2024: Dengê berxwedanê parzemîn derbas kirin (12)

  • 09:06 31 Kanûn 2024
  • Rojane
Berxwedana gelan a li dijî tecrîdê veguherî hevgirtineke cîhanî
 
NAVENDA NÛÇEYAN - Sala 2024'an bû sala ku kampanya "Ji Abdullah Ocalan re Azadî, Ji Pirsgirêka Kurd re Çareseriya Siyasî" li çar parzemînan ji Ewropayê heta Rojava, ji Îranê heta Tirkiyeyê deng veda û berxwedana gelan a li dijî tecrîdê veguherî hevgirtineke cîhanî.
 
Sala dawî ji bo azadiya fîzîkî ya Abdullah Ocalan û çareseriya pirsgirêka Kurd bû sala kampanya û berxwedanên cîhanî. Kampanyaya "Azadî ji Abdullah Ocalan re, Çareseriya Siyasî ya Pirsgirêka Kurd" bi çalakiyên li çar parzemînan, ji Ewropayê heta Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê, ji Başûrê Kurdistanê heta Başûrê Amerîkayê, li çar parzemînan hatin lidarxistin, bala raya giştî ya cîhanê kişand. Kampanya ji tevgerên jinan heta komên piştevaniya enternasyonalîst, ji akademîsyen heta kesayetên siyasî ji aliyê bingeheke berfireh ve hat hembêzkirin.
 
Ev kampanya mezin di 10’ê Cotmeha 2023’yan de bi navenda Strasboûrgê destpê kir û bi wesîleya 74’emîn salvegera jidayikbûna Abdullah Ocalan li 74 navendên cuda yên cîhanê bi daxuyaniyên çapemeniyê hate ragihandin. Kampanyayê ji kêliya yekem ve bandorek berfireh kir; Bi meş, zincîrên mirovî, xwendina pirtûkan, civînên gel, peyamên hevgirtinê û çalakiyên bêîteatiya sivîl mezin bû. Di çalakiyan de fikrên azadiya jinê, netewa demokratîk û civaka ekolojîk ên ku di navenda paradîgmaya Abdullah Ocalan de cih girtin, hatin girtin. Di vê pêvajoyê de grevên birçîbûnê yên li girtîgehan û tevgerên gel ên li dijî tecrîdê pêkhateyên cuda yên berxwedanê bûn.
 
Me ev salek li van erdnîgariyên cuda çawa kampanya hat meşandin berhev kir.
 
Bakurê Kurdistan û Tirkiye
 
Tirkiye û Kurdistan bû qada ku li dijî tecrîda girankirî ya li ser Abdullah Ocalan berxwedan lê dewam dike, bi çalakiyên girseyî û grevên birçîbûnê yên girtiyên li girtîgehan xeta têkoşînê hate avakirin. Ji civînên gel heta protestoyên kolanan, ji Nobedarên Edaletê heta înîsiyatîfa partiyên siyasî, berxwedan di nava salê de bi rengekî piralî dewam kir.
 
Di Cotmeha 2023’an de, di salvegera Komploya Navneteweyî ya 9’ê Cotmehê ya li dijî Abdullah Ocalan de, li gelek bajarên Tirkiyeyê çalakiyên kolanan hatin lidarxistin. Tevgerên ciwanan ên li bajarên wekî Amed, Stenbol û Wanê bi dirûşma "Bijî Serok Apo" daketin qadan. Di çalakiyan de hate destnîşankirin ku Abdullah Ocalan ne tenê ji bo gelê Kurd, li Rojhilata Navîn jî mifteya aştiyê ye. Di heman demê de girtiyên siyasî ji bo şermezarkirina tecrîda girankirî ya li Îmraliyê li girtîgehan dest bi grevên birçîbûnê kirin.
 
Di meha Mijdarê de Nobedarên Edaletê li bajarên wekî Amed, Wan, Edene, Stenbol, Îzmîr û Mêrsînê berfireh bûn û dewam kirin. Malbatên girtiyan li ber deriyên girtîgehan û li ber Wezareta Edaletê hatin cem hev û azadiya fîzîkî ya Abdullah Ocalan xwestin. Di çalakiyan de hate destnîşankirin ku bi polîtîkayên tecrîdê re hewl tê dayîn îradeya gelê Kurd bê tinekirin û bang li hikûmetê hate kirin ku demildest tecrîdê bi dawî bike.
 
Girtiyên siyasî yên PKK û PAJK'ê yên li girtîgehan di meha Kanûnê de berxwedana xwe ya li dijî tecrîdê zêde kirin û dan zanîn ku wan dest bi greva birçîbûnê ya dorveger a berfireh kirine ku wê heta 15'ê Sibata 2024'an bidome. Di vê pêvajoyê de berxwedana girtiyên jin derket pêş. Bi taybetî siyasetmedara jin a Kurd Sebahat Tuncel û girtiyên din ên jin diyar kirin ku çalakî hem li dijî tecrîdê hem jî ji bo parastina paradîgmaya azadiya jinê krîtîk e.
 
Di Çileya 2024’an de Dayikên Aştiyê ji bo rakirina tecrîda li ser Abdullah Ocalan li ber Wezareta Edaletê hatin cem hev û meş organîze kirin. Di meşên ji Amed û Wan heta Enqereyê de hat destnîşankirin ku Abdullah Ocalan di çareseriya pirsgirêka Kurd de aktorekî sereke ye. Malbat û dayikan diyar kirin ku ji bo vekirina deriyê Îmraliyê dê têkoşîna xwe bidomînin.
 
Di meha Sibatê de partiyên siyasî û rêxistinên girseyî yên demokratîk “Meşa Mezin a Azadiyê” dabûn destpêkirin. Meşvanên ku ji Wan û Qersê bi du aliyan ve bi rê ketin, bajar bi bajar û navçe bi navçe geriyan û raya giştî agahdar kirin. Ev meş bi tevlêbûna gel a berfireh mezin bûn û banga bidawîkirina tecrîdê li seranserê welat hate bihîstin. Çalakî heta 15’ê Sibatê berdewam kir û peyam hat dayîn ku azadiya Abdullah Ocalan ji bo gelê Kurd xwedî girîngiyeke jiyanî ye.
 
Di Newroza Amedê de ku bi mîlyonan beşdar bûn, di meha Adarê de daxwaza azadiya fîzîkî ya Abdullah Ocalan bi israr hate vegotin. Li qadên Newrozê gel dirûşma "Azadiya Rêber Apo azadiya gelan e" berz kirin. Newroza ku ji aliyê tevgerên jin û ciwanan ve hat pîrozkirin, careke din nîşan da ku fikrên Abdullah Ocalan ji bo gelê Kurd çiqasî girîng in. Di heman demê de girtiyên siyasî li dijî polîtîkayên tecrîdê biryara neçûna dadgehê dan.
 
Di mehên Nîsan û Gulanê de tevgerên jinan ji bo belavkirina fikrên Abdullah Ocalan kampanyayên mezin li dar xistin. Jin li bajarên wekî Amed, Wan û Şirnexê hatin cem hev û paradîgmayên Abdullah Ocalan ên li ser azadiya jinê nîqaş kirin. Jinên Kurd bi wesîleya 8’ê Adarê Roja Jinên Kedkar ên Cîhanê li dijî tecrîda li ser Abdullah Ocalan li qadan banga berxwedanê kirin.
 
Di mehên havînê de Nobeda Edaletê û grevên birçîbûnê bênavber berdewam kir. Malbatan ji bo daxwazên xizmên xwe yên girtî bi cih bînin, daxwaza hevdîtinê ya bi Wezareta Edaletê re dubare kirin. Bi taybetî jî tevgerên ciwanan li Amed û Wanê meşên şevê li dar xistin û ji bo azadiya Abdullah Ocalan bangawazî kirin.
 
Di meha Îlonê de berxwedana gelê Kurd li kolanan mezin bû. Di Cotmeha 2024’an de di salvegera Komploya 9’ê Cotmehê de li Amed, Wan, Stenbol û Şirnexê meşên girseyî hatin lidarxistin. Di çalakiyên ku bi tevlîbûna xurt a tevgerên ciwan û jinan pêk hatin de, hate destnîşankirin ku azadiya Abdullah Ocalan di çareseriya pirsgirêka Kurd de xala herî girîng e. 
 
Di meha Kanûnê de rewşenbîr û nivîskaran der barê çareseriya pirsgirêka kurd de daxuyanî dan û gotin, "Em bang dikin ku ji bo destpêkirina pêvajoya aştî û demokrasiyê demildest gavên pêwîst bên avêtin." Her wiha bi pêşengiya Platforma Saziyên Demokratîk ji Amedê ber bi Enqereyê ve "Meşa Çareseriya Demokratîk û Azadiyê" hat destpêkirin.
 
Bakur û Rojhilatê Sûriyê
 
Bakur û Rojhilatê Sûriyê weke herêmeke ku paradîgmaya Abdullah Ocalan a azadiya jinê, konfederalîzma demokratîk û civaka ekolojîk di pratîkê de tê jiyankirin, di têkoşîna gerdûnî ya li dijî tecrîdê de di nav tevahiya salê de roleke sereke lîst. Li ser vê paradîgmayê gel ne tenê li dijî tecrîdê, li dijî êrîşên leşkerî û zextên li herêmê jî xeta berxwedanê ava kirin.
 
Di Cotmeha 2023’yan de bi boneya salvegera Komploya Navneteweyî ya 9’ê Cotmehê li gelek bajarên Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê meşên girseyî hatin lidarxistin. Di çalakiyên ku bi hezaran kes li taxên Şêxmeqsûd û Eşrefiyê yên Helebê amade bûn de azadiya Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan hate xwestin û tecrîd hate şermezarkirin. Di çalakiyên li Qamişlo hatin lidarxistin de hate destnîşankirin ku fikrên Abdullah Ocalan ji bo azadiya gelan xwedî girîngiyeke girîng e. Li Kampa Waşûkanî ya Hesekê pêşangehek ku pirtûkên Abdullah Ocalan pêşkêşî dike hate vekirin.
 
Di mehên Mijdar û Kanûnê de bi pêşengiya tevgerên jinan li Qamişlo, Minbic, Şehba û Efrînê meş û civînên gel hatin lidarxistin. Çalakiyên kon ên li Minbicê daxwazên rakirina tecrîdê û azadiya fîzîkî ya Abdullah Ocalan bi girseyî anîn ziman. Grevên birçîbûnê yên li Dêrikê û berxwedana Kobanê daxwaza rakirina tecrîdê zêdetir kir.
 
Gelê Rojava di tevahiya sala 2024’an de beşdarî kampanyaya azadiya fîzîkî ya Abdullah Ocalan bû. Di meha Çile de li Kobanê bi pêşengiya Tevgera Xwendekarên Demokratîk a Kantona Firatê meşek mezin hate lidarxistin. Di civînên gel ên di meha Sibatê de li Şehba û Efrînê hatin lidarxistin de, bal hat kişandin ser girîngiya fikrên Abdullah Ocalan ên ji bo têkoşîna azadiya jinê û avakirina aştiya Rojhilata Navîn.
 
Di mehên Adar û Nîsanê de “Rojên Xwendina Pirtûkên Rêber Apo” hatin destpêkirin. Van bûyeran li herêmên wekî Qamişlo, Hesekê, Reqa û Dêrikê eleqeyek mezin kişand. Di van çalakiyan de ku bi taybetî jin û ciwan amade bûn de fikrên Abdullah Ocalan hatin nîqaşkirin û hişyariya siyasî ya gel hate xurtkirin. Di meha Gulanê de li gelek bajarên Rojava meşên girseyî hatin lidarxistin. Tevgerên jinan ên li Reqa û Minbicê ji bo rakirina tecrîda li ser Abdullah Ocalan bangên navneteweyî kirin.
 
Di mehên Hezîran û Tîrmehê de çalakiyên kon ên li Şehba û meşên girseyî yên li Dêrikê, têkoşîna ji bo azadiya Abdullah Ocalan berdewam kir. Di meha Cotmehê de bi boneya salvegera Komploya 9’ê Cotmehê li Kobanê, Efrîn û Qamişloyê meşên gel hatin lidarxistin. Hat diyarkirin ku fikrên Abdullah Ocalan ne tenê ji bo gelê Kurd, ji bo tevahiya Rojhilata Navîn modela aştiyê ye.
 
Başûrê Kurdistanê 
 
Li Başûrê Kurdistanê bi taybetî di pêşengiya Rêveberiya Xweser a Şengalê û Tevgera Jinên Azad ên Êzidî (TAJÊ) de paradîgmaya Abdullah Ocalan hate qebûlkirin. Li vê herêmê fikrên Abdullah Ocalan ji bo têkoşîna azadiya gelan û azadiya jinê weke rêber hate dîtin.
 
Di Cotmeha 2023’yan de di meşên girseyî yên li Şengalê de daxwazên xweseriyê yên li ser fikrên Abdullah Ocalan hatin vegotin. Rêveberiya Xweser a Şengalê diyar kir ku azadiya Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan ji bo çarenûsa gelê Kurd xwedî girîngiyeke girîng e. Di çalakiyên li Silêmanî de ji bo azadiya fîzîkî ya Abdullah Ocalan bang li raya giştî ya navneteweyî hate kirin.
 
Di mehên Mijdar û Kanûnê de jinên Êzidî li Şengalê ji bo azadiya Abdullah Ocalan meş li dar xistin. Di daxuyaniyên TAJÊ de hat destnîşankirin ku bi saya paradîgmayên Abdullah Ocalan têkoşîna jinan xurt bûye. Her wiha di civînên gel ên li Şengalê de şert û mercên tecrîda li ser Abdullah Ocalan hatin şermezarkirin û peyam hate dayîn ku tecrîd bi berxwedana gel dikare were derbaskirin.
 
Di mehên destpêkê yên sala 2024’an de Rêveberiya Xweser a Şengalê û Tevgera Jinên Azad ên Êzidî ji bo ku fikrên Abdullah Ocalan ji raya giştî re ragihînin kampanya li dar xistin. Di komxebata ku li Şengalê di pêşengiya TAJÊ û Meclîsa Jinên Ereb ên di meha Sibatê de pêk hat de, çareseriyên paradîgmaya Abdullah Ocalan ên ji bo avakirina aştiya Rojhilata Navîn hatin nîqaşkirin.
 
Di mehên Gulan û Hezîranê de li Şengal û Silêmanî meş û civînên gel hatin lidarxistin. Di çarçoveya hemleya "Rêber Apo li Mala We Mêvan e" ya ku ji aliyê TAJÊ ve hatiye destpêkirin de civînên gel û serdanên malan hatin lidarxistin. Van bûyeran hişt ku fikrên Abdullah Ocalan di nava gelên Başûrê Kurdistanê de zêdetir belav bibe.
 
Di çalakiyên mehên Îlon û Cotmehê de li Şengal û Silêmanî daxwaza azadiya fîzîkî ya Abdullah Ocalan hate kirin. Şêniyên Şengalê diyar kirin ku fikrên Abdullah Ocalan bingeha berxwedana civaka êzidî ye.
 
Heman çalakî û daxwaz li Wargeha Penaberan a Şehîd Rustem Cûdî (Mexmûr) jî hatin kirin. Li Mexmûrê bi pêşengiya jinan meş, panel, atolye, nobet hatin lidarxistin. Jinan di çalakiyan de bal kişandin ser azadiya fîzîkî ya Rêberê PKK'ê Abdullah Ocalan.
 
Rojhilat 
 
Li Rojhilat û Îranê paradîgmaya Abdullah Ocalan ji aliyê Tevgera Azadiya Jinên Kurd (KJAR) ve hat qebûlkirin. Berxwedana bi pêşengiya jinan a li dijî polîtîkayên rejîma mêtinger bi paradîgmaya azadiya jinê ya Abdullah Ocalan hate xurtkirin.
 
KJAR'ê di Cotmeh û Mijdara 2023'yan de têkildarî paradîgmaya Abdullah Ocalan daxuyanî da û destnîşan kir ku wî îlhama têkoşîna azadiyê ya jinan daye. Jinên Rojhilat diyar kirin ku fikrên Abdullah Ocalan bingeha berxwedanê ya li dijî desthilatdariyên mêtinger e. Her wiha saziyên binerd û rêxistinên jinan piştgirî dan kampanyayên navneteweyî yên ji bo azadiya Abdullah Ocalan.
 
Di tevahiya sala 2024’an de li Rojhilatê Kurdistanê û li seranserê Îranê gelek bûyer û daxuyaniyên veşartî yên li ser fikrên Abdullah Ocalan hatin dayîn. KJAR'ê diyar kir ku paradîgmaya azadiya Abdullah Ocalan bi taybetî di nava tevgerên jinan de bûye bingehê rêxistinbûn û daxwazên mafên jinan.
 
Di meha Adarê de li dijî polîtîkayên zextê yên rejîma Îranê bi paradîgmaya Abdullah Ocalan rêze civînên jinan hatin lidarxistin. Her wiha banga mezinkirina têkoşîna azadiya jinê li gorî fikrên Abdullah Ocalan hate kirin.
 
Di daxuyaniyên ku ji aliyê KJAR'ê ve li Îranê di mehên Hezîran û Tîrmehê de hat organîzekirin de, hat diyarkirin ku tecrîda li ser Abdullah Ocalan êrişeke li dijî vîna hemû gelên herêmê ye. Hat destnîşankirin ku têkoşîna azadiya jinê rasterast bi paradîgmaya Abdullah Ocalan ve girêdayî ye.
 
Ewropa 
 
Ewropa weke herêma ku têkoşîna ji bo azadiya Abdullah Ocalan herî zêde rêxistinbûyî û di asta cîhanê de xuya bû, derket pêş. Çalakiyên ku bi tevkariya gelê Kurd, rêxistinên jinan, torên piştevaniya navneteweyî û akademîsyenan pêk hatin, ji bo rakirina tecrîdê û çareseriya demokratîk a pirsgirêka Kurd bandorek mezin li raya giştî ya cîhanê çêkir. Ewropa di heman demê de bû navenda hevgirtina rewşenbîrî û siyasî û paradîgmaya Abdullah Ocalan a li ser konfederalîzma demokratîk, civaka ekolojîk û azadiya jinê ji girseyên mezin re hate ragihandin.
 
Meşa Azadiyê ya 25 rojan ku di meha Çileyê de ji Parîsê heta Strasboûrgê dewam kir, bû qonaxeke veguherînê ya ku têkoşîna li dijî tecrîdê mezin bû. Li Îngilîstan, Elmanya û Fransayê gel eleqeyeke mezin nîşanî standên agahdarkirinê yên ji bo azadiya Abdullah Ocalan hatin lidarxistin. "Kampanyaya şandina kartpostalan ji bo Îmraliyê" ku di heman serdemê de hat destpêkirin, bi beşdariya bi hezaran kesî li tevahiya Ewropayê deng veda.
 
Di meha Sibatê de dema ku li Sarcelles ê Fransa û Mannheîm ê Elmanyayê di çalakiyên ku hatin lidarxistin de azadiya Abdullah Ocalan hate xwestin, rêxistinên ciwanan ji Baselê heta Saint-Louisê meşeke enternasyonalîst organîze kirin. Di meşa mezin a 17’ê Sibatê ya li Kolnê de bi sed hezaran kes azadiya fîzîkî ya Abdullah Ocalan xwestin û banga rakirina tecrîdê li raya giştî ya cîhanê kirin.
 
Di çalakiyên ku bi boneya 8'ê Adarê Roja Jinên Kedkar ên Cîhanê li Berlîn, Avîgnon û Londonê hatin lidarxistin de bal hat kişandin ser paradîgmaya azadiya jinê ya Abdullah Ocalan. Di mîtîngên ku bi pêşengiya tevgera jinên Kurd hatin lidarxistin de, hate diyarkirin ku tecrîda li ser Abdullah Ocalan êrişek li dijî têkoşîna azadiya jinê ye. Di meha Adarê de li bajarê Lûzern ê Swîsreyê di pîrozbahiya Newrozê de daxwaza azadiya Abdullah Ocalan hate kirin.
 
Di meha Nîsanê de "Meşa Paskalyayê" ya li Bernê ya Swîsreyê û çalakiya rûniştinê ya li ber Ofîsa Neteweyên Yekbûyî ya li Cenevreyê hat lidarxistin, bû parçeyek girîng a piştevaniya navneteweyî ya ji bo azadiya Abdullah Ocalan. Di vê dewreyê de bi pêşengiya Tevgera Jinên Kurd a Ewropayê (TJK-E) Vatîkan hat ziyaretkirin û azadiya fîzîkî ya Abdullah Ocalan hat xwestin.
 
Çalakiya bêîteatiya sivîl a di meha Hezîranê de li festîvala muzîkê ya li Marsîlyayê nîşan da ku têkoşîna li dijî tecrîdê rengekî hunerî wergirtiye. "Rêwîtiya Azadiyê" ku di meha tîrmehê de li Strasboûrgê ji aliyê jinên ciwan ve hat destpêkirin, bû kampanyaya ku pirtûkên Abdullah Ocalan bi raya giştî re hatin nasandin û hişmendiya navneteweyî ya li ser tecrîdê hat zêdekirin. Bûyerên bi vî rengî li bajarên wekî Liverpool û Munchenê jî berdewam kirin.
 
Meha Îlonê di meşên ku li Stockholm a Swêdê û Berlîn a Elmanyayê hatin lidarxistin de ji bo azadiya Abdullah Ocalan peyamên piştevaniya navneteweyî hatin dayîn. Di çalakiyên bi boneya salvegera Komploya 9’ê Cotmehê de li London, Cenevre û Torînoyê, perspektîfên ji bo aştî, azadiya jinan û yekîtiya demokratîk a gelan a ji aliyê Abdullah Ocalan ve hatî dayîn hatin nîqaşkirin. Meşa meha Mijdarê ya li Kolnê yek ji xalên bilind ên kampanyayê bû.
 
Li tevahiya cîhanê... 
 
Sala dawî ji bo azadiya fîzîkî û çareseriya pirsgirêka Kurd li hemû cîhanê bi têkoşîneke xurt derbas bû. Çalakî û çalakiyên li Ewropa, Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê, Başûrê Kurdistanê, Îran, Tirkiye û parçeyên din ên Kurdistanê hatin lidarxistin, nîşan da ku ev têkoşîn veguheriye xeta berxwedanê ya cîhanî. Fikrên Abdullah Ocalan ji meşên girseyî heta zincîrên mirovan, ji çalakiyên bêîteatiya sivîl heta çalakiyên xwendinê bi organîzekirina gelek çalakiyên li Ewropayê hatin rojeva raya giştî ya cîhanê. Li Rojava û Başûrê Kurdistanê paradîgmaya Abdullah Ocalan di pratîkê de hate meşandin û li dijî tecrîdê bi tevgerên jinan û berxwedana gel têkoşînek gerdûnî hate meşandin. Li Tirkiye û Kurdistanê berxwedana ji zindanan heta kolanan bi Nobeda Edaletê, meşên gel û çalakiyên Newrozê yên bi mîlyonan beşdar bûn, têkoşîna li dijî tecrîdê zêdetir eşkere kir.
 
Di vê sala berxwedana hevpar de derket holê ku daxwaza azadiya Abdullah Ocalan veguheriye têkoşîna beşên berfireh ên parastina armancên azadiya jinê, civaka ekolojîk û neteweya demokratîk. Ev tevgera ku ji sînorên herêmî derbas bû û bû hevgirtineke navneteweyî, ji bo naskirina îradeya gelê Kurd û çareseriya pirsgirêka Kurd weke pêngaveke krîtîk derbasî dîrokê bû. Ev têkoşîna ku tê gotin heta azadiya fîzîkî ya Abdullah Ocalan wê bidome, weke qêrîna hevpar a gelan a lêgerîna wekhevî, azadî û aştiyê bi berxwedana gerdûnî didome.