ANKARA - HDP Milletvekili Meral Danış Beştaş, zırhlı aracın ezdiği 6 yaşındaki Efe Tektekin’in yaşamını yitirişini Meclis’e taşıdı. Meral, sivilleri katleden asker ve polislere uygulanan cezasızlık politikalarının bu tür olayları artırdığına işaret etti.

 

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş, 11 Eylül günü zırhlı aracın ezdiği ve kaldırıldığı hastanede yaşamını yitiren 6 yaşındaki Efe Tektekin’i Meclis gündemine taşıdı. Meral, Efe’nin yaşamını yitirmesine ilişkin Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay tarafından yanıtlanmak üzere soru önergesi ve zırhlı araçların çarpması sonucu yaşamını yitiren yurttaşlara ilişkin Meclis araştırması açılması önerisi sundu.

 

Tanıklık edenler gözaltında

 

Zırhlı araçların sebep olduğu sivil ölümlerinde artış olduğunu ifade eden Meral, son olarak 11 Eylül’de 6 yaşındaki Efe Tektekin’in zırhlı araç tarafından ezilerek yaşamını yitirdiğini belirtti. Efe’nin dedesi Mehmet Tektekin’in (85) de 6 Haziran 2018'de TOMA'nın çarpması sonucu yaşamını yitirdiğini hatırlatan Meral, “Kolluk güçleri orantısız güç kullanımında elinde olan yetkileri sınırsız bir biçimde kullanırken, zırhlı araç kullanımında da yaşam hakkına, güvenliğe önem vermeyen bir tutum içerisinde olup uygulanan cezasızlık politikası bu tür ölümlerin artmasına neden olmaktadır. Nitekim Efe’nin ölümüne tanıklık eden ve tepki gösteren 2 yurttaşın gözaltına alınması da cezasızlık politikasının boyutlarını göstermesi bakımından önemlidir” diye konuştu.

 

“Olağan şartlarda gözaltına alınması ve tutuklanması gerekenlerin failler olması gerekirken bu ölümlere tanıklık etmek tepki göstermek gözaltına alınma nedeni oluyorsa ilgili mevzuatların ve uygulayıcıların tutumlarının derhal ele alınması elzemdir” diyen Meral, şunları söyledi: “Zırhlı araçlar kentte insan yaşamını pek çok alanda olumsuz etkilerken, sivil yurttaşların bulundukları ortamda yaşam hakkı, kişinin vücut bütünlüğü gibi en temel hakları yok sayarak hareket etmekte, gerekli dikkat ve özen yükümlülüğünü ise cezai yaptırıma uğramayacak olmaları nedeniyle yerine getirmemektedirler. Oysa idarenin kamu güvenliğini en üst düzeyde sağlama sorumluluğu açıktır ve yaşam hakkını korumak durumundadır.”

 

36 yurttaş yaşamını yitirdi

 

İnsan Hakları Derneği (İHD) raporuna göre son 10 yılda en az 63 zırhlı araç çarpması olayı gerçekleştiğini; 16'sı çocuk ve 6'sı kadın olmak üzere toplamda 36 yurttaşın hayatını kaybettiğini söyleyen Meral, “Zırhlı araçların neden olduğu ölümlerin araştırılması ve sorumlularının yargılanmaması neticesinde oluşan organize yaşam hakkı ihlallerinin; idarenin objektif yükümlülüğünü faillerin kolluk olduğu hak ihlallerinde yerine getirmemesi bağlamında araştırılması ve cezasızlık politikasının yarattığı ağır neticelerin sonlanmasına dair alınması gereken önlemlerin tespiti son derece mühimdir” dedi. 

 

Öte yandan Meral, sunduğu soru önergesiyle Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a şu soruları yöneltti:

 

“*Son 17 yıl içerisinde kolluğun kullandığı zırhlı araçların çarpması sonucunda kaç kişi yaşamını yitirmiştir?

 

* Son 17 yıl içerisinde teknik arıza sonucu çıkan ateş ve panzerlerin karıştığı kazalar neticesinde kaç kişi yaşamını yitirmiştir?

 

* Yaşamını yitirenlerin yaş ve cinsiyetleri nedir?

 

* Zırhlı araçların yol açtığı ölümlerde kaç kolluk görevlisi hakkında idari soruşturma başlatılmıştır?

 

* Zırhlı araçların yol açtığı ölümlerde kaç kolluk görevlisi görevden alınmıştır?

 

* Zırhlı araçların yol açtığı ölümlerde kaç kolluk görevlisi hakkında takipsizlik kararı verilmiştir?

 

* Zırhlı araçların yol açtığı ölümlerde kaç kolluk görevlisi hakkında dava açılmıştır? Davaların akıbeti ne olmuştur?

 

* Zırhlı araçların yol açtığı ölümlerde kaç kolluk görevlisi hakkında mahkûmiyet kararı verilmiştir?

 

* Zırhlı araçların yol açtığı ölümlerde kaç kolluk görevlisi açılan dava neticesinde beraat etmiştir?

 

* Kolluk görevlilerin zırhlı araçlarla yahut teknik arıza sonucu çıkan ateş neticesinde meydana gelen can kayıpları ile ilgili yaşam hakkı ihlallerine ilişkin bir çalışma yürüttünüz mü?

 

* Yurttaşın maruz kaldığı yaşam hakkı ihlallerine ilişkin kolluğa yönelik cezasızlık politikasının sebebi nedir?

 

* Kürt illerinde yaşam hakkı ihlal edilen yurttaşların maruz kaldığı bu ağır ihlale dair neden tek bir soruşturma dahi yapılmamış ve yeni ölümlere örtülü cevaz verilmiştir?

 

* Kürt yurttaşların yaşam hakkı neden yok sayılmaktadır?

 

* Kolluk görevlileri keyfi tutum sergileme ve keyfi bir biçimde ‘öldürme’ fiilini nereden aldığı güç ve yetki ile gerçekleştirebiliyor?

 

* Kürt yurttaşların ‘yaşam hakkı’ başta olmak üzere temel haklarını kullanmalarına engel olan kolluk görevlilerine uygulanan cezasızlık politikası ne zaman son bulacaktır?

 

* Diyarbakır ve diğer Kürt illerinde sokaklarda zırhlı araçların sürekli surette bulunma gerekçesi nedir? İlan edilmemiş bir OHAL mi söz konusudur?

 

* Efe Tektekin’in ölümüne tanıklık eden ve tepki gösteren yurttaşla hangi dayanak ve gerekçeyle gözaltına alınmıştır?

 

* Hâlihazırda Efe’nin ölümünden sorumlu kolluk görevlileri görevde midir? Neden görevden alınmamışlardır? Haklarında başlatılmış adli ve idari bir soruşturma var mıdır? Hala bir soruşturma başlatılmadıysa gerekçesi nedir?

 

* Efe Tektekin’in dedesinin de aynı şekilde zırhlı araç çarpması sonucu yaşamını yitirmesi hususu nazara alındığında, zırhlı araç ölümleri neden meşru görülmektedir? Bu meşruiyetin ana kaynağı kolluğu cezalandırmayan iktidarınızın tutumu olup yaşam hakkının güvence altına alınmasına yönelik çalışmalar yapılacak mıdır?”