Gülistan Şahin

 

HESEKÊ - Uluslararası Lozan çalıştayındaki tartışmaları değerlendiren MSD ve Kongra Star üyeleri, Kürtlerin eline tarihi bir fırsat geçtiğini, Kürtlerin birliği ve demokratik ulus sistemi ile saldırıların boşa çıkarılıp kazanımların korunabileceğinin altını çizdi.  

 

Rojava Stratejik Araştırmalar Merkezi (NRLS) tarafından Lozan antlaşmasının 100’üncü yıldönümü vesilesiyle organize edilen “Lozan: Bölgenin huzur ve güvenliği ile ilgili sorunların çözümü” konulu uluslararası çalıştay Kuzey ve Doğu Suriye’nin Hesekê gerçekleştirildi.

 

Çalıştayda ele alınan konular

 

Çalıştaya Avrupa ve Ortadoğu’nun çeşitli ülkelerinden 150’yi aşkın hukukçu, siyasetçi ve Ortadoğu üzerine çalışmaları bulunan araştırmacılar katıldı. Çalıştayda, Lozan Antlaşması ve Skes-Picot Antlaşması öncesi Ortadoğu, Kurdistan ve Kürt halkının durumu, siyasi süreç ile ulus devlet oluşumu süreci tartışıldı. Yine çalıştayda. 20’inci  yüz yılda Kürtlere karşı yapılan antlaşmalar, Sevr Antlaşması, Kahire Antlaşması, Lozan Antlaşması’nın nedenleri, ortaya çıkan sorunsal üzerinden tarihsel okumalar yapıldı. Lozan Antlaşması ile Kürt halkına ilişkin ortaya çıkan sonuç ve Kurdistan’ı egemenliği altına alan devletlerin siyasetleri üzerinde duruldu çalıştayda. Bunun yanı sıra Lozan Antlaşması’nın siyasi, ekonomik, kültürel ve toplumsal olarak Kürt halkı üzerindeki etkileri ile Kürt hareketlerinin 20’nci yüz yılın ikinci yarısındaki durumları ele alındı. Kürt halkının mevcut durumda karşılaştı engeller, Kürt halkını yok etmeyi hedef alan savaş, Lozan’ın nasıl aşılacağı ve çözüm yolları tartışıldı. 

 

Çalıştaya katılan Demokratik Suriye Meclisi (MSD) Eşbaşkan Yardımcısı Leyla Qehreman ile Kongra Star Demokratik İttifaklar Komisyonu Üyesi Rûken Ehmed JINNEWS’e  değerlendirme yaptı.  

 

Yeni yüzyılda çözüm halkların birliği

 

“Lozan Antlaşması’nın 100’üncü yıldönümü vesilesi ile bir araya geldik” diyen MSD Eşbaşkan Yardımcısı Leyla Qehreman şu bilgileri paylaştı. “Bu uluslararası çalıştay Kuzey ve Doğu Suriye kurum ve kuruluşlarının, yurt dışından gelen misafirlerin katılımı ile gerçekleştirildi. Çalıştayda kapsamlı tartışmalar yapıldı. Birkaç gün sonra Lozan’ın yıl dönümü. İki günlük çalıştayda bir çok yön tartışıldı. Bu antlaşma Kürt halkını ne kadar etkiledi, ne kadar savaş ve kırım getirdi, bunlar tartışıldı. Diyebiliriz ki bu geride bıraktığımız yüz yıl bunun antlaşmasıydı. Lozan Antlaşması ile verilen mesaj Kürtleri harita dışı bırakmaktı. Gördük ki Kürtler dışında bırakıldı da haritanın. Çalıştaya katılanlar, Kürtlerin sosyolojinin iyi okunması gerektiğini, Kürt hareketlerinin bir sonuç elde etmek istediklerini ve bir model oluşturmak istediklerini belirtti. Yine tarihin tanımlanması ele alındı. Hegemon güçler bugün Kürt halkının sesinin yükselmesini ve dünyada Kürtlerin var olmasını istemiyor. Kürtleri kültürsüz ve kimliksiz bırakmak istiyor. Çalıştayda bu yüzden bu yüzyılda Kürtlerin birliğinin önemli olduğu ve kendi kaderlerini belirlemeleri gerektiğinin altı çizildi. En önemli mesaj buydu ve bunun anlaşıldığı, kavrandığı ve kabul edildiği ortaya çıktı. Ne olursa olsun sorunumuz olsa da bir tarafa bırakıp Kürtlerin varlığını kalıcılaştırmak gerektiği belirtildi. Yeni haritada Kürtlerin olması için bunun altı çizildi. Çalıştaya tüm bileşenler katıldı. Yine bu yüzyılda Araplar da ve diğer tüm bileşenler de zarar gördü. Ortadoğu’da yaşayan tüm halkların demokratik bir birlik içerisinde çözüm bulmaları mesajı verildi. Tüm renklerin, ulusların demokratik bir temelde özgürce yaşamalarının mesajı verildi. Yeni yüz ylla ilişkin mesaj, çözüm, demokratikleşmenin halkların birliği ve varlığı ile geleceği vurgulandı.”

 

Kürtlere yaşatılanlar analiz ediliyor

 

Kongra Star Demokratik İttifaklar Komisyonu Üyesi Rûken Ehmed de,  NRLS’nin organize ettiği çalıştayın oldukça önemli olduğuna dikkat çekti. Rûken, “Yüz yıl içerisinde Kürt halkına yönelik neler yapılmış bugün analiz ediliyor. Eksikliklerimiz, yetersizliklerimiz nedir gidermek istedik. Birçok kazanımımız oldu, onları korumamız gerekiyor. Anı zamanda Rojava Kurdistanı’nda bir devrim gerçekleşti. Oluşan statüye ilişkin kapsamlı tartışmalar yürütüldü” dedi.  

 

Hegemon güçlerin planı

 

“Hegemon güçlerin planları Ortadoğu halkları arasında kargaşa çıkarmak üzerine” ifadelerini kullanan Rûken, şunları belirtti: “Buna karşı biz kendimizi nasıl koruyalım. Uluslararası güçler bu güne kadar dil ve kültür kırımını Kürt halkı üzerinde başaramadılar. Bu gün de Kürt halkına yönelik yoğun saldırılar var. Kürtleri statüsüz bırakmak için saldırıyorlar. ‘Terör’ ve ‘ayrılıkçılık’ üzerinden birçok suçlama yapılıyor bize karşı. Bunun için ittifaklar oluşturuyorlar. Birçok Astana toplantısı yapıldı, Lozan Antlaşması’nın haritasını tekrardan çizip Kurdistan’ı parçalamak için girişimler var. Rojava topraklarına birçok gücün yerleştiğini görüyoruz ve devrimimize tehdit ediyorlar. Bu yüzden böylesi önemli toplantılara ihtiyaç var ki bu gerçekleri iyi okuyabilelim, analiz edebilelim.”

 

Tarihi fırsat

 

Kürt halkının eline bugün tarihi bir fırsat geçtiğinin altını çizen Rûken, “Çözüm için önemli bir çizgimiz var. Elimizdeki fırsatı iyi değerlendirmeliyiz ve Kürtlerin birliğini oluşturmalıyız. Birlik saldırı ve tehditlerin önünü alır. Demokratik ulusu oluşturmalıyız, çünkü sistemimiz devletçi sistemlere karşı ve var olan karmaşayı da ortadan kaldırıyor. Ama bugün sistemimiz saldırılarla karşı karşıya bu yüzden de hem Kürtler hem de dünya nezdinde dayanışmaya ihtiyacımız var. Bizler Rojava halkı olarak çok adım attık ve projemizin başarılı olacağına inanıyoruz. Çünkü tüm halklar kendisini bunun içinde ifade edebiliyor, görebiliyor. Bizler bu kazanımları koruyup tüm halklara ve insanlığa mal edebiliriz. Bu temelde çalıştayda önemli tartışmalar yürütüldü, herkesin rol ve misyonu dile geldi ve bu temelde biz bize karşı yürütülen siyasetleri boşa çıkarabiliriz” dedi.