Beritan Canözer-Medya Üren

 

DİYARBAKIR - Sabun dükkanı ile el yapımı ürünlerin satışını yaparak hem kendi hem de kadınların üretime katılımını sağlayan Mine Bozdoğ, “Evde üretim yapan kadınlara destek olmaya çalışıyoruz. Birlikte komün bir işletme oluşturduk” dedi. 

 

Kadınların Türkiye’de ekonomik gücünü eline alması her geçen gün zorlaşırken, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre işsizliğin Ağustos 2018'de yüzde 32,9 iken Ağustos 2019'da yüzde 42,6'ya yükseldiği belirlendi. Yine TÜİK verilerine göre İŞKUR'a kayıtlı işsiz kadın sayısı ise geçen yıla göre yüzde 22,8 artışla 2 milyon 42 bin 844'e ulaştığı kaydedildi. Üniversite mezunu olan, olmayan binlerce kadın çalışma alanında yer alamıyor ve ekonomik gücünü eline almaktan geri bırakılıyor.

 

‘Daha fazla üretim’

 

Bunlarla mücadele etmeye çalışan kadınlar, iş yaşamından uzaklaştırmaya dönük politikalara karşı daha fazla üretmekten yana oluyor. Krizle mücadele eden kadınlardan biri de Dicle Üniversitesi İşletme Bölümü mezunu Mine Bozdoğ. Mezun olduktan sonra uzun bir süre iş bulamadığı için istihdam alanından uzak kalan Mine, ardından bir şeyler üretmesi gerektiğini düşünüp, bazı arkadaşlarından da aldığı destek ile Sürgücü Sabun Dünyası ismiyle küçük bir dükkan açıyor. Mine, Diyarbakır’ın Sur ilçesinde bulunan Gazi Caddesi’nde açtığı dükkanda sabun, kolonya, lif, tarak, masa örtüsü gibi tamamı el yapımı olan ürünler satıyor.

 

Sabundan masa örtüsüne kadar her şeyde kadının emeği bulunuyor. Birçok cilt hastalığı için kullanılabilecek yüzlerce çeşit sabun, kendi üretimleri olan onlarca çeşit kokulu kolonya…

 

'Yaşam standartlarımız çok düşük'

 

Türkiye’de kadınlar için yaşam standartlarının oldukça düşük olduğunu kaydeden Mine, kadınların istihdamdan ve üretimden uzak tutulduğunu söyledi. İş bulamayan binlerce kadının ekonomik güvencesinin olmadığına işaret eden Mine, "Şartlar çok zor. Okurken zaten zorlanıyoruz, mezun olduktan sonra da iş bulamadığımız için zorlanıyoruz. Kadınlar bu konuda daha fazla sorun yaşıyor. Şuanda da asgari ücrete bu dükkanın işletmesiyle ilgileniyorum. Asgari ücretle geçinmek çok zor ama maalesef şartlar böyle. Birçok meslek grubu hak ettiği maaşın çok altında alıyor" diyerek sitem etti.

 

'Evde üretim yapan kadınlara destek oluyoruz'

 

Savun dükkanında bulunan ürünlerin tamamının el yapımı olduğunu ve bu ürünlerin ekonomik güvencesi olmayan kişilerden aldıklarını ve sattıklarını dile getirdi. Yaptığı iş ile komünal yaşam tarzını da anımsatan dükkanda, liflerin ise 60 yaşlarında bir kadının yaptığını ifade etti. Kadının kendilerinden aldığı ücret ile torunlarına baktığını söyleyen Mine, “Lifleri bize getiriyor biz de ondan satın alıp dükkana bırakıyoruz. Bazen özel sipariş verenler oluyor, o zaman da lifleri yapan teyzeye söylüyoruz toplu bir şekilde siparişleri getiriyor. Ya da işte kolonyalar, masa örtüleri. Bunları da kadınlar yapıyor. Masa örtüsü yapıp kazandığı parayla çocuklarını okutan var, evin alışverişini yapan var. Biz genelde bunu gelen müşterilere de aktarıyoruz. Bazı müşterilerimiz özel olarak destekte bulunmak isteyebiliyor. Buna da aracı olmaya çalışıyoruz. Yani aslında bir dayanışma var. Evde üretim yapan kadınlara destek olmaya çalışıyoruz" ifadelerini kullandı.

 

‘Kimyasal içeren sabunlardan uzak durmak gerekiyor’

 

Sabunların ve kolonyaların bitkisel ürünlerle, elden yapıldığını aktaran Mine, farklı bitkilerden sabun bulunduğunu ifade etti. Egzama'ya karşı "katran sabununu", lekeleri gidermek ve yüzü nemlendirmek için "avokado" ve salyangoz, angel, gül, bal sütü, kiraz çiçeği, çikolata ve daha birçok çeşitten sabun bulunuyor. Mine, "Zaten dükkana gelen 10 müşteriden 7'si sabun almaya geliyor. Tamamen bitkisel. Tüm cilt hastalıklarına ve tipine uygun sabunlar var. Kimyasal içeren sabunlardan uzak durmak gerekiyor. Zaten çok fazla hastalıklar var. Bunlara neden olan en etkin şey de kimyasal içerikli ürünler" diye belirtti. 

 

'Küçük esnaftan alışveriş yapın'

 

Kadınların üretimden uzak kalmaması gerektiğini ve tüm engellere rağmen çalışma alanında yer almaları gerektiğini vurgulayan Mine, yurttaşlara "Küçük esnaflardan alışveriş yapın, küçük esnaflar çok zorlanıyor" diye çağrı yaptı.  

 

‘Aynı sorunları yaşıyoruz’

 

Mine,  son olarak şöyle konuştu: "Büyük alışveriş merkezlerinde çok daha büyük paralara ürün alınıyor. Oysaki bizim gibi küçük esnaflardan alışveriş yaparak ekonomik krize karşı bizimle dayanışmaya girebilirler. Büyük mağazalarda 5 kuruş dahi eksik olsa kabul etmezler ama biz kimi zaman cilt hastalığı olan ama maddi durumu olmayan müşterilere ücretsiz satış dahi yapıyoruz. Bunu reklam olsun diye söylemiyorum. Küçük esnafların tümü böyle çünkü aslında birbirimizi anlıyoruz. Bizler de aynı sorunları yaşıyoruz. Bu nedenle bu krizde halkın birbiriyle dayanışması önemli.”