Terolar’da devlet değil öz güç var

  • 09:12 21 Şubat 2023
  • Yaşam
 
Nişmiye Güler-Dilan Babat 
 
MEREŞ - HDP’nin depremden yalnızca 10 saat sonra ulaştığı ve devletin ise 4 gün sonra yolunun düştüğü Terolar’da, halk yerelden yönetim ve kendi öz gücü ile 40 köye yardım ulaştırdı.
 
Kurdistan kentlerini etkileyen 6 Şubat günü yaşanan deprem sonrası devletin krizi yönetememesi PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın demokratik, ekolojik, kadın özgürlükçü paradigmasının önemini bir kez daha ortaya koydu. Merkezden değil yerelden yönetimin esas alınmasının kriz yönetimi için ana çözüm olduğu 15 günlük deprem süreci deneyimi de gözler önüne seriyor. Devlet mekanizmasının işlevsiz olduğu bu süreçte, halk yerelden örgütlenerek ilk elden depremzedelerin yardımına ulaştı. Bu paradigma ile beslenen Halkların Demokratik Partisi (HDP) de depremin ilk saatlerinden itibaren yerelden ve merkezlerden koordinasyonlarını kurarak deprem bölgelerine yardımlarını ulaştıran ilk siyasi parti oldu.
 
Devletin değil HDP’yi yanlarında gören yerlerden biri de Mereş’in Bezarcix Ovası’nda bulunan Terolar köyü, 1980 darbesi sonrası adı ile de Çınarlı Mahallesi.
 
 
Demografik ve coğrafik yapısı hedef alındı
 
1952’den bu yana Alevi Sinemilli Aşireti ve Şexreşlerin yaşadığı Terolar’da iktidarlar bu güne kadar demografik ve coğrafik yapıyı değiştirmek için bin bir yola başvurdu. 2016’da iktidar halkın günlerce süren direnişine karşın Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’na (AFAD) bağlı 27 bin kişilik mülteci kampını inşa etti. Yine organize sanayi, kimyasal atık depolama tesisi ve maden ve çimento ocakları projeleri hayata geçirerek Teroların coğrafyasını da talan etti.
 
250 hanelik Terolar köyünde evler deprem nedeniyle kısmi bir hasar gördü. Köy merkezinde ciddi bir yıkım olmazken, 25 evin bulunduğu ve çoğunluğunun Avrupa’ya göç ettiği Oruçlar obasında ise sadece iki ev sağlam kaldı. Obada 3 kişi enkaz altında kalarak yaşamını yitirdi. Arama kurtarma ekibinin yolunun düşmediği obada, yurtdışında yaşayıp yakınları obada olanlar kendi imkanları ile tuttukları kepçeler ile enkazları kaldırmaya başladı.
 
10 saat sonra HDP yardımları geldi
 
Deprem sonrası Terolar’a ilk yardım ise HDP Ankara İl Örgütü’nden geldi. Depremden yalnızca 10 saat sonra köye ulaşan yardımları ise halk kendi öz güçleri ile dağıttı. Terolar’a sonrasında ise yurtdışına göç eden ve yakınları köyde olanlar ulaştı. Köye Avrupa’dan yoğun bir geliş gidiş var.  
 
 
Halk dev bir komün kurdu
 
AFAD ve Kaymakamlığın anca 3 gün sonra ulaştığı Terolar’da, halk ayrıca devlet mekanizmasına da ihtiyaç duymuyor. Deprem sonrası Avrupa’ya göç etmiş olan Terolular, İsviçre merkezli Avrupa Çınarlı-Oruçlar Sosyal Dayanışma ve Kültür Demeği (ÇOSAKD) üzerinden köye yardım TIR’larını ulaştırdı. Gelen yardımlar muhtarlığın organizasyonu ile ilk olarak yıkımın olduğu bölgelere gönderildi. Daha sonra ise köyde ihtiyaç sahiplerine yardımlar pay edildi. Bu şekilde köylüler tarafından dev bir komün kurulmuş oldu.
 
40 köye yardımlar ulaştırıldı
 
 
Köyde yardımların toplandığı nokta ise iktidarın asimilasyon amacıyla köyde inşa ettiği fakat halen faaliyete geçirmediği okulun bahçesi. Terolar halkı gelen yardımlar için bu alanı kullanıyor. Halk okulun içine girmeyi ise tercih etmiyor. Gelen yardımlar okulun bahçesine parça parça yerleştirilerek, çeşidine göre ayrılmış bulunuyor. Gelenler ihtiyacına göre buradan istediğini alabiliyor. Terolar köyü 16 günlük deprem sürecinde 40 köye gelen yardımları ulaştırmış durumda. İhtiyaç sahipleri devlet mekanizması yerine Terolar köyünde halkın organize ettiği koordinasyona başvuruyor.
 
Jandarma çadır kurmak için 14 gün sonra geldi
 
Devlet mekanizmasının işlevsiz olduğunu Terolar merkeze 14 gün sonra çadır kurmak için gelen jandarmalar gösteriyor. Yaşanan artçı depremler nedeniyle günlerce evlerine girmeyen Terolar halkına AFAD çadırları ise yeni yeni kuruluyor.   
 
‘Bize ilk gün Ankara HDP’den yardım ulaştı’
 
Öte yandan Fransa’dan Terolar’a ulaştırılmak üzere gönderilen 6 TIR yardımına ise gümrükte el konulmuş. Yardım TIR’larının nereye götürüldüğü ise bilinmiyor. Terolar halkının şu cümleleri öz gücün ve yerelden yönetimin önemini bir kez daha ortaya koyuyor: “Bize ilk gün saat 15.00’da Ankara HADEP’ten yardım ulaştı. Bunu her yerde söylüyoruz. Devlet bize anca dört gün sonra ulaştı.”