Ekonomik kriz derinliğinde bayram harcamaları

  • 09:02 21 Haziran 2023
  • Emek/Ekonomi
 
 
Nazlıcan Yıldız 
 
İZMİR - Yaklaşan Kurban Bayramı nedeniyle alışverişe çıkan kadınlar, “Hiçbir şey alınamıyor” derken, fiyat artışı ve krizin sebebini iktidarın politikalarına bağlıyor. Kadınlar, özellikle krizin faturasının kendilerine ödetilmek istendiğine dikkat çekiyor. 
 
Ekonomik kriz her geçen gün derinleşiyor. Özellikle seçim sonrasında gelen zamlar nedeniyle yurttaşlar en temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanıyor. Buna karşı iktidarın zamlara ve ekonomik krize karşı bir çözümü yok. Zamlar ve ekonomik kriz sebebiyle bayramda tatile gitmenin artık lüks olduğunu söyleyen kadınlar bayram alışverişi dahi yapamadıklarını belirtiyor. Bu durumdan iktidarı sorumlu tutan kadınlar, ekonomik krizden en çok kadınların etkilendiğini ifade ediyor.
 
‘Bir kişi bütün politikaları yönlendiriyor’
 
Fiyatların çok yüksek olduğunu, bu durumun iyiye gitmediğini söyleyen bilgisayar programcısı Meltem Okuyucu, “Bu pahalılık yönetime bağlı. İktidarın beğendiğim hiçbir politikası yok. Bayram için bir planımız yok ama önceden böyle olmuyordu. Tatil yapabiliyorduk, şu zamandaki gibi değildi, daha rahattık. Gençlerin geleceğiyle ilgili olumu bir şey düşünmüyorum. Bir kişi bütün politikaları yönlendiriyor, bunu hiç doğru bulmuyorum. Ekonomik kriz, kadınları her şekilde olumsuz etkiliyor, psikolojisini etkiliyor, cüzdanını etkiliyor ve en başta mutfağı etkiliyor. Sosyal hayatı da etkiliyor. Mantalitenin değişmesi lazım, en başta kafa yapısının değişmesi lazım. Kafa yapısı değişmedikten sonra hiçbir şey değişmez” diyerek tepkisini dille getiriyor. 
 
‘Asgari ücret yeterli değil’
 
Market fiyatlarının her gün değiştiğini söyleyen ev emekçisi Fatma Akmeşe ise, asgari ücretin ise bu fiyatları karşılamadığına işaret ediyor. Fatma, “Mutlaka iki kişinin çalışması gerekiyor. Asgari ücret de yeterli değil. Önceki yıllar daha güzeldi. Şu anda her şeye zam geliyor. Kiralar uçtu, kurban etinin kilosu olmuş 400, 500 lira. Biz orta hallilerin durumu buysa dar gelirlileri düşünemiyorum. Evimizin ortalama geliri 17 bin lira ama yetmiyor. Zaten 10 bin lira kira veriyorum. Torunum doğduğunda sigortası yoktu diye özel hastaneye götürdük, 20 bin lira para verdik. Sigortayı her çalışana yapmaları lazım” sözleriyle güvenceli çalışmanın gerekliliğini vurguluyor. 
 
‘En büyük sorun işsizlik’
 
En büyük sorunun işsizlik olduğuna dikkat çeken Fatma, bu sorunun çözülmesi için iş yerlerinde çalışma saatlerinin düzeltilmesi gerektiğini dile getiriyor. Fatma, “Bir işçi 12 saat çalışmak yerine 8 ya da 6 saat çalışır, başka biri daha çalışmış olur. İşsiz olanlar sağlık sisteminden de yararlanamaz. Devletin bu konuya el atması lazım. Kadınlar bu konuda daha çok zorlanıyorlar. Hiçbir şey alamıyorlar. Mutfaktan para artıramıyorlar. Zamlara karşı politika geliştirilmeli, bu politika halktan yana olmalı” diyerek, ekonomi politikalarında değişimin şart olduğuna işaret ediyor. 
 
‘Asgari ücret artıyor ama fazlasıyla bizden geri alınıyor’
 
Yaklaşan Kurban Bayramı’nın da düşündürücü olduğunu ve ekonomik açıdan işlerin çok iyi olmadığını vurgulayan parfümeride çalışan Nur Göktaş şu sözleri kullanıyor: “Gidişat çok kötü. Ben 23 yaşındayım, 16 yaşından beri çalışıyorum. Bu zamana kadar doğru düzgün birikim de yapamadık. Asgari ücret artıyor ama fazlasıyla bizden geri alıyorlar. O yüzden ne birikim yapabiliyoruz, ne ev ne de araba alabiliyoruz. Eskiden bunları yapmak biraz daha kolaydı, ama şu an üç dört kişi bir anda çalışıp ancak bir şeyler yapabiliyorsunuz, bizi de zorluyor. Gençler olarak çok zorlanıyoruz. Geleceğe dair çok planım var, hayalım var ama Türkiye şartları. Ekonomi beni çok düşündürüyor.”
 
‘Kadınlara istihdam sağlanmıyor’
 
Kadınlara istihdam sağlanmadığının altını çizen Nur, “Bir kadın olarak küçük yaştan beri çalışıyorum zorlandığım yerler de oluyor ama mecburen devam etmek zorundayız. Kadınlar olarak maddi ve manevi özgürlüğümüz için bunu yapmak zorundayız” diyor.
 
‘Hiçbir şey alınamıyor’
 
Emekli Fevziye Bayri ise bayram alışverişi yapmanın zor olduğunu belirtiyor. Fevziye, “Fiyatlara baktım her şey çok pahalı. Terlikten tut ayakkabısına her şey çok fazla. Hiçbir şey alınamıyor. Emekliyim ama yetmiyor. Bir terlik almaya çıktım alamadan geri döneceğim. Niye böyle olduğunu yönetime sormak lazım” sözleriyle iktidarı işaret ediyor.