Partiler eşit temsiliyeti ne kadar anladı?

  • 09:07 31 Ocak 2024
  • Siyaset
 
Melek Avcı
 
ANKARA - Kadın kotasında ısrara rağmen partiler yerel seçim adaylarında yine sınıfta kaldı. AKP aday çıkardığı 74 ilde sadece 4 kadın aday gösterirken, CHP ise 71 ilin adaylarını paylaşarak 13 büyükşehirde 3 kadına yer verdi. DEM Parti ise aday çıkardığı her ilde eşbaşkanlık sistemini uygulamada ısrarcı olduğunu gösterdi.
 
Bu yıl 31 Mart’ta yapılacak yerel seçimlere iki ay kalmışken, partiler yerel seçimler için adaylarını belirledi. Adaylar belirlenmeden önce eşit temsiliyet konusunda özellikle kadın örgütleri  tarafından yoğun çağrılar yapılmasına rağmen bu çağrılar büyük oranda karşılık bulmadı. Bu seçimlerde yine kadınlar partilere “kadın adaylarınız nerede” diye soruyor. Kadın kotasıyla övünen iktidar ve muhalefet partileri büyükşehirlerde kadınlara bir iki belediyeyi verirken, bu kotayı muhtarlık ve beldelerde daha çok işleterek “kotayı uyguladık” imajı veriyor. Oysa kadınlar “fermuar sistemini anladınız onu da yanlış anladınız” diyerek partilerin oyununa gelmiyor ve yönetme mekanizmalarında yer alma ısrarlarını koruyor.
 
AKP 74 ilden 4 kadına yer verdi
 
Partilerin yerel seçim için adaylarına tek tek bakalım. Her zaman 28 Şubat süreciyle ve kadın haklarını geliştirmekle övünen AKP, tecavüz kültürünü toplumda yaygınlaştırdığını ve cezasızlığı adeta bir yasa haline getirdiğini unutarak söylemlerini kuruyor. AKP 74 il için belediye başkan adaylarını açıkladı ve bu illerden sadece 4’ünde kadına yer verdi. Bu rakama ortağı MHP ile birlikte gösterdiği kadın adaylar da dahil. Büyükşehir bazında bakıldığında 30 büyükşehirden sadece birinde kadın aday görülürken, bu isim ise Antep’ten Fatma Şahin. Bununla birlikte Çanakkale’den Jülide İskenderoğlu, Edirne’den Belgin İba ve Iğdır’dan Ülkü Öcal aday gösterildi.
 
CHP 3 büyükşehirde çıkardığı kadın adaylarla övündü
 
Kadını aile ile sınırlı tutan iktidar zihniyetinin karşısında “değişim” vaadiyle yeni yönetimiyle yola çıkan CHP de kadın adaylar noktasında eşit temsiliyette sınıfta kaldı. Yine iktidar partisine oranla kadın aday sayısında önde olsa da bu kadınlar için yeterli değil. CHP, 895 seçim noktasında adaylarını açıkladı ve bu seçim noktalarından il bazlı olarak 5 ilde kadın aday gösterdi. Daha önce 11 büyükşehirde sadece bir kadın varken, bu yıl bu sayı 13 büyükşehirden 3 tanesinin kadın olarak gösterilmesine dönüştü.  Açıklanan adaylara bakıldığında 622 isimden sadece 50’sinin kadın olduğu ve eşit temsiliyette yüzde 50 kotanın yanından dahi geçilmediği görüldü. Yani muhalefet de sınıfta kalanlardan.
 
DEM Parti kadınlarla yönetecek
 
“Kadın partisiyiz” söyleminin tek uygulayıcısı olarak karşımıza DEM Parti çıkıyor. Bunu pratikteki kadın çalışmaları ve seçimlerde çıkardığı aday istatistiklerine bakarak söylemek mümkün. İlk kez 1990’da HEP ile Meclis’e giren Kürtler, kadın örgütlenmeleri, kadın kotası ve eşbaşkanlık sistemi ile örgütlendi. HEP’den DEM’e gelen sürede kadın örgütlemesinde ve temsiliyetinde hep bir adım ileri atıldı. “Eşbaşkanlık mor çizgimizdir” diyen kadınlara karşı kayyımın ilk saldırdığı yerler de kadın örgütlenmesi ve kurumları olmuştu. Şimdiye kadar Kurdistan kentlerinde adaylarını açıklayan DEM Parti yerel seçimlerde 96 seçim bölgesinde eşbaşkanlık eksenli 96 kadın aday gösterdi.
 
Kurdistan’da kadın kentleri ya batı…
 
DEM Parti bir yandan belediyelerde eşbaşkanlık sistemini işletirken, belediye meclis üyeliklerinde de kadın oranını artırmak için çalışmalar yürütüyor. Eşit temsiliyet ile kadınların kentleri yönetmesi konusunda kararlı olduklarını vurgulayan parti, kadınların yönetimde yer almasının demokrasi ve özgürlük mücadelesi için hayati önemde olduğunu vurguluyor. Kurdistan’da kadın eksenli demokrasi inşa edilirken, batı kentlerinde eril tahakkümün hakim olduğu görülüyor.  Kadınların bu noktada tabanında yer aldıkları partilerden temsiliyet talep etmesi veya artık dümenini kadın özgürlüğüne çevirmesi gerekiyor belki de.