HABER MERKEZİ - Heseke’de “Lozan: Bölgenin huzur ve güvenliği ile ilgili sorunların çözümü” adıyla gerçekleştirilen uluslararası çalıştayda konuşan  Özerk Yönetim Yürütme Meclisi Eşbaşkanı Bêrîvan Xalid, yeni bir Lozan'a izin vermeyeceklerini söyledi. 

 

Rojava Stratejik Araştırmalar Merkezi (NRLS) tarafından Lozan antlaşmasının 100’üncü yıldönümü vesilesiyle organize edilen “Lozan: Bölgenin huzur ve güvenliği ile ilgili sorunların çözümü” konulu uluslararası çalıştay Kuzey ve Doğu Suriye’nin Hesekê kentinde başladı. 

 

150’yi aşkın katılımcı

 

Avrupa ve Ortadoğu’nun çeşitli ülkelerinden 150’yi aşkın hukukçu, siyasetçi ve Ortadoğu üzerine çalışmaları bulunan araştırmacıların katıldığı çalıştaya Kuzey ve Doğu Suriye’den ise Özerk Yönetim Yürütme Meclisi Eşbaşkanı Berivan Xalid, siyasi parti, sivil toplum örgütleri ve araştırma merkezleri temsilcileri katılıyor. 

 

Kürtler üzerine yapılan hesaplar…

 

Saygı duruşunun ardından açılış konuşması yapan NRLS Yönetim Kurulu üyesi Rakan Şêxî, çalıştayı düzenleme amacına değinerek, “Lozan Antlaşması, Kürtler üzerine yapılan hesaplar ve imzalanan anlaşmalar, Kürt halkının çektiği acılar ve yapılan anlaşmalara bağlı olarak ortaya çıkan ve günümüze kadar çözülemeyen sorunlara dikkat çekmek istiyoruz. Ayrıca çalıştayda yürütülecek tartışmalarla anlaşmaları imzalayan tarafların konuyu yeniden gözden geçirmelerine ve halklar üzerindeki baskıları kaldırmalarına ilişkin kamuoyu yaratmak istiyoruz” dedi.

 

Ardından Özerk Yönetim Yürütme Meclisi Eşbaşkanı Bêrîvan Xalid de konuştu. 

 

‘Yeni bir Lozan’a izin vermeyeceğiz’

 

Bêrîvan, Lozan antlaşmasıyla Kürdistan’ın parçalandığını hatırlatarak, “24 Temmuz 1923 yılında imzalanan birkaç gün sonra yüz yılını dolduracak olan Lozan antlaşmasıyla Kürdistan ülkesi Türkiye, Irak, Suriye ve İran arasında bölüşüldü. Böylece Lozan Kürtler, Araplar ve Süryaniler aleyhine imzalanan en tehlikeli antlaşmalardan oldu” dedi.   

 

Lozan antlaşmasını, “Geçen yüzyılın hakim güçlerinin kirli bir komplosu” olarak tanımlayan Bêrîvan, Kürtlerin bu antlaşmayla karanlık bir sürece girdiğini ve kurban haline getirildiğini söyledi. Lozan’ın bölge halkları baskı ve zulüm aracı olarak kullanıldığına dikkat çeken Bêrîvan, “Kürdistanı parçalayan devletler savaş ve baskı araçlarını halklara karşı kullandılar. Suriye’de ‘Arap kemeberi’, Irak’ta Enfal ve kimyasal, Türkiye’de ise asimilasyon ve inkar politikaları şeklinde görülen köleleştirme, öldürme, göçertme, tutuklama, köy ve kentlerin yıkımı, kimlik, dil ve kültürlerin yok sayılması gibi uygulamalar devreye sokuldu” şeklinde konuştu.

 

Soykırım projelerine cevap

 

Lozan ve ona bağlı gelişen tüm saldırı ve inkara rağmen Kürtlerin mücadelelerini sürdürdüğüne vurgu yapan Bêrîvan, “Bugün Rojava’da ve Kuzey-Doğu Suriye’de elde edilen kazanımlar bugün en iyi örneği oluyor” dedi. Özerk yönetim modelinin etnik ve kültürel soykırım projelerine karşı cevap olduğunu dile getiren Bêrîvan, özerkliğin halkların demokratik yaşam idaresi olduğunu söyledi. Lozan antlaşmasını imzalayan tarafların, özellikle de Türkiye’nin Kuzey ve Doğu Suriye’deki kazanımları hedef aldığına işaret eden Bêrîvan, “Türk devleti Lozan sınırlarını da aşarak yıkılan Osmanlı imparatorluğunu diriltmek istiyor. Kuzey ve Doğu Suriye’nin bazı bölgelerinin işgal edilmesi, Irak ve Libya’ya müdahale, çetelerinin kullanılması Türkiye’nin bu amacına yöneliktir” ifadelerini kullandı.  

 

Lozan’ın 100’üncü yıldönümünde halkların özgürlük, demokrasi hedefleri ve umutlarına karşı her türlü anlaşma ve uzlaşmalara karşı olduklarına, yeni bir Lozan’a izin vermeyeceklerini vurgu yapan Bêrîvan, uluslararası insan hakları ve hukuk örgütlerine, özgürlük yanlarına Kürt halkanın meşru haklarına destek vermeleri çağrısında bulundu.  

 

Bêrîvan, konuşmasının sonunda Kurdistan’ın dört parçası ve yurtdışındaki Kürtlere de birlik olmaları ve mücadeleyi yükseltmeleri çağrısı yaptı. 

 

 2 gün sürecek

 

3 oturumun düzenleneceği çalıştayın birinci gün programı kapsamında Asrın Hukuk Bürosu adına da konuşma yapılacak. Ayrıca Lozan Antlaşması ve bunun sonucunda bölgede ortaya çıkan sorunlara ilişkin sinevizyon, antlaşmanın etkilerini gösteren fotoğraf sergisi gösterilecek.

 

Çalıştayın ikinci gününde ise, “Kürtlerin mevcut durumu, karşılaştıkları sorun ve engeller; Kürtleri hedef alan imha savaşının yol ve yöntemleriyle yüzleşme; Lozan’ı aşma ve çözüm” konuları ele alınacak.