İSTANBUL - PKK Lideri Abdullah Öcalan, Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’ın aileleri, görüşme talebiyle Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı ile İmralı Cezaevi Müdürlüğü’ne başvurdu.

 

İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde ağır tecrit koşulları altında tutulan ve 2 yılı aşkın bir süredir haber alınamayan PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın kardeşi Mehmet Öcalan, vasisi Mazlum Dinç ile diğer tutusaklar Ömer Hayri Konar’ın kardeşi Ali Konar, Hamili Yıldırım’ın kardeşi Polat Yıldırım ile Veysi Aktaş’ın kardeşi Melihe Çetin görüşme talebiyle Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvuruda bulundu.

 

Aileler, Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı aracılığıyla İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü’ne de başvurdu.

 

Disiplin cezalarının arkasına saklanılıyor

 

Avukatların, PKK Lideri ile görüşmek için haftada iki kez yaptığı başvurulara olumlu ya da olumsuz bir cevap verilmezken, son dönemde Abdullah Öcalan ve diğer tutsaklar Veysi Aktaş, Hamili Yıldırım ve Ömer Hayri Konar’a verilen “disiplin cezaları” ile “avukat görüş yasakları” gerekçe gösterilerek görüşler engelleniyor.

 

Görüş engelleri

 

Avukatları, PKK Lideri’ne 9 Eylül 2022’de verilen aile görüşü engeline gerekçe yapılan disiplin cezasının 9 Aralık’ta sona ermesi sonrası, 15 ve 23 Aralık 2022 ile 3 Ocak 2023'te hem cezaevi hem de savcılığa 3 ayrı başvuruda bulundu. Bursa İnfaz Hakimliği, 4 Ocak’ta Abdullah Öcalan ve diğer tutsaklara 3 aylık yeni bir aile görüş yasağı verildiğini avukatlara bildirdi. Yasak gerekçesi “disiplin cezası” olarak açıklanırken, cezanın neden verildiği ve ceza tarihine dair herhangi bir bilgi ise paylaşılmadı. Avukatların 10 Ocak’ta karara karşı yaptığı itiraz, Bursa Ağır Ceza Mahkemesi tarafından aynı gün içerisinde reddedildi. Avukatlar, söz konusu karara karşı Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu.

 

Yasak olmamasına rağmen görüş yaptırılmıyor

 

PKK Lideri’ne verilen 6 aylık avukat görüş yasağının 18 Ekim 2022’de sona ermesinin ardından ise Bursa İnfaz Hakimliği’ne görüş başvurusunda bulunan Asrın Hukuk Bürosu avukatları, müvekkilleriyle görüşmek istediklerini ve görüşmelerin neden sağlanmadığının taraflarına bildirilmesini istedi. Hakimlik, avukatlara verdiği cevapta herhangi bir görüş yasağının olmadığını aktardı. Ancak avukatlara bu süre zarfında da bir görüş yaptırılmadı.

 

Başvurulara olumlu veya olumsuz cevap verilmiyor

 

Avukat görüş yasağının bitmesi üzerine 26 Ekim 2022’de hakimliğe tekrar başvuru yapan avukatlar, görüş yasağı yokken neden müvekkilleri ile görüştürülmediklerini sordu. Avukatların talebine cevap veren hakimlik, Abdullah Öcalan’a 21 Ekim 2022 tarihinde kesinleşen yeni bir 6 aylık “avukat görüş yasağı” verildiğini bildirdi. Karar ise avukatlara ancak 27 Ekim 2022 günü tebliğ edildi. Asrın Hukuk Bürosu avukatları, verilen bu cezanın içeriğinin kendilerine tebliğ edilmemesi nedeniyle Bursa İnfaz Hakimliği’ne itiraz dilekçesi sundu. Fakat bu başvuruya da olumlu ya da olumsuz bir yanıt verilmedi.

 

Başvurular reddediliyor

 

Bu uygulamanın bir benzeri de aile görüş başvurusunda yaşandı. Avukatlar, 3 Şubat 2022 müvekkillerine disiplin cezası iddiasıyla verilen 3 aylık aile görüş yasağının 7 Haziran 2022’de sona ermesiyle Bursa İnfaz Hakimliği’ne başvurdu. Avukatlar, yaptıkları başvuruda disiplin cezası süresinin bittiğini, bu nedenle de aile görüşleri için koyulan tüm engellerin kaldırılmasını ve varsa yeni disiplin cezalarının taraflarına iletilmesini talep etti. Avukatların yaptığı bu başvuruya bir gün sonra cevap veren İnfaz Hakimliği, disiplin cezalarının fiili olarak hala sürdüğünü öne sürerek, avukatların başvurusunu reddedip görüş yapılmasına izin vermedi.

 

AYM başvuruları cevapsız bırakılıyor

 

Öte yandan avukatlar, aile ziyaretlerinin “disiplin cezaları” ile engellenmesini 12 Mayıs 2022’de Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) taşıdı. Avukatlar, AYM’ye yaptıkları başvuruda, mutlak iletişimsizlik hali olan “incommunicado”ya dikkat çekerek, haber alamamanın işkence olduğunu, aile ve özel hayata saygı hakkının, savunma ve adil yargılanma hakkı ile etkili başvuru yolu hakkının ihlal edildiğinin tespit edilmesini talep etti. Fakat bu başvuruya da AYM’den bir yanıt gelmedi. Bu nedenle de dosya hala AYM'de duruyor.

 

Bakanlığın cevabı: Kötü muamele yok

 

Son 8 yıl içerisinde Asrın Hukuk Bürosu tarafından AYM'ye onlarca başvuru yapıldı. AYM geçtiğimiz günlerde bu başvurulardan 23’üne dair Adalet Bakanlığı’ndan görüş istedi. Bakanlık, avukat yasakları, aile disiplin yasakları, telefon hakkı, Olağanüstü Hal (OHAL) döneminde İmralı’daki yasaklara ve benzer pek çok konuya dair AYM'ye görüş sundu. Adalet Bakanlığı başvuruya verdiği görüşte, İmralı'da "kötü muamelenin" olmadığını, görüşmelerde "elde olmayan sebeplerden" dolayı aksaklıklar yaşandığını ve bu durumun "makul" olduğunu ileri sürdü. AYM, 23 dosyaya dair Asrın Hukuk Bürosu’ndan da görüş talebinde bulundu.

 

AYM’ye başvuru

 

Öte yandan Mereş merkezli gerçekleşen depremler nedeniyle avukatlar müvekkilleri için Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı ve İmralı İnfaz Kurumu Müdürlüğü’ne başvuruda bulundu. Ancak başvuruya herhangi bir cevap verilmemesi üzerine avukatlar, 14 Şubat 2023’te Bursa İnfaz Hakimliği’ne başvuruda bulundu. Hakimlik, aile ziyaret yasağı ve avukat görüşünü kısıtlayan disiplin cezalarını öne sürerek, görüşme talebini reddetti. Avukatlar, söz konusu disiplin cezalarının doğal afetten kaynaklı başvuruları engelleme gerekçesi sayılamayacağını belirterek, Bursa 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’ne başvuruda bulundu. Mahkeme, 22 Şubat’ta hakimliğin kararının “usul ve yasaya” aykırı bir yönünün olmadığını ileri sürerek, başvuruyu reddetti. Bunun üzerine avukatlar, 16 Mart’ta “Özel hayat ve aile hayatına saygı hakkı”, “Hak ve hürriyet hakkı” ve “İşkence ve eziyet ihlalini” düzenleyen Anayasa’nın 20, 40 ve 17’inci maddelerine işaret ederek, bu hakların ihlal edildiğini belirtip AYM’ye başvuruda bulundu.

 

Son telefon görüşmesi

 

PKK Lideri, telefonla görüş hakkından ise ilk defa 27 Nisan 2020 tarihinde yararlandırılmıştı. Abdullah Öcalan, dijital medyada yer alan kimi iddialar ardından kamuoyunda kaygıların büyümesi üzerine 25 Mart 2021’de kardeşi Mehmet Öcalan’la yine telefonla görüşmüştü. Ancak Mehmet Öcalan, bu görüşmenin yarıda kesildiğini duyurmuştu.

 

Avukatlar 4 yıldır görüştürülmüyor

 

Abdullah Öcalan'ın avukatlarından Rezan Sarıca ve Newroz Uysal, müvekkilleriyle 8 yıl aradan sonra en son 2-22 Mayıs, 12-18 Haziran ve 7 Ağustos 2019 tarihlerinde görüşebilmişti. Avukatlar o tarihten bu yana hala müvekkilleriyle görüştürülmüyor.

 

CPT sessizliğini koruyor 

 

PKK Lideri’nden haber alınamama hali yani “incommunicado” mutlak iletişimsizlik devam ederken, Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesi (CPT), 20-29 Eylül 2022 tarihli Türkiye ziyaretine dair 3 Ekim 2022’de yaptığı açıklamada, ziyaret ettiği kurumlar arasında İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nin de yer aldığını duyurmuştu. Defalarca yapılan girişimler ve çağrılara rağmen ziyaretine ilişkin hiçbir açıklama yapmayan CPT, 30 Mart’ta 2022 yılı raporunu açıkladı. Raporda ise PKK Lideri’nin koşullarına dair bilgilere yer verilmedi.

 

BM’ye çağrı

 

Asrın Hukuk Bürosu, müvekkillerinden iki yıldır hiçbir şekilde haber alamamaları üzerine yaptıkları son açıklamada, Eylül 2022’de Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi’ne yaptıkları başvuru ve buna karşı verilen tedbir kararlarını hatırlatarak, “Tedbir kararı derhal yerine getirilmeli ve müvekkillerin, avukat ziyaretleri başta olmak üzere yasal ve uluslararası sözleşmelerden kaynaklanan tüm haklarının sağlanması güvenceye kavuşturulmalıdır” çağrısında bulundu.