AMED - Çıkarılan 693 sayılı KHK ile 25 Ağustos 2017 kapatılan Gazete Şûjin’ın kadın haberciliği çizgisi, şimdi çok sayıda kadın ajansı, gazetesi, dergisi ve televizyonu ile devam ediyor.

 

Aralık 2016 tarihinde “Medyanın diline, çuvaldız niyetine” şiarıyla yayın hayatına başlayan Gazete Şûjin ile Dicle Medya Haber Ajansı (dihaber) ve Rojeva Medya gazetesi, 25 Ağustos 2017 tarihinde yayımlanan 693 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatıldı. Resmi Gazete’de yayımlanan KHK ile 922 kişi kamudaki görevinden ihraç edilirken, 57 kişi görevine iade edildi, 3’ü dernek, 3’ü basın kuruluşu olmak üzere 6 kurum kapatıldı.

 

İlk değildi

 

Kadın haberciliğini ve özgür basın geleneğini hedef alan karar elbette ilk değildi. 15 Temmuz darbe girişiminin ardından hükümet tarafından ilan edilen olağanüstü hal (OHAL) ile çıkarılan KHK’lerle birçok basın ve yayın kuruluşu kapatıldı. Bu KHK'lerden biri de 29 Ekim 2016 günü çıkarılan 675 sayılı KHK oldu. 675 sayılı KHK ile yayın hayatına 8 Mart 2012 tarihinde başlayan ve Türkiye'nin ilk kadın haber ajansı olan Jin Haber Ajansı (JINHA) kapatıldı. JINHA'nın yanı sıra Özgür Gündem, Dicle Haber Ajansı (DİHA), Azadiya Welat ve Yüksekova Haber'in de aralarında bulunduğu 10 gazete, 2 haber ajansı ve 3 dergi için kapatılma kararı verildi.

 

‘Susun’ diyenlere karşı susmadılar

 

Kapatılan JINHA’nın ardından kadın haberciliğini sürdürme amacı ile kurulan Gazete Şûjin hakkında da verilen kapatma kararına karşı kurum bir yazılı açıklama yayımladı. Açıklamasında Gazete Şûjin, o güne dek boyun eğmediği gibi, kapatma gibi kararlara karşı direnmeye ve mücadele etmeye devam edeceği vurgusunu yaptı. Gazetenin karara karşı yaptığı açıklama şöyleydi: “‘Bir kadın olarak susun’ diyenlerin dünyasında, çuvaldız haberciliğimizle kurulduğumuz günden itibaren medyada kadının sözünü ve sesini büyüttük. Devletinden medyasına kadar kadınlara çizilen ‘makbul kadınlık’ sınırlarını tanımayan gazetemiz, kadın odaklı haberciliğinde ‘özel olan politiktir’ şiarıyla öz savunmaya geçerek, kadın bedenine ve yaşamına saldıran ataerkiyi ve erkek basını ifşa etmeye devam etti.

 

Bu sebeple doğrudan gazetemize ve arkadaşlarımıza yönelik birçok tehdit aldık. Yayın alanlarımızdan biri olan web sitemize defalarca kez siber saldırı gerçekleşti. Özellikle kamuoyu oluşturulmasına engel olunan ve halkın haber alma hakkının kısıtlandığı olaylarda ilk ve güvenilir haberleri veren gazetemiz, çuvaldızı batırdığı egemenler tarafından bugün susturulmak istendi.

 

Şûjin herkesin sesi oldu

 

Şûjin Êlih’te, Çınar’da, Ensar’da, okullarda, evde, sokakta, kamusal her alanda kısacası hayatın her alanında cinsel istismara ve saldırıya maruz bırakılan çocuklar ile kadınların sesi oldu. Çoğu en yakınındaki erkekler tarafından olmak üzere her gün katledilen kadınların; ‘dört duvar arasına’ sıkıştırılacağı düşünülen kadın iradesinin ve kadın temsiliyetinin sesi oldu. Şûjin başta Sur’da, Cîzir’de, Heskif’te ve Nisêbin’de, yaşam alanları yıkılan yurttaşların sesi oldu. Kurdistan ve Türkiye’nin her yerinde tüm insanların, ormanların kısacası yok edilmek istenen her canlının sesi oldu. Şûjin işkenceden geçirilen yurttaşların, panzerlerle ezilen ve kurşunlarla katledilen Kürtlerin sesini duyurdu. 

 

Çok sayıda ödül aldı

 

Kadın sözünü ve gazeteciliğini kalıcı kılmak isteyen Rosa Lüksemburg, Gurbetelli Ersöz, Emma Goldman, Virginia Woolf, Ayfer Serçe, Ulrike Meinhof ve Deniz Fırat gibi kadınlardan devralınan birikim, inanç ve inatla, önceki kadınların ‘Erkekler ne hüküm verir demeden yazmaya devam edeceğiz’ sözünü yineliyor. Özgür basın ve kadın haberciliği susmadı, susmayacak.”

 

Kürt kadın haberciliğinde mihenk taşı Şilan

 

Özgür basın ve kadın haberciliğinin bugünlere gelmesi çok kolay olmazken kadın ajansı ve kadın haberciliği birçok kadının hayaliydi. Bu hayaller birçok bedel ödendikten sonra hayata geçti. Kadın ajansı hayali olanlardan ve bu yolun mihenk taşlarından biri Şilan Aras, diğer adıyla Ayfer Serçe’ydi. 1974 yılında Riha’nın (Urfa) Wêranşar (Viranşehir) ilçesinde doğan Şilan, lise yıllarında Karacadağ radyosunda sunuculuk yapar. Üniversiteye gitmek için dershaneye başlayan Şilan, dershane sürecinden sonra iki yıllık bir yüksekokula girmeye hak kazanır. Kaydını yapmak için gittiği bu yerin kendisine göre olmadığını düşünerek, kayıt yaptırmaktan vazgeçip geri döner. Ardından Çukurova Üniversitesi İşletme bölümüne geçen Şilan, burada iki yıl okuduktan sonra 1998 yılında, Kürt kadın mücadelesine katılır. Sonrasında Kürt basınında yer alan Şilan, 2000’li yılların başlarında “Şilan Aras” ismini kullanarak Mezopotamya Haber Ajansı’nda (MHA) çalışmaya başlar.

 

İran sınırında katledildi

 

Şilan, 2005 yılında MHA’nın kapanmasının ardından aynı yıl yayın hayatına başlayan Fırat Haber Ajansı’nın (ANF) Ermenistan muhabirliğini yapar. Ermenistan’da üç yıl kaldıktan sonra Güney Kurdistan’a geçer ve buradan da Rojhilat’ın Urmiye ve Mahabad kentlerinde artan kadın intiharlarını araştırmak üzere yola koyulur. Şilan, İran’da üç hafta kadın intiharları üzerine araştırma yapar ve 19-23 Temmuz 2006 tarihleri arasında Türkiye-İran sınırındaki Kelareş bölgesinde İran ordusu tarafından kurulan bir pusuda katledilir. Şilan’ın hayatını kaybettiği tarih, merkezi Paris’te bulunan Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF) kayıtlarında 23 Temmuz 2006 olarak geçiyor. Fakat MHA kaynaklarına göre Şilan’ın yaşamını yitirdiği tarih 19 Temmuz’dur. Şilan’ın cenazesi kendi topraklarına yani Wêranşar’a getirilmek istense de İranlı yetkililer hiçbir açıklama yapmaz, cenazeyi de vermez.

 

Şilan, gazetecilik hayatı boyunca Kurdistan’ın 4 parçasında da mesleğini icra eder. Bu yüzdendir ki her özgür basın emekçisinin hafızasında silinmesi mümkün olmayan bir emeği bulunur.

 

Hayali yarım kalmadı

 

En büyük isteği kadın haber ajansının kurulması olan Şilan'ın bu hayali Jin Haber Ajansı (JINHA) ile yaşam bulur. "Ve medyanın dilini değiştiriyoruz. Bizden sonra dünya medyası artık eskisi gibi olmayacak" sloganı ile 8 Mart 2012’de adını duyuran JINHA, haber müdüründen editörüne, muhabirinden kameramanına, dijital servisine kadar bütünüyle kadınlardan oluşur. Yaşama dair her haberi kadın bakış açısıyla dünya kamuoyuna duyurmayı hedefleyen JINHA Şilan Aras'ın, Deniz Fırat'ın, Gurbetelli Ersöz'ün kalemini yerde bırakmayarak, bu mücadelenin sürdürücüleri olmaya devam eder. Ancak Şilan’ın hayali olan kadın haber ajansı, 29 Ekim 2016 yılında yayınlanan 675 sayılı KHK ile kapatılır. Ardından ise Aralık 2016’da Gazete Şûjin kurulur ve “Medyanın diline çuvaldız niyetine” diyerek yola koyulur. Şûjin’ın da 25 Ağustos 2017’de kapatılması sonrasında aynı geleneğin devamı olarak “Kadının kalemiyle hakikatin izinde” diyen JINNEWS kurulur. JINNEWS ise şimdilerde Şilan Arasların hayallerini gerçekleştirmek üzere çıktığı yolda 7’nci yılını karşılamaya hazırlanıyor.

 

Kadınlar tüm zorluk, engelleme, gözaltı, tutuklama ve tehditlere rağmen asla geri adım atmayarak yoluna devam ediyor ve etmekte de kararlı…