Melike Aydın

 

HATAY - Deprem bölgesinde hijyen sorunu ve bulaşıcı hastalık tehlikesine dikkat çeken hemşire Semra Basal, çocuklarını emziren kadınların da sütten kesilme kaygısı yaşadığını söyledi. 

 

Mereş merkezli iki büyük depremin ardından depremi yaşayan birçok ilde Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) birlikte Deprem Koordinasyon Merkezi kurdu. Sağlık emekçilerinin Defne ilçesinde bulunan koordinasyon merkezinde Kadın Sağlık Birimi’nde gönüllü olarak çalışan Beylikdüzü İlçe Sağlık Müdürlüğü hemşirelerinden Semra Basal, emzikli kadınlara ilişkin gözlemlerini aktararak deprem bölgesinde hijyen sorununa ve salgın hastalıkların önemli bir risk taşıdığının altını çizdi.

 

‘Emziren kadınlar sütünün kesilmesinden kaygılanıyor’

 

Kadınların ellerini yıkamaya dahi su bulamadığını, su şebekelerinin kanalizasyon ile karışmış olma ihtimali nedeniyle şebeke suyunun da güvenilir olmadığını belirten Semra, hamile kadınlar için koşulların zorlayıcı olduğunu belirtti. Çadırın bulunmasının bile lüks olduğu koşullarda annenin de mutsuz olduğunu belirtti. Semra “Anne o kadar mutsuz ki sütüm gelmeyecek kaygısı yaşıyor. ‘Bebeğini çıplak göğsüne yaklaştır. Plastik meme vereceğine onunla oynasın. Sürekli çocuğunu sev’ diyoruz. Ten teması annenin depresyona girmesini engelleyecektir. Çocuğun dokunmasıyla beraber memede süt salgısı oluşmaya başlar. Dili memeye değdiğinde çocuğun tükürüğünden analizini yapıyor ve ona göre bir süt salgılıyor” diye belirtti.

 

‘Deprem koşullarında emzirmek en doğru tercih’

 

Afet şartlarında mama, sıcak su veya temiz su imkanın bulunamadığı koşullar olduğuna dikkat çeken Semra “Ama süt ile çocuk doyuyor. Annenin sütü kesilse bile çocuğu iki gün üç gün çıplak göğsünde yatırsın. Emzirmeye bile gerek yok. O çocuk kendiliğinden memeyi bulacaktır. Kendiliğinden süt gelmeye başlayacaktır” şeklinde ifade etti.

 

İlk defa regl olan kız çocukları

 

Gün içinde kadınların ped, diş macunu, tırnak makası bazen cımbız da istediğini belirten Semra, “Bu hengamenin içinde kadın kadın olmak istiyor. Biz elimizden geldiğince bağışçılarımızla bu malzemeleri elde etmeye çalıştık. Depremzede kadınlarla konuşuyoruz, sıkıntılarını öğreniyoruz. İlk defa regl olan kız ve annesi panik halinde geldiler. ‘Parti verir gibi kutlamalısınız, deprem olmasa da regl olacaksın’ dedim. Yanına da saç fırçası koydum şartlarımız bu kadar. Bir saç fırçasıyla kadın sevindi. ‘Kızım bir haftadır saçını tarayamıyordu’ dedi. İçler acısı halde kadınların durumu” diye belirtti.

 

Tıbbi mama, emzirmekte zorlanan kadınlar

 

Kadınların gelenekler nedeniyle kamusal alanlarda emziremeyebildiğini belirten Semra, “Omuzunun üzerinden şal gibi bir şey atarak emzirebilirler. Emzirme için kapalı ortam bulabiliyorlar. Sağlık problemi varsa çocuğun, tıbbi mamalar yemesi gerekiyorsa biz de elimizden geleni yapıyoruz. Ama genelde emzirebildiklerini gördüm. Çok az kişi, emziremiyor. Onun da deprem olmasa bile birazcık omuzuna dokunmanın bile etkili olduğunu gördük” dedi.

 

‘Depremzedeler emziren kadına öncelik tanıyor’

 

Emzirme konusunda depremzedelerin önyargı ile bakmadığını gözlemlediğini belirten Semra, toplumun emzirmek isteyen kadınlara alan açtığını veya kadının talebi ile güvenli alanlar ürettiğini ifade etti. Semra, “Bir çadırda dört beş kişi kalıyor ama emzirdiği için ona öncelik tanıyor. Sokakta emzirmek de doğaldır. Üremek, emzirmek hepsi doğal. İnsanlar mahremiyeti, inançları ön plana çıkarıp ayıp görebiliyor. Ama bir şey bulamasa şal atıp emziriyor” şeklinde konuştu. 

 

‘Bulaşıcı hastalıkların yayılma riski var’

 

Bulaşıcı hastalıkların yayılmaması  için hijyenin en önemli olduğunu dile getiren Semra, “Sabunu suyu doğru kullanmak önemli. Uyuz salgını, bitlenme sorunu bir arada yaşamaktan kaynaklı çoğalabilir. Sağlıksız su, kış ayı olması gibi nedenlerle kızamık salgını, dizanteri, tifo gibi bir salgın kapıda gibi görülüyor” sözleriyle yaşanabilecek hastalıklara dikkat çekti. 

 

Uyuz gibi hastalıklara yakalanan veya bit önleyici ilaçlar kullanan kadınların süte geçebileceği için emzirmek istemeyebileceğini de söyleyen Semra, bu durumun da emzirme döngüsünü olumsuz etkileyebileceğini ifade etti.