MED-DER yeni döneme hazır!
- 09:05 27 Haziran 2023
- Kültür Sanat
Rojda Aydın
AMED - Yeni dönem dil kursları için kayıtların başladığını belirten MED-DER yöneticilerinden Dilan Güvenç, kursların 6 Temmuz’da başlayacağı bilgisini paylaşarak, herkesi kurslara katılmaya çağırdı.
2016 yılındaki darbe girişimi ardından ilan edilen Olağanüstü Hal (OHAL) ile birlikte Kürt dil kurumları kapatıldı. 2017 yılında Mezopotamya Kültür ve Dil Araştırmaları Derneği (MED-DER) kuruldu. MED-DER kurulduğu günden bu yana dil, kültür, inanç ve kimliklerin birbirleri ile ortak yaşamları üzerine bir köprü işlevi gördü. Dernek aynı zamanda kadın, çocuk ve insan hakları üzerine de çalışmalarını yürütüyor. İktidarın tüm saldırı ve asimilasyon politikalarına karşı Kürt dilini koruyor. MED-DER aynı zamanda kurulduğu günden bu yana birçok kişiye dil eğitimi verdi. Şimdi de yeni dönem için kurs kayıtları başlamış durumda. 19 Haziran’da başlayan yeni dönem kursyarı için başvurular 2 Temmuz’a kadar devam edecek ve derler de 6 Temmuz’da başlayacak.
MED-DER yöneticilerinden Dilan Güvenç, çalışmaları, Kürtçe’nin yaşam dili olması, yeni dönem kursları ve sınıflara ilişkin bilgiler paylaştı.
‘Amacımız Kürt dilini korumak’
Çalışmalarının amacının dili geliştirmek ve bilinç oluşturmak olduğunu söyleyen Dilan, bunun için farklı farklı çalışmalar yürüttüklerini belirtti. Sistemin yarattığı engellere karşı bir bilinç oluşturmaya çalıştıklarını ifade eden Dilan şöyle devam etti: “Bilindiği gibi seçim sürecinde bir Kürt genci Kürtçe müzikten dolayı katledildi. Bu Kürtçe’ye tahammülsüzlükten kaynaklı. Sistem giderek ırkçılık ve tek dil üzerinden inşa ediyor. Bizler de tek dile karşı çok dilliliği savunuyoruz. 100 yıldır Kürtler üzerinde bir asimilasyon politikası yürütülüyor. Bu sistematik olarak devam ediyor. Okullarda ve yaşamın her alanında Kürtçe yasak. Şiddetle karşı karşıya kalınıyor. Birinci amacımız Kürtçe’yi korumak ikincisi de halk içerisinde dil bilincini geliştirmek. Yani dili öğretmek ve korumak.”
‘Atölyelerimiz sürekli devam ediyor’
Atölyelerinin sürekli devam ettiğini belirten Dilan, “Dil öğretme, dil bilimi ve dili geliştirmeye yönelik 3 ayda bir atölyeler başlatıyoruz. Kayıtlarımız için form hazırlayarak dijital medya üzerinden paylaşıyoruz. İsteyenler bu formları dolduruyor ve başvuruları bu şekilde alıyoruz. Seviyelere göre de gruplarımızı oluşturuyoruz ve sınıflarımızda eğitimi başlatıyoruz. Sınıflarımız öğretmenliğe kadar devam ediyor. İlk sınıfınız ise hiç bilmeyenlere ilişkin” bilgisi paylaştı.
‘Dilimizde ısrar etmeliyiz’
Derneğe gelen öğrencilerle dil üzerine sohbet ettiklerini belirten Dilan, Kürtçe’ye ilgiyi gördüklerini söyledi. Bir yıl içerisinde yaklaşık 2 bin kişiye dil eğitimi verdikleri bilgisini paylaşan Dilan, şunları belirtti: “Öğrencilerle yapılan tartışmalarda halkın kendi dilini öğrenmek istediği ortaya çıkıyor. Ama halkın dilini öğrenme hakkı kurslarla çözülemez. Sisteme eleştiriler geliyor. Bunlar da Kürtçe’nin yasaklanması, Kürtçe şarkıların ve tiyatroların yasaklanmasına ilişkin oluyor. Buna karşı güçlü bir duruş da var. Çünkü dil insanların kimliğidir. Bir kültür yasaklanmak istendiğinde önce dilini yok yok edilir. Bu yüzden de dilimiz yasaklanıyor. Her ulus kendi dili ile vardır. Bu asimilasyon politikalarına karşı tutumumuzu gösteriyoruz. BU yüzden de bu gün birçok insan dilini öğrenmek için derneğe başvuruyor. Bugün baktığımızda toplum içerisindeki ‘anlıyorum ama konuşamıyorum’ söylemi bizi çok üzüyor. Yaşamsal işlerimiz ve eğitim bizim dilimizle yapılmıyor. Anadili unutma derecesine geliyor. Ancak Kürt halkı kendi dilinde ısrar etmeli. Dilde ısrar eğitim, kitap ve hikayelerle olur ve gelişir. Dil kurumlarına, kültür, ürün ve tiyatrolara sahip çıkılmalı. Bu yüzden de her açıdan sahip çıkılmalı. Halkımız ilişkilerini Kürçte kurmalı ve yaşamımız Kürtçe olmalı. Bu şekilde sorun çözülebilir. Bir statü sahibi olabilmemiz için dilimi öğrenip ısrar etmeliyiz. Talebimizi yükseltmeliyiz.”
‘Kirmackî yok olma tehlikesi ile karşı karşıya’
Asimilasyona karşı Kürtçe’ye ilginin olduğunu söyleyen Dilan, “Dili başlangıç aşamasında tanışanlar bir kabul ile başlıyor. Bununla öğretmenliği kadar devam ediyorlar. Hiç Kürtçe bilmeyenler kurslara katıldıktan sonra şimdi öğretmenlik aşamasına kadar gelmiş durumdalar. Öğretmenlik aşamasını bitirenler dernekte istediklerinde öğretmen olarak devam edebiliyorlar. Şu anda Kurmanci ve Kirmanckî dersler veriyoruz. İleriki süreçte Soranîce de bir sınıf açmak istiyoruz. Eğer Soranice öğrenme talebi olursa sınıflarımızı açacağız. Kirmanckî yok olma tehlikesi ile karşı karşıya. Bu yüzden biz de Kirmancî’ye dikkat çekiyoruz. Öğrencilerin büyük ilgisi var. Geçen yıla göre bu yıl katalım daha fazla. Kirmanckî atölyemiz vardı ve çok başarılı sonlandı. Şimdi de Kirmnackî öğretmenlik sınıfı sürüyor” sözleri ile Kirmanckî’ye dikkat çekti.
Çocuk sınıflarında müzik ve dil birlikte…
19 Haziran’da başlayan yeni dönem kayıtlarının 2 Temmuz’da sona ereceği bilgisi veren Dilan, kursların da 6 Temmuz’da başlayacağını söyledi. “Bir günde 110 kişi başvuru yaptı” diyen Dilan, devamla şöyle dedi: “Bunun yanı sıra zamanla birçok başvuru oldu. Başvuruların sonuna kadar daha da artacağını düşünüyoruz ve 400-500 kişiyi bulur. Yüz yüze olan kurslarımız var yine online yaptığımız eğitimler var. Gelme koşulları olmayan kişilere online eğitim veriyoruz. Çocuklar için de kurs başlattık. Kurslarımız iki grup halinde olacak. Biri 7-10 yaş arası diğeri de 11-14 yaş arası olacak. İki lehçede eğitim vereceğiz. Herkesin çocuklarını göndermesini ve dili örenmelerini istiyoruz. Çocuklar dillerinden yoksun kalmasın. Kurslarımızda müzik ve dil birlikte yürütülecek. Çocuklar müzik yoluyla dili daha iyi öğreniyor. Dil konusunda iyi bir düzeye ulaşmak istiyoruz. Bu yüzden de çocuklara ilişkin çalışma bizim için önemli. Ailelere çağrımız çocuklarının dil öğrenmesi için göndersinler.”
Yeni projeler
Kürtçe için yeni projelerinin olduğunu söyleyen Dilan, son olarak şunları paylaştı: “Kirmanckî bir panel gerçekleştirmek istiyoruz. Şu anda mahalle ve köylerde dil ve kültür atölyeleri düzenliyoruz. Halk içerisinde dil bilincini geliştiriyoruz. Yine daha üzerinde tartıştığımız projeler de var. Yakın bir zamanda kamuoyu ile bunları da paylaşacağız.”