Alman bir havacı ve test pilotu olan Melitta von Stauffenberg,  109 yıl önce bugün dünyaya geldi. 2’nci Dünya Savaşı sırasında Almanya’nın yeni uçaklarının çoğunu test eden Melitta, Arjantin’deyken gümüş c rozetini kazanan  ilk kadın oldu. 
 
1929: İngiliz bir doğal doğum aktivisti, feminist ve yazar Shelia Helena Elizabeth Kitzinger, bugün dünyaya geldi. 20’den fazla kitap yazan Shelia, değişimin tutkulu ve kararlı bir savunucusu olarak dünya çapında bir üne sahipti.  Shelia, yüksek risk altında olmayan tüm kadınlara, evde doğum seçeneği verilmesi gerektiğine inanıyordu. Genellikle radikal feminist görüşlere dair çelişkileri olan Shelia’nın çalışmalarının, kadınların doğum yapma kültürünü değiştirmede de etkili olduğu kabul ediliyor.
 
1944: Sosyalist feminist, akademisyen ve aktivist Lynne Segal Avustralya’da bugün doğdu. Sydney Üniversitesi’nde 1969’da psikoloji doktorasını alan Lynne, 1970’te Londra’ya göç etti. Kadın merkezli alternatif bir gazete olan Islington Gutter Press’i kurmaya ve yönetmeye yardımcı olan Lynne, ırkçılık karşıtı politikaları destekledi.  1979 yılında üç arkadaş Lynne, Sheila Rowbotham ve Hilary Wainwreight, birlikte yazdıkları Beyond the Fragments isimli yayında sendikacılar, feministler ve sol siyasi gruplar arasında daha geniş ittifaklar savunan bir argümanı tartıştı.
 
Lynne, “Gelecek Kadın mı? Çağdaş Feminizm Hakkında Sorunlu Düşünceler” isimli ilk kitabında, 1980’lerde birçok popüler feminist yazarın eserlerinde gözlenen cinsiyet mitleri, kadınların içgüdüsel erdemleri ya da erkeklerin kaçınılmaz acımasızlığını sorgulayarak geniş bir okuyucu kitlesine ulaştı. 
 
2009: Çeşitli kadın örgütleri ve bağımsız feministlerin "Seçim için feminist kolektif"te bir araya gelerek Beyoğlu Belediye Başkan adaylığına Mor Çatı gönüllüsü feminist Ülfet Taylı'yı aday gösterdikleri seçimler yapıldı. Politik özne olarak feministler, yerel yönetimlere ve nasıl bir kentte yaşamak istediklerine dair kendi sözlerini söylemek üzere, "Bey-oğlu'na Feminist Sözümüz Var" başlığı ile seçim kampanyası başlatmışlardı. Kampanya, 7 Şubat 2009'da düzenlenen bir basın toplantısı ile duyuruldu. İki ay boyunca, hem Beyoğlu'na dair somut politik sözün oluşturulması ve söylenmesi hem de sokağa, kadınlara sözün taşınması için mahalle toplantıları, afişlemeler, forumlar yapıldı, bildiriler dağıtıldı. Sözün ve çalışmanın kolektif olmasına çaba gösterilen seçim kampanyasında feministler önemli bir deneyim biriktirmiş oldu.
 
2018: Tiyatro oyuncusu Süreyya Küçük, hayatını kaybetti. 2017 yılı Ağustos ayından bu yana yakalandığı kemik, beyin ve göğüs kanseri nedeniyle tedavi gören Süreyya, çok sayıda dizi ve sinema filminde rol aldı.