HAKKARİ - Gomane köyünde kısa süren yaz aylarında topladıkları elma, erik, kayısı ve diğer meyvelerden reçel, kurutma ve benzeri ürünler elde ettiklerini söyleyen Fatma Özeruysal, verdikleri emeğin karşılığını alamadıklarını söyledi. 

 

Uzun ve zorlu geçen kış mevsiminin yaşandığı kentlerden biri olan Hakkari’de,  yaklaşık 2 ay süren yaz mevsiminde yetişen meyvelerin toplanmasına başlandı. Kente bağlı Şemdinli ilçesinde yaşayan kadınlar, kolektif bir şekilde topladıkları meyvelerin bir kısmını tüketirken, bir kısmını da kış mevsimi için kurutuyor. Sindirim ve bağışıklık sistemine de iyi gelen meyvelerden elma ver erik reçeli ya da komposto yapılıyor. 

 

Şemdinli’ye bağlı Gomane köyünde yaşayan kadınlardan Fatma Özeruysal, topladıkları meyveler ile neler yaptıklarını anlattı. 

 

Kuruttukları meyveleri geçinebilmek için satıyorlar 

 

Topladıkları meyvelerin bir kısmını satarak, geçimlerini sağlamaya çalıştıklarını söyleyen Fatma, “Bahçelerimizde yetişen erik ve elmaları toplayıp kurutuyoruz, kuruttuktan sonra temizleyip torbalara dolduruyoruz. Yaklaşık 3 ay boyunca bu şekilde evimizin geçimine destek oluyoruz. Köydeki kadınların hepsi toplanıyor ve hep beraber gidiyoruz. Herkes kendisine ait olan ağaçlardan satmak için meyve topluyor. Kadınlar olarak köyde evlerimize ancak bu şekilde destek olabiliyoruz” dedi. 

 

‘Verdiğimiz emeğin karşılığını alamıyoruz’

 

Topladıkları elma ve eriklerin kurutulma aşamalarına değinen Fatma şunları söyledi: “Elma ve erikleri topladıktan sonra zor aşama başlıyor. Hepsini tek tek yıkıyoruz, ardından ortadan ikiye bölüyoruz ki çabuk kurusun. Eğer çabuk kurumazsa satamıyoruz, elimizde kalıyor. Kuruttuğumuz erik ve elmaları eskici bizden satın alıyor. Eğer isterse para veriyor, biz istesek verdiğimiz erik ve elmalar yerine onda bulunan ev ihtiyaçlarını alıyoruz, para almıyoruz. Eskiye göre çok gitmiyor. Eskiden kilosunu 5 TL’ye satıyorduk, şimdi 8 TL yaptık ama fazla satamıyoruz. Elma ve erikler için çok zorluk çekiyoruz. Ama verdiğimiz emeğin karşılığını alamıyoruz.”

 

Reçel ve erik ekmeğinin yapımı 

 

Erik ve elmadan reçel ve komposto da yaptıklarını sözlerine ekleyen Fatma, “Erikleri toplayıp erik ekmeği yapıyoruz ya da reçel yapıyoruz. Elma ve erikleri yıkadıktan sonra iki defa kaynatıyoruz. Sonra toz şekeri içine döküp karıştırıyoruz, ardından kavanozlara koyup bir süre bekletiyoruz. Elma ve erik reçelini genelde ramazan ayında sahurda yiyoruz. Komposto için ise kayısı ve kuru üzümü suda kaynatıyoruz, içerisine toz şeker katıp biraz daha kaynatıyoruz. 2 gün bekledikten sonra içebiliyoruz. Erik ekmeği ise erikleri eziyoruz, düz bir şekilde poşetlere koyuyoruz” dedi. 

 

Fatma son olarak, verdikleri emeğin önemine dikkat çekti ve karşılığını alamadıklarını vurguladı.