VAN - Kürt kültürünün önemli motiflerinden olan “kiras fistan” diken terziler, ekonomik kriz nedeniyle zor zamanlar yaşıyor. Terzi Bahar Polat, “Daha önce işlerim çok iyiydi fakat son 2 yıldır ekonomik krizden kaynaklı eskisi gibi değil. İp, tel, iğne, kumaş çok pahalı. 2 TL’ye iğne alıyorduk şimdi ise 10 TL’ye alıyoruz” dedi.

 

Van’ın İpekyolu ilçesine bağlı Karşıyaka Mahallesi ve Yenimahalle’de terzilik yapan Bahar Polat ve Vahide Atayılmaz, ekonomik krize karşı emek ve yaşam mücadelesi veriyor. Kürt kültürünün önemli motiflerinden olan “kiras fistan” dikimi yapan kadınlar, son iki yıldır işlerin durduğunu belirtti.

 

‘İnsanların alım gücü kalmadı’ 

 

Terzilik mesleğini küçük yaşlarda öğrenen Bahar Polat, 30 yıldır bu mesleği icra ediyor. Soğuk kış günlerine rağmen dükkânında sobasız bir şekilde çalışan Bahar, “Daha önce işlerim çok iyiydi fakat son 2 yıldır ekonomik krizden kaynaklı eskisi gibi değil. Artık çok zorlanıyoruz. İp, tel, iğne, kumaş çok pahalı. 2 TL’ye iğne alıyorduk şimdi ise 10 TL’ye alıyoruz. Kumaşın fiyatı kalitesine göre değişiyor. Dikiş fiyatları da modele göre değişiyor. Diğer terzilere göre daha ucuz dikiyorum. İnsanların alacak imkânı yok. Müşteri var fakat parası yok” dedi. 

 

‘Emeğimin karşılığını alamıyorum’ 

 

İran ve Irak’tan kiras fistanların gelişinin yasaklandığını belirten Bahar, şunları söyledi: “Daha önce dilediğimiz kumaş çeşitlerini getiriyorduk, ama artık o da yasaklandı. Türkiye gümrük kaplarından bir parça kumaş dahi geçirmemize izin verilmiyor. O kumaşlar için para yatırmasak alıp yakıyorlar. Emeğimin karşılığını alamıyorum. Sabah saat 05.00’te dükkânı açıyorum, gece 23.00’e kadar çalışıyorum. Kendi masraflarımı karşılayamadığım için de elemen alamıyorum. 5 kişilik bir aileyiz ve ailenin geçimini ben sağlıyorum. Geçimimizi sağlamak için fazlaca çalışmam gerekiyor. Ekonomik kriz herkesi etkiledi. Halk iş bulamıyor, perişan bir durumda.”

 

‘Savaş ekonomiyi etkiliyor’

 

İktidarın halkın vergilerini savaşa yatırdığını kaydeden Bahar, “Aldıkları silahlarla, toplarla Kürt halkını vuruyorlar. Savaştan kaynaklı ekonomik kriz büyüyor. Her gün yeni bir durumla uyanıyoruz. Bazı ailelerin çocuklarına yedirecek kuru ekmekleri bile yok” dedi. 

 

‘Ekonomik kriz nedeniyle göç ettik’

 

Çocukluğundan bu yana terzilik yapan Vacide Atayılmaz ise, işlerinin durgun olmasından kaynaklı 3 yıl önce Van’a göç etmiş. Karşıyaka Mahallesi’nde yaşayan ve burada dükkân açan Vacide, kızına da mesleğini öğretiyor. 750 TL kira ödeyen Vacide, “Kalabalık bir aileyiz. 160 TL elektrik, 50 TL su parası ödüyoruz. Evin geçimini kızımla birlikte sağlıyoruz. İşimiz sezonluk olduğu için kışın çok zorlanıyoruz” diye kaydetti.

 

Terziliğin geçim kaynağı olmasının yanı sıra kültürünü devam ettirmenin de bir yolu olduğunu vurgulayan Vacide, “Kiras fistan dikiyorum ve asla da vazgeçmeyeceğim” dedi. 

 

‘Aynı fiyata alınan parçaları aynı fiyata satıyorum’

 

Annesiyle birlikte çalışan Vahide Atayılmaz ise şunları söyledi: “Yaz aylarında bazen günde 3 fistan dikiyorum. Çok zahmetli bir iş ama kazancımızı sağlamak zorundayız. Saat 07.00’de dükkanı açıyoruz ve akşam 22.00’ye kadar açık kalıyor. Kumaşlar eskiye göre daha pahalı. Halk ekonomik krizden kaynaklı alamıyor, diktirmiyor. İşlerimiz durgun. Bunun için kumaşı hangi fiyata alıyorsak o fiyata satıyoruz.”