VAN - Van’ın ilk alışveriş mağazalarından biri olan Artos İş Merkezi, ekonomik krizden kaynaklı eski canlılığını kaybederken, aynı zamanda yaklaşık 50 yıldır merkezde bulunan Mısır Çarşısı ve birçok iş yeri kepenk kapatmak zorunda kaldı. Artos’taki esnaflardan Filiz Yiğit, krizin faturasını kendilerinin ödediğini vurgulayarak, “Şahlar oynuyor piyonlar harcanıyor” dedi. 

 

Van’ın çarşı merkezinde, 2002 yılında açılan Artos İş Merkezi son yılların en büyük krizini yaşarken, 1965 yılından bu yana kitaplardan ev eşyasında kadar her türlü eşyaların bulunduğu tarihi Mısır Çarşısı esnafı kepenk kapattı. Aynı zamanda çoğunlukla kadınların terzilik yaparak geçimini sağladığı yerlerden biri olan 25 yıllık Japon Pasajı’nda da birçok esnaf kepenk kapatmak zorunda kaldı. Krizin her alanı etkilediğini söyleyen kadınlar, bir yandan da insanları intihara sürüklediğini hatırlatarak derhal bu soruna çözüm bulunması gerektiğini vurguladı. 

 

‘Birçok esnaf kepenk kapatmak zorunda kaldı’

 

Tekstil deneyiminden dolayı bir yıl önce Artos İş Merkezi’nde giyim mağazası açan Filiz Yiğit, kıyafetler dolar üzerinden geldiği için fiyatların 2 kat yükseldiğini söyledi. Birçok esnafın bu nedenle kepenk kapattığını ifade eden Filiz, “Halkın şu anda tek derdi ‘nasıl geçimimi sağlarım’ diye düşünmek. İnsanlar ailelerinin ihtiyaçlarını karşılama derdinde. Her şeyden kısmak zorunda kalıyorlar” diye belirtti.  

 

‘Piyasayı ayakta tutan küçük esnaftır’

 

Van’da açılan kurumsal firmalardan kaynaklı küçük esnafların bittiğini belirten Filiz, şöyle devam etti: “Aslında piyasayı ayakta tutan küçük esnaftır. Küçük esnafın tekstile, kargocuya, toptancıya katkısı olurken, kurumsal firmalar kendi yapar kendi satar. Yani sadece kendilerine katkı sağlar. Küçük esnaf büyük esnafa nazaran daha fazla emek sarf ediyor ama daha az kazanıyor.”

 

‘Sandık başına giderken krizi kimin yaşattığını hatırlamalıyız’

 

Ekonomik krizin planlı ve kurulmuş bir oyun olduğunu söyleyen Filiz, “Ülkenin başında olan şahlar oynuyor, piyonlar harcanıyor. Sadece esnaf değil polisi, memuru, öğretmeni, doktoru harcanıyor. Kriz herkesi maddi ve manevi psikolojik olarak ta çok etkiledi. Bu kriz halkı intiharlara sürükledi. Bu sorun çözülmediği sürece ülkede büyük bir isyana sebep olacaktır. Halkın bir oyun içinde olduklarını bilmeleri gerekiyor. Bunu özellikle sandık başına giderken hatırlamalı, kimlerin krizi yaşattığının fakına varmalıyız” sözlerini kullandı. 

 

‘Kendi ekonomimizi kurma çabasındayız’

 

Bir diğer esnaf Ayfer Dikici ise yaklaşık 2 yıldır hediyelik eşya satıyor. El emeğiyle yaptığı hediyelik düğün ve nişan malzemelerinin karşılığını alamadığını ve sadece kirasını ödeyebildiğini dile getiren Ayfer, “Fiyatlar müşterilerimize fazla geliyor. Üç alacağına bir alıyor. Bu durum hem bizi hem de müşteriyi rahatsız ediyor. Kendi ekonomimizi kurma çabasındayız fakat kriz buna müsaade etmiyor” dedi.