Dîlan Babat 

 

NAVENDA NÛÇEYAN - Parlamentera DEM Partiyê Newroz Uysal Aslan, peyama ku Abdullah Ocalan bi heyeta partiyê re şandiye nirxand. Newroz Uysal Aslan diyar kir ku ev peyam ne "banga dawî" ye, berovajî vê yekê "banga destpêkê û belgeya helwestê ya beriya muzakereyê ye".

 

Gotûbêjên Rêberê PKK'ê Abdullah Ocalan ên li ser aştî û çareseriyê yên ji sala 1993'an û vir ve careke din guhertin û pêşketinên nêzîkatiya wî ya ji bo çareseriya pirsgirêka Kurd derxist holê. Di sala 1993’an de sala ku Abdullah Ocalan cara yekem agirbest îlan kir, ev yek jî di heman demê de bû xaleke veguherînê. Ji vê serdemê ve Abdullah Ocalan ji bo bidawîkirina aloziyan û çareserkirina pirsgirêka Kurd di çarçoveyeke siyasî de di demên cuda de pêşniyarên cuda pêşkêş kir û lêgerîna xwe ya çareseriya aştiyane anî ziman.

 

1993 agirbest û peyama aştiyê

 

Di sala 1993’yan de Abdullah Ocalan yekem peyamên agirbest û aştiyê da. Abdullah Ocalan piştgirî da lêgerîna çareseriya pirsgirêka Kurd a Serokkomarê wê demê Turgut Ozal û banga “xwişk û biratiya Tirk û Kurdan” kir. Abdullah Ocalan got, "Şerê Kurd-Tirk wê bi kêrî kesî neyê, aştî wê ji bo her kesî encameke bi fêde bide." Piştî van daxuyaniyên Abdullah Ocalan, qetilkirina Turgut Ozal bû sedem ku ev pêvajo qut bibe.

 

Pêşniyara modela Komara Demokratîk

 

Abdullah Ocalan di sala 1999'an de di encama komploya navneteweyî de radestî Tirkiyeyê hat kirin. Abdullah Ocalan di vê serdemê de destnîşan kir ku divê PKK dev ji têkoşîna çekdarî berde û ji bo çareseriya pirsgirêka kurd bi rêbazên demokratîk hewl bê dayîn. Her wiha Abdullah Ocalan ji bo demokratîkbûna Tirkiyeyê û çareseriya pirsgirêka Kurd modela “Komara Demokratîk” pêşniyar kir.

 

Ji bo aştiyê gavên berbiçav ên divê bên avêtin

 

Dema ku dîrok pêvajoyên salên 2000 û 2004'an nîşan dide, Abdullah Ocalan fikra konfederalîzma demokratîk ku ji têgeha netew-dewletê derbas dibe û ji bo çareseriya pirsgirêka Kurd desentralîzasyon û xwerêveberiya gelan hedef digire, pêş xist. Abdullah Ocalan destnîşan kir ku divê tevgera Kurd di qadên siyasî û civakî de têbikoşe.

 

Civîna 23’ê Cotmehê: Hêza min a çareseriyê heye

 

Piştî ku “pêvajoya çareseriyê” bi dawî bû, tecrîda girankirî ya li ser Abdullah Ocalan ket meriyetê. Abdullah Ocalan ku di Gulana 2019’an de bi parêzerên xwe re hevdîtin pêk anî, pêşniyarên xwe yên ji bo demokratîkbûna Tirkiyeyê û çareseriya pirsgirêka Kurd li Sûriyeyê anî ziman. Serokê Giştî yê MHPê Devlet Bahçelî bang li Ocalan kir ku PKK bila xwe fesih bike û li Meclîsê axaftinekê bike. Piştî vê bangê Omer Ocalan di hevdîtina 23'ê Cotmehê ya bi Abdullah Ocalan re peyamek da û got, "Eger şert û merc pêk bên, hêza min a teorîk û pratîk heye ku vê pêvajoyê ji zemîna pevçûn û şîdetê ber bi qada hiqûqî û siyasî ve bikşînim." 

 

Serdema demokrasî, xwişk û biratiyê ye

 

Herî dawî parlamenterên DEM Partiyê Pervîn Buldan û Sirri Sureyya Onder di 28’ê Kanûnê de çûn Girava Îmraliyê. Piştî hevdîtinê Abdullah Ocalan careke din hêza xwe ya çareseriyê nîşan da. Abdullah Ocalan di hevdîtinê de ev tişt anî ziman: “Ji nû ve xurtkirina xwişk û biratiya Tirk-Kurd ne tenê berpirsyariyeke dîrokî ye, ji bo hemû gelan jî bûye xwedî girîngiyeke lezgîn. Ji bo serketina pêvajoyê, pêwîst e hemû derdorên siyasî yên li Tirkiyeyê, bêyî ku li hesabên teng û demkî bên girtin, însiyatîf, avaker tevbigerin û tevkariyên erênî bikin. Yek ji zemîna herî girîng a van tevkariyan jî bêguman wê Meclîsa Tirk be. Bûyerên li Xeza û Sûriyeyê nîşan da ku çareseriya vê pirsgirêka ku bi destwerdanên derve dihat xwestin kangrenîze bibe, dereng maye. Alîkarî û pêşniyarên opozîsyonê jî ji bo bidestxistina serketinê di karekî rasterast bi giraniya vê mijarê re hêja ne. Hêz û îradeya min heye ku ji bo paradîgmaya nû ya ku birêz Bahçelî û birêz Erdogan hatiye xurtkirin, tevkariya erênî ya pêwîst bikim. Heyet wê vê nêzîkatiyê hem bi dewletê hem jî bi derdorên siyasî re parve bike. Di ronahiya van de ez amade me ku gava erênî ya pêwîst bavêjim û bangawaziyê bikim. Ev hemû hewldan wê welat bigihînin asta ku heq dike û ji bo veguhertina demokratîk jî wê bibe rêberek pir hêja. Ji bo Tirkiye û herêmê serdema aştî, demokrasî, xwişk û biratiyê ye.”

 

Parlamentera Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî) a Şirnexê Newroz Uysal Aslan peyama Abdullah Ocalan nirxand.

 

'Em bi zihniyeteke dewletê re rû bi rû ne'

 

Newroz Uysal Aslan, da zanîn ku daxwaz û israra Abdullah Ocalan a ji bo çareseriyê li cihekî ku rastiya xitimandina pirsgirêka Kurd dibîne ye û got, di pêvajoya Îmraliyê de Abdullah Ocalan gelek hewldan, bang, nexşe rê kir. Ji bo çareseriyê di parêznameyên xwe de ji bo pêkanîna vê çareseriyê. Newroz Uysal Aslan got, "Em bi zihniyeteke dewletê re rû bi rû ne, ku nîşan dide ku tevî tecrîda 26 salan jî çareser nebûye. Ji aliyê esasî û nexşeya rê ya peyamên birêz Ocalan ve dişibin peyamên wî yên berê. Her wiha dixuye ku birêz Ocalan ev pêvajoya ku di 1’ê Cotmehê de bi bangên Bahçelî pêk hat hinekî cuda şîrove kiriye."

 

'Li cihekî ku bi bîr bîne divê aştî rêya bingehîn be'

 

Newroz Uysal Aslan, got, "Di serdana xwe ya sala 2019'an de, di salên pêş de herêmek di nav dorhêleke pir bi nakok de li benda me ye û divê Tirkiye di rewşeke aştiyane de be. Di sala 2019’an de Tirkiye amadekariya êrîşa li dijî Sûriyeyê dikir. Birêz Ocalan banga 'Ez ê di nava hefteyekê de pirsgirêkê çareser bikim' kiribû. Em di sala 2024’an de ne, rewşa Rojava û Sûriyeyê di rewşeke gelekî dijwar de ye. Tirkiye hîna jî ji bo xwe tehdîd dibîne. Di rojnameyê de bang li hemû aliyan hat kirin, ne tenê dewlet, bêyî ku bi hin ajandayên siyasî yên teng re sînordar bikin, aliyê dîrokî yê vê yekê bibînin. Divê dewlet û hikûmet gavekê bavêje, metnek heye ku bang li meclis, girseya gel, derdorên siyasî, akademîsyen û çapemeniyê dike ku rola xwe bînin bîra her kesî û bi zimanekî erênî ji bo dewlet û hikûmet vê gavê bi cidî biavêje, hewayeke aştiyê ava bike, li ser zemîn û maseya rast çareseriyekê bibîne."

 

'Ev ne peyamek an bangek dawî ye'

 

Newroz Uysal Aslan da zanîn divê hemû alî gotina xwe diyar bikin û li hemberî pirsgirêkên heyî helwestê nîşan bidin û wiha got:" Ev ne peyamek an bangek dawî ye. Ev bangek destpêkê ye, kaxezek pozîsyona pêş-muzakereyê ye. Ji bo me girîng e ku em bandora vê metnê ya li ser siyaseta demokratîk, civak û civaka siyasî ji nêz ve bişopînin û binirxînin, her wiha dewlet dê di pêşerojê de li hemberî vê bangê çi gavan bavêje û dê çi helwestê bigire. Birêz Ocalan helwesta xwe ya çareseriyê ya ji sala 1993’an û vir ve didomîne û bi rêbazên çareseriya demokratîk û muzakereyê ber bi aştiyeke bi rûmet ve diçe. Li hemberî vê em ji dewlet, hikûmet û gel hêvî dikin ku helwesteke ku wê berfireh bike, xurt bike, bigire. Ji bo ku em bigihêjin vê yekê em ê pir bixebitin."