Keda xo herra xo dir arde têhet

  • 11:52 12 Tebaxe 2025
  • NAROJANE
 
Nazlican Nujîn Yildiz
 
MÛŞ - Eylem Karadûman ke Gimgimê de waya xo dir terzîtî kena, prosesê destpêkerdişê qerarê xo û çîyê ke ê prosesî de vînaya qal kerd.
 
Eylem Karaduman ke qezaya Gimgimî ya Mûşî de waya xo dir kargeha xo ya bi nameyê "Hazîran Dikim Evi" akerd û uca de terzîtî kena, derheqê cuye û meslegê xo de ercnayîş kerd. Eylem Karadûman ke emrêk ciwanî de zewicya û semedo ke zehmetîyê ke ci dir rî bi rî mende, fek dibistane rs vera da, mecbûr manena ke demêk kargehêk tekstîlî yê Îzmîrî de bixebitîyo. Dimayê ke fek wendiş ra vera da, zana ke deştiş tena karê ke bikero yo.  Eylem Karaduman dimayê zehmetîyê Îzmîrî, qerar da ke Gimgim de ca bibo. Eylem Karaduman neql kerd ke sebebê ameyîşê aye yê Kurdistanî hem semedê naskerdişê herra xo û hem zî semedê mojnayîşê ke cinî eşkenê Kurdistan de kargehê xo abikerê û bişuxilîyê. 
 
'Mi hetê bidej yê nasnameyê cinîyan vîna'
 
Eylem Karadûman wina qalê cuya xo kerd: "Xeylêk ciwanî wayîrê perspektîfê cîya yê cuye de yê û ez mecbûr menda ke semedê cuya xo hîsî fek unîversîte ra vera bidî. Vernê de zewacê mi sebeb bi. Dima ra ez wendiş nêfikrîyaya. Mi cuya xo sey cinîyêke karker dewam kerd. Bêguman, no proses semedê mi xidar bî. Cinîyê ke 18 serrîya xo de zewicênê xeylê rey sey veyvê tutî yenê vînayîş. Mi nê pêro tecrûbe kerdê. Ez hem zewacê xo de û hem meslegê xo de rasterast nasnameyê xo yê cinî dir rî bi rî menda. Her çiqas ez emrê ciwanî de veyva ciwane bî zî mi rastî hetê dejî yê nasnameyê cinîyan vînabî. Hem bi cuye keyeyî û hem zî cuya karî dir, seke mi qet tutîtî nêdîbî. Mi her tim xo peygoş kerd.”
 
'Xebata cinîyan a la camêrd vernê de yo’
 
Eylem Karadûman dewam de wina va, "Tîya cinîyêke lokonta zî akerda. Ez dikandarê camêrd yê ke bazirganî kenê ewnîyena; cinî her tim zîyan de yê, la her tim sey karê camêrdan aseno. Ez terzî ya û zêdeyêrê hîrê serrî yo waya xo dir nê karî kena.  Cinî hîna mîyanê karî de yê. Îzmîr de zî wina bî. La semedê hişmendîya serdest ê camêrdan, her tim seke camêrd kar kenê asenê. Pêro hevalê min ê cinî zî serê sibayî aya benê, keyeyê xo pak kenê, tutan şirawenê mekteb û agêrenê keye. Demê karî de tim qesawetê, 'tutê mi yenê, werdê mi çin o,' û bi lez û bez ver bi keye şîne. Karê cinîyan zaf zahmet o. Cinî du qatê camêrdan şuxilênê. Dewlete bi tu hawayî girîngîyê ke dana karê cinîyan, nêmojnena. Cinî rastê zehmetî yenê û camêrdî zî zext înan ser o kenê. Ez dewleta ke destek nêdana karê cinîyan fam nêkena."
 
'Îdarekarê kooparatîfê ke yenê awankerdiş zî camêrd ê' 
 
Eylem Karaduman dîyar kerd ke Gimgim de xeylêk cinî est ê ke wazenê kargeh akerê û kooperatîfê awankerde zî est ê la nê kooperatîfî her tim hetê camêrdan ra yenê îdarekerdiş. Eylem Karaduman dewam de wina va: "Her çend Metrepolan de terzîtî berardişêk 45-50, heta 100 lîra bo, tîya mabêne 10-15 lîrayan de yo. Semedo ke kargehê pîlî tîya bi teşwîqê hukûmetî abîyê, meaşê ke semedê keda merdiman yenê dayîş kêm kerdê, Nê vayî de zî asenê û merdimî zehmetî ancenê. Ez zî eynî çî hîs kena; her çî zaf vay o.”
 
'Mi cinîyê ke reya ewil ewnîyayî eyne ra dî’
 
Eylem Karadûman twer peyîn wina va, "Ez zana ke rojêke her kes do bêro tîya. Şert û mercê xidar ke ez ci dir rî bi rî menda û her weha hesreta semedê welatê xo tesîr qerarê mi kerdo. Ez ge-ge vana werrekna ez hîna rew biameyîne welat. Bi serran verê, mi xeberêke serê roportajê doktorêk wend. Vatişê doktorî raştî bala mi antî. Wina vatibi; ‘Cinî tena semedo ke ma ewnîyayîşê înan kenê yenê nêweşxane.’ Cinî bi baldarî, têkilî û sohbetê ke ê kenê hes kenê. Reyan ez newe vînena ke cinî ewnîyenê eynike ra. Mîyanê cinîyan de pêgirewtiş est o. Derheqê zehmetîyê ke ê rî bi rî manenê qisey kenê. Cinîyê ke nêeşkenê vejîyê teber zî semedê kar telefonê camêrdê ke înan dir ameyê zewicnayîş danê.”