ANKARA – Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’nde "jandarma personeli yok" denilerek randevuların iptal edilmesi ve hastane sevklerinin yapılmamasına ilişkin olarak, DEM Parti Milletvekili Dilan Kunt Ayan, İHİK'e başvurdu.

 

Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’nde tutulan tutsakların sağlık hakkına erişimlerinin engellendiğine dair birçok kez tutsaklar tarafından avukatları aracılığıyla beyanlarda bulunulmuş, "jandarma personeli yok" denilerek hastane sevklerinin gerçekleştirilmediği ifade edilmişti.

 

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Milletvekili Dilan Kunt Ayan, konuya dair İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Başkanlığı'na (İHİK) başvuruda bulundu. Başvuruda, sağlık hakkı ve sağlığa erişimin en temel insan haklarından biri olduğu vurgulanarak, "Sağlığa erişim hakkı, özellikle hapishanelerde devletin bakım ve gözetimi altındaki mahpusların yaşam haklarıyla doğrudan ilişkilidir" denildi. Tutsakların sağlığa erişim haklarının uluslararası sözleşmeler ve Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Avrupa Cezaevi Kuralları çerçevesinde de güvence altına alındığı hatırlatıldı.

 

Hastane sevkleri yapılmıyor ve tedavi sağlanmıyor

 

Cezaevlerinde tutsakların sağlık hakkına erişimi önünde çeşitli engeller bulunduğu belirtilen başvuru metninde, "Bu engellerin en önemlileri ceza infaz kurumlarındaki revir ve hastanelerin yetersizliği, sınırlı sağlık hizmetleri verilmesi ve doktor, hemşire gibi sağlık personellerinin ihtiyacı karşılayacak düzeyde olmamasıdır. Mahpuslar, uzman doktor ve tam teşekküllü sağlık hizmetlerine ulaşabilmek için dış hastanelere sevk edilmekte ve burada teşhis ve tedavi almaktadır. Ancak hastane sevklerinin yapılmaması, geç yapılması, sevkler sırasında yaşanan kötü muameleler ve ayrımcı tutumlar nedeniyle mahpuslar dış hastanelerden etkin bir şekilde faydalanamamaktadır" denildi.

 

Randevular iptal ediliyor

 

Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’nden iletilen bilgilere göre, sağlık hakkına erişimin sağlanamadığına dikkat çekilen başvuru metninde şu ifadeler yer aldı: "Kronik ve ağır hastalıklara sahip mahpuslar dahi hastane sevklerinde sorun yaşamaktadır. Son birkaç aydır giderek artan şekilde, revire çıktıktan sonra tam teşekküllü bir hastanede tedavi edilmesi gereken hastaların randevuları idare tarafından alınmakta, ancak randevu tarihinden önce ‘dış güvenlikten sorumlu jandarma personeli yetersizliği’ gerekçesiyle iptal edilmektedir ve hastaların hastanelere sevki yapılmamaktadır. Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’nde çok sayıda ağır hasta tutuklu ve hükümlü bulunmaktadır.

 

Hayati risk söz konusu 

 

Bu durumlardan biri olan Özge Özbek, daha önce açık beyin ameliyatı geçirmiş olup, Kocaeli Gebze Kadın Kapalı Cezaevi’nden Ankara’da hastalığına uygun tedavi alabilmesi için Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’ne sevk edilmiştir. Beynindeki tümörler ve epilepsi hastalığının ilerlemesi nedeniyle hayati riski bulunan Özge Özbek, Ankara’da etkili tedaviye ulaşamamaktadır. Tedavisi devam ettiği ve rutin olarak hastaneye gitmesi gerektiği halde, son randevusu yukarıda belirtilen gerekçelerle randevudan bir gün önce iptal edilmiştir. Bu durumda olan birçok kadın mahpus açısından hastalıkların ilerlemesi ve hayati risk oluşması tehdidi devam etmektedir.

 

‘İHİK adım atmak için toplansın’ çağrısı

 

Hapishanelerdeki tutuklu ve hükümlülerin yaşam ve sağlık hakları konusunda Anayasa ve ulusal mevzuat gereği Adalet Bakanlığı sorumludur. Ayrıca, Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi, Dış Koruma, Hükümlü ve Tutukluların Sevk ve Nakilleri ile Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Protokol kapsamında, mahpusların sağlık hakkına erişimleri bakımından Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı protokolün tarafları olarak sorumludur. Üçlü Protokol’ün gereklerinin tam ve eksiksiz yerine getirilip getirilmediğinin araştırılması, Sincan Kadın Kapalı Cezaevi'nde meydana gelen sağlık hakkı ihlallerine dair iddiaların bir heyet oluşturularak hapishaneye yapılacak ziyaretle incelenmesi, hastane sevk ve tedaviye erişimde yaşanan sorunların tespit edilmesi ve çözümü ile Türkiye genelindeki hapishanelerde yaşanan sağlığa erişim hakkı ihlallerinin araştırılarak etkili, somut, hızlı adımların atılması amacıyla TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu'nun ivedilikle toplanması talep edilmektedir.”