WAN -  İHD Wan Şubesi, 11 cezaevinde 23 tutsakla yapılan görüşme sonucu hazırladığı hak ihlali raporunda PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü ve Kürt sorununun çözümüne ilişkin taleplerle açlık grevinde bulunan tutsakların tecrit edildiğini belirtti.

 

Wan’da İnsan Hakları Derneği (İHD) Cezaevi Komisyonu farklı tarihlerde ve çeşitli cezaevlerine yapilan ziyaretler sonucu yaşanan hak ihlallerine ilişkin hazırladığı raporu basın açıklaması ile paylaştı. Dernek binasında düzenlenen açıklamaya İHD Wan Şube Başkanı Avukat Mehmet Salih Coşkun yaptı. Açıklamada, raporun derneklerine bağlı Cezaevi Komisyonu tarafından cezaevlerinde tutsaklarla yapılan görüşmeler ve tutsakların aileleri tarafından derneklerine yapılan başvuru sonucu hazırlandığı belirtildi. Güvenlik nedeniyle tutsakların isimlerini paylaşmadıkları belirtilen açıklamada görüşmelerin yapıldığı cezaevlerinin isimleri şöyle sıralandı: Van Yüksek Güvenlikli Kapalı Hapishanesi, Van T Tipi Kapalı Hapishanesi, Van F Tipi Kapalı Hapishanesi, Patnos L Tipi Kapalı Hapishanesi, Ahlat T Tipi Kapalı Hapishanesi, Iğdır S Tipi Kapalı Hapishanesi, Erzurum Dumlu 1. Nolu Yüksek Güvenlikli Kapalı Hapishanesi, Erzurum Dumlu 2. Nolu Yüksek Güvenlikli Kapalı Hapishanesi, Kars T Tipi Kapalı Hapishanesi.

 

‘Tutsaklar süresiz yalnızlaştırmaya maruz bırakılıyor’

 

Rapor kapsamında 11 cezaevinde 23 tutsakla yapılan görüşmeye dair, “Raporda görüldüğü üzere mahpusların en temel insan hakları dahi askıya alınmış ve mahpuslar üzerindeki tecrit en üst seviyeye çıkarılmıştır. Mahpusların hapishane koşullarında sosyalleşebilmesi, infaz sürelerinde sosyal ilişkilerden kopmamaları, bedensel ve ruhsal sağlıkları açısından ortak alan faaliyetleri büyük önem arz etmektedir. Özellikle yüksek güvenlikli hapishanelerde tutulan mahpusların beden ve ruh sağlıkları için uzun süre veya süresiz sosyal yalnızlaştırmaya maruz bırakılmamalıdır. Pandemi ile birlikte başlayan süreçte mahpusların ortak alan faaliyetlerinin yaptırılmaması mahpusların içinde bulunduğu tecrit koşullarının ağırlaşmasına neden olmuştur. AİHM, tamamen duyusal yalıtma ile birlikte bütünüyle sosyal yalıtmanın kişiliği tahrip edeceğini ve güvenlik veya başka gerekçelerle haklı gösterilmeyecek bir insanlık dışı muamele biçimi oluşturacağını belirtmiştir” denildi.

 

‘Mahpusların ailelerinin sağlığı riske ediliyor’

 

Açıklamada, uzak bölgelere sürgün edilen tutsakların ailelerinin kapalı görüş yapabilmek için uzun seyahatler yapmak durumunda kaldığı belirtilerek, “Bu durum mahpus ailelerinin sağlığını da riske atmaktadır. Bu sebeple mahpuslara daha fazla telefon hakkı sağlanmalı ve en azından ziyaretçi listesindeki herkesle telefon ile görüşebilme imkanı sağlanmalıdır” ifadeleri kullanıldı. 

 

‘Ağır hasta mahpusların infazları durdurulmalı’

 

Raporda, cezaevlerinde yaşanan ihlallere dair ulusal ve uluslararası sözleşmeler hatırlatılarak, “Hapishanelerde yüzlercesi ağır, binlerce hasta mahpus bulunmaktadır. Türkiye’nin taraf olduğu Uluslararası Sözleşme hükümleri bu denli açık olmasına rağmen, sözleşme hükümlerine uyulmamakta ve hasta mahpusların sağlık hakları sistematik bir biçimde ihlal edilmektedir. Ağır hasta mahpusların infazları durdurulmalı ve derhal tahliye edilmeleri için gerekli işlemlerin yapılmalıdır. Yine bütün hasta mahpusların insan onuruna yakışır bir şekilde eksiksiz olarak tedavileri sağlanmalıdır” denildi. 

 

‘Tutsaklara grevden kaynaklı tecrit uygulanıyor’

 

27 Kasım 2023 tarihinden bu yana cezaevlerinde PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü ve Kürt sorununa demokratik çözüm kampanyası kapsamında açlık grevlerine dair hatırlatmalarda bulunulan açıklamada, açlık grevleriyle ilgili tesbit ve gözlemler “Rutin sağlık kontrolleri yapılmamakta, greve uygun iaşelerin verilmediği, vitamin ihtiyaçlarının karşılanmadığı, mahpuslara farklı disiplin cezaları verildiği, grevden kaynaklı tecrit uygulanıyor” şeklinde sıralandı. 

 

Açlık grevlerine dair ilgili bakanlık ve yetkili kuruluşlara çağrı!

 

Açıklamada, “Açlık grevinde olan mahpusların sağlık ve yaşam haklarının korunması ve açlık grevlerinin sonlandırılması amacıyla makul ve yasal mevzuata uygun taleplerinin kabulü ile hapishanelerde yaşanan hak ihlallerinin son bulması için başta Adalet Bakanlığı olmak üzere görevli ve yetkili tüm kurum ve kuruluşları derhal harekete geçmeye ve duyarlı olmaya çağırıyoruz” denildi.