AMED - Diyarbakır Kadın Kapalı Cezaevi’nde kız çocuklara yönelik hak ihlallerini araştıran Amed Barosu Çocuk Hakları Merkezi, kız çocuklarına işkence ve kötü muamele yapıldığını, mahremiyetlerinin ihlal edildiğini belirtti. 

 

Amed Barosu Çocuk Hakları Merkezi, Diyarbakır Kadın Kapalı Cezaevi’nde “kız çocuklarına yönelik hak ihlalleri” iddialarını araştırmak için yaptığı incelemenin ardından hazırladığı raporu basın toplantısıyla Amed Barosu Adli Yardım Binası’nda açıkladı. Raporu Baro Çocuk Hakları Merkezi Sekreteri Büşra Güger okurken, raporlama kapsamında 2023 Eylül ayı ile 2024 Ocak ayı arasında 9 kız çocuğuyla 15 görüşme gerçekleştirildiğini söyledi.

 

‘İşkence ve kötü muameleye maruz bırakılıyor’

 

Çocukların aktarımlarında tutarlı olduklarını gözlemlediklerini kaydeden Büşra, “Görüşmelerde çocukların işkence ve kötü muameleye maruz bırakıldıkları, mahremiyet, beslenme, haberleşme, iletişim, kurum içi faaliyetlere katılım, sağlık hizmetine ve tedaviye erişim, dilekçe, bilgi edinme haklarının ihlal edildiği ve tutulma koşullarının mevzuata ve insan onuruna aykırı olduğu kanaatine varılmıştır” dedi.

 

‘Hukuki süreç başlattık’

 

Kız çocukların çıplak aramaya maruz bırakıldığını belirten Büşra, çocukların aktarımlarının birbirini doğruladığını ve tutarlı olduğunu ekledi. Büşra, görüşmede cezaevi tarafından çıplak aramanın rutin bir şekilde gerçekleştirildiği, başta mahremiyet olmak üzere çocukların birçok hakkının ihlal edildiği, personelin hak ihlallerine karşı mevzuata uygun hareket etmediğine dair kanaatlerin kuvvetlendiğini ifade etti. Büşra, “Çıplak arama ve diğer muameleme hususlarına ilişkin hukuki süreç başlattık ve gelişmeleri takip ediyoruz. Çocuklara hastanelere sevk sırasında kelepçe takıldığı belirtildi. Özellikle hastaneye sevk esnasında kelepçe takıldığına ilişkin aktarımları, bu durumun sistematikleştiğini, ulusal ve uluslararası mevzuata uygun davranılmadığını açıkça ortaya koymaktadır” sözlerine yer verdi.

 

‘Gelişimlerini sağlıklı bir şekilde tamamlayamıyorlar’

 

Büşra, çocukların kadınlara özgü bir cezaevinde tutulmalarının hak ihlallerine sebep olduğunun altını çizerken, “Çocuklar 11 kişilik koğuşlarda kalıyor. Koğuşların ısıtılması yetersiz kalıyor, koğuş temizliği ve kişisel hijyen için yeterli miktarda ve yeterli sıklıkta hijyen ürününün sağlanmadığı aktarıldı. Kişisel temizlik ve hijyen için yeterli ürün sağlanmaması ve kantin fiyatlarının çok yüksek olması nedeniyle çocuklar cezaevinde derin yoksulluk etkilerini ve regl yoksulluğu yaşıyor. Çocuk hakları alanındaki birçok çalışmadan edindiğimiz tecrübelere göre özgürlüğünden mahrum bırakılma; çocukların ruhsal, fiziksel ve sosyal gelişimleri açısından olumsuz etkiler yaratmaktadır. Yetersiz oyun, kütüphane ve ders çalışma alanları, kendi yaş grubunda olmayan ve çeşitli suçları işledikleri iddiası bulunan tutuklu ve ya hükümlü ile çok fazla temas halinde olmaları ve yine aile ve sosyal ortamından yoksun kalma gibi nedenlerle özgürlüğünden yoksun bırakılarak cezaevine gönderilen çocuklar sağlıklı bir şekilde gelişimlerini tamamlayamamaktadır” şeklinde konuştu.

 

‘Tüm hak ihlallerine karşıyız’

 

Çocuk adalet sisteminin çocukların suçtan uzak kalacak şekilde geliştirilmesi gerektiğine vurgu yapan Büşra, “Yalnızca kuruma kapatılma çocuklar üzerinde suç işlenmesinin önlenmesi gibi bir amaca cevap vermemektedir. Adalet sistemi içerisine giren çocuklar özgürlüklerinden mahrum bırakılmadığı alternatif infaz modellerinin oluşturulması gerekir. Adalet sisteminde çocuğun üstün yararı odak haline getirilmelidir. Tüm hak ihlallerine karşı olduğumuzu belirtmek istiyoruz” dedi.