ANKARA - HDP’li vekil Serpil Kemalbay, Manisa'da tarım alanlarını etkileyecek olan SANKO Enerji Şirketi’nin 76 dekarlık alanda kurmak istediği JES'i Meclis gündemine taşıyarak Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum'a sordu.

 

Halkların Demokratik Partisi (HDP ) İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay, Manisa’nın Salihli ilçesinin Hacıbektaşlı Mahallesi’nde Sani Konukoğulları Enerji Şirketi’nin (SANKO) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın izni ile Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) raporu olmaksızın kurmak istediği Jeotermal Elektrik Santrali’ni (JES) Meclis’e taşıdı. Serpil, konuya ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un cevaplaması için Meclis Başkanlığı’na soru önergesi verdi.  Önergede, “Türkiye’de yurttaşlar ‘Su ve Vicdan’ Nöbetleri tutulan Kaz Dağları’nda, Hasankeyf’de, Murat Dağı’nda, Munzur’da, Aydın’da, Denizli’de, Manisa’da  ve daha birçok ilimizde olduğu gibi toprağını, bahçesini, havasını, suyunu, sağlığını, ekmeğini kaybetme kaygısı yaşamaktadır” denilen önergede, hükümetin enerji politikaları eleştirildi.

 

Önergede, “Türkiye’nin en verimli tarım arazilerinin olduğu Manisa'nın Salihli İlçesi Hacıbektaşlı Köyü'ndeki SANKO Enerji Şirketi’nin 76 dekarlık alanda kurmak istediği Jeotermal Enerji Santrali bölge halkının  tarım alanlarına, içme suyuna, köy halkının evlerine yakın olmayıp iç içedir. Köy okulu JES işletmesine 100 metre mesafededir. Olay yargıya taşınmıştır.  Mahkeme aşaması sürerken şirketin JES alanına tırlarla konteynır yüklü malzeme ve sondaj aletlerini getirmek üzere Manisa Valiliği’nce tırlara eşlik etmesi için jandarma ekibi görevlendirdiği,  söz konusu köylünün arazisinden izinsiz olarak mucur döşenmek suretiyle yol yapıldığı edinilen bilgiler arasındadır. Bu tablo yani Vali, Kaymakam, Belediye ve Şirket’in iç içeliği son derece düşündürücüdür. Haksızlığa uğrayan köylüler sormaktadır; hak, hukuk, adalet nasıl sağlanacak, kim kime şikâyet edilecektir?” denildi.

 

Önergede Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’dan şu soruların cevaplanması istendi:

 

“*Jeotermal sondaj çalışmalarının yer altı sularına, tarıma, doğaya ve insan sağlığına verdiği zarara yönelik Bakanlığınızca yapılan bilimsel bir çalışma var mıdır? 

 

*Bölgelere göre  faaliyette olan JES sayısı kaçtır, ruhsat verilen toplam JES sayısı kaçtır?

 

*Bakanlığınız tarafından toprağa, havaya ve yer altı- üstü sulara karışan zehirli atıkların ölçümü yapılmış mıdır? Yapılmış ise ölçüm sonuçları nelerdir? Yapılmamış ise niçin yapılmamıştır?

 

*Sanko Enerji Şirketi,  Manisa Salihli’de inşa edilmekte olan  JES kuyularını tarım alanlarına, yerleşim yerlerinin içine, okulun 100 metre yakınına kurabilme   gücünü nereden almaktadır?

 

*Manisa’nın Salihli ilçesi, Hacıbektaşlı Köyünde Vali, Kaymakam ve Belediye’nin köylülerin doğasını, geçimini, geleceğini mahvedecek bir şirketin çıkarları için devletin polisini, jandarmasını köye yığacak şekilde halkın iradesini, itirazını görmezden gelerek yaşam alanlarına JES yapılmasının nedeni nedir?  

 

*Şehir içlerinde yerel yönetimlere yani kamu idaresine ait olan yol yapım çalışması 'hak ve yetkisi' nasıl hususi ihtiyacı için özel bir şirkete devredilmektedir? 

 

*Henüz imarlaşma başlamadığı halde şimdiden taşeron firmalara yol yapımı için ihale açılmış mıdır? İhaleye ne zaman çıkılmış ve inşaat firması olmayan elektrik firmasına nasıl ihale verilmiştir?

 

*JES firmalarının bu şekliyle kanun dışı hareket ediyor olabilmelerinin sebebi Bakanlığınızın denetim eksikliğinden mi kaynaklanmaktadır? 

 

*Bizzat Manisa Valisi tarafından tarafıma sözlü olarak bildirilen adı geçen JES firmasının uygulamasının kanuni ve hukuki olduğuna dair belgeyi yurttaşların haklı tepkilerini dikkate alarak  kamuoyu ile paylaşmayı düşünüyor musunuz? 

 

*Bakanlığınız Su Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün 14.08.2017 tarihli yazısında yer alan “Gediz Havzası Çalışmasında, aşılmaması gereken arsenik seviyesinin 53 ppb olarak belirlenmiş ancak yapılan 3 dönem izlemeler neticesinde havzadaki değerin 3000 ppb üzerinde değere ulaştığının görüldüğü, bu kirliliğin sebebinin de jeotermal ve madencilik faaliyetleri olduğu belirtilmesine rağmen JES’lere halen izin ruhsatı verilmesinin nedeni nedir?

 

*Alaşehir Alkan Köyünde patlayan jeotermal kuyusu ve Salihli’de sondaj kuyusundan çıkan sıcak akışkanların bağlara, su kaynaklarına zarar verdiği resmi kurumlar tarafından tespit edilmesinden sonra JES izni ruhsatı verilen firma sayısı kaçtır? 

 

*Alaşehir Kemaliye ve Toygar Kasabalarındaki JES kuyusu patlamaları ile ilgili soruşturma başlatılmış mıdır? JES denetimleri yeterli ve düzenli midir? Bu konuda Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü'nün bu yöndeki faaliyetleri ve sorumluluğu denetlenmekte midir? Patlama olan ve akışkan altında kalan tarımsal arazilerin bilimsel incelemesi ve tazmini hususları değerlendirilmiş midir?

 

*Manisa Ziraat Odası’nın yeraltı sulama sularının dönemsel tahlil sonuçları dikkate alınmakta mıdır?

 

*Manisa ilçe ve köylerinde ÇED raporuna gerek duyulmadan açılmak istenen JES kuyusu var mıdır?

 

*Jeotermal atıkların insan ve tüm canlıların sağlığına etkileri nedeniyle son yıllarda Ege Bölgesinde arttığı gündeme getirilen kanser vakaları araştırılmış ve kamuoyu bilgilendirilmiş midir?

 

*Bakanlığınızca JES izinleri verilirken halk sağlığının olumsuz etkilenmesini önlemek amacıyla “Sağlık Etki Değerlendirmesi” raporu istenmesine yönelik bir çalışmanız var mıdır?

 

*Uzmanlarca dile getirilen jeotermal kaynakların fazlaca kullanıldığı arazilerde yapılan reenjeksiyonun  sismik aktiviteyi tetiklemekte ve depremlere neden olduğu açıklamalarına yönelik olarak bu bölgelerde jeotermal elektrik üretim alanlarında doğal depremsellik ve tetiklenmiş depremsellik kayıt ve değerlendirme uygulamaları yapılmakta mıdır? “