
‘Îqtîdarê sîyasî hemverê cinîyan de şerêk dayo destpêkerdiş’
- 10:34 12 Tebaxe 2025
- NAROJANE
AMED - Endama Heyetê Îdareya Komeleya Cinîyan a Rosa Esra Çîçek Mercan, bale ant serê kiştişê cinîyan û va: "Cinîyê ke semedê gerrekerdişî verê xo danê qerekolan dima ra yenê agêrayîş û no rayîr ver bi kiştiş û şîdetî akeno. Îqtîdarê sîyasî hemverê cinîyan de şerêk dayo destpêkerdiş."
Hema serra 2025ine temam nêbîya Kurdistan û Tirkîya de 175 cinî hetê camêrdan ra ameyî qetilkerdiş. Her roje ma xeberanê qetilkerdişê cinîyan dir rî bi rî yê. Labelê qanûnê ke rayîrî ver bi kiştişê bigîrê çin ê yan zî yê bîyaye nînê caardiş. Cinîyê ke semedê gerrekerdişî verê xo danê dezgehê dewlete peyser yenê agêrayîş û şîdetê psîkolojîkî dir rî bi rî manenê. Îqtîdaro ke "Serra keyeyî" îlan kerd, kiştişê cinîyan her roja ke derbaz bena bi sîstemî dewam keno û eynî wextî de yeno meşrûkerdiş.
Derheqê babete de Endama Heyetê Îdareyê Komeleya Cinîyan a Rosa Esra Çîçek Mercan ajansê ma JINNEWS'î rê qisey kerd.
Polîtîkayê bêcezaverdayîşî
Esra Çîçek Mercan destpêkê qiseykerdişê xo de wina bale ant ser polîtîkayê bêceza verdayîşî û va: "Ma qiseykerdişê polîtîkayê bêcezaverdayîşî ser o bêzar bîyê. Ma her roje nê persî dir rî bi rî yê û çîyo ke ma vernê de vanê, 'sîyasetê bêcezatîye' yo. Kerdoxî nê ra cesaret gênê û cinîyan bi rehetî kişenê. Semedo ke ma ci ra vanê, sîyasetê şerê taybetî, merdimî û ciwanî bi giranî ver bi fuhûş yan zî tiryakî benê berdiş. Netîce de însanan bi hawayêk ancenê mîyanê sucî. Ganî dewlete berpirsiyarê vernîgirewtişê qirkerdişan bo, la tu eleqeyê dewlete nê dir çin a. Semedê dewlete tewr asan o ke komelêk ke sosyolojîya ci xira kerda, raver bero.”
Şîyayîşê cinîyan ê qereqole
Esra Çîçek Mercan, dîyar kerd wexto ke cinîyêke raştê şîdetî yena şina qereqolê polîsan û înan ra raporê kuyayîşî yeno waştiş û va: "Seke cinî nê nêzanê, ê fikrîyenê, 'Raporê kuyayîşî verê mi de çin o, nê semedî ra hewce nêkeno ez şêrî'. Qanûnê Hûmara 6284ine zî vano; eke şima raştê şîdetî bêrê, hewce nêkeno şima şêrê qereqolê polîsan. Şima eşkenê bi rayîrê telefonkerdişê Xeta Şîdetî yan zî bi caardişê KADESî biresê ma. Hevalêke yan zî cîranêk zî eşkeno şêro û nameyê mexdûre ser o gerre bikero. La hêzê asayîşî nê bica nêanê. Wexto ke cinîyêke şina qereqolê polîsan, ê aye razî kenê ke şêro keye. Ma têkoşînê xo yê hemverê nê çî de dewam kenê."
Vengdayîşê pêgirewtiş û yewîye
Esra Çîçek Mercan wina qedêna: "Seranserê Amedî de serra 2025ine de 11 cinî hetê camêrdan ra ameyî kiştiş. Bi qasê nê mergî û xokiştişî gumanbarî yê cinîyan zî est ê. Bi desan sey xokiştiş ameyî mojnayîş. Ma do bibê vengê înan, nê dewayan taqîb bikerê û her çîyê ke destê ma ra bêro ma bikerê ke cipersayîş zelal bêrê kerdiş. Ma do nê têkoşînî hem medyaya dîjîtale ser o û hem zî kuçeyan ke rêxistin hêzê tewr pîl o, hîra bikerê. Tîya ra tepîya, ez wazena reyke bîn venga pêro cinîyan bikerî ke pîya bê û yew bibê.”