“İnsan, Rabûna Berî li Gulberojan’da yer alan şiir ve öykülerin içerisine girdiğinde bir arayış yolculuğu da başlıyor. Acı ve mücadele kadar umut kıvılcımı da var. Birçok yerde neden-sonuç sanatı insana göz kırpıyor. Bazılarında mekan ve karakter tasvirleri insanın belleğinde yer ediyor.”

 

Roza Metîna 

 

Zindanda büyük bir mücadele ile üretilen edebiyat çok özel bir yere sahip. Çok ağır koşullara rağmen zindandaki yazar ve şairler edebiyatı bir sığınak  olarak tercih etmiş. Onların bu sığınakta verdikleri emek onur duyulan bir durum. Elbette  zindandaki şair ve yazarların  ürünlerine  ve emeklerine sahip çıkmak övgüye değer.  İnsanın bedenindeki her bir eklem gibi. Bu eklemler insanı ayakta tutuyor.  

 

Rabûna Berî li Gulberojan Antolojisi için yapılan çalışma da esas olarak zindandaki yazar ve şairlerin emeklerine ve ürünlerine sahip çıkmadır. Bu aynı zamanda tekçi zihniyete de bir cevaptır. Bu ülkenin tüm kaynaklarını Kürt halkına yönelik savaş ve asimilasyon politikalarına ayrılıyor. Bu yüzden de herkesin  bu esere  sahip çıkması ve duyarlılığı çok önemli ve değerli bir tutumdur. 

 

Rabûna Berî li Gulberojan Antolojisi eseri zindandaki yazar ve şairlerin 139 şiir ve 16 öyküsünden oluşuyor. Yıllardır zindanlarda bulanan şair ve yazarlar bu şiir ve öyküleri çok ağır ve zor koşullar altında yazdı. Farklı konularda farklı duygularla yazıldı.  Her konuda insan Kürt toplumunun gerçekliğini görüyor. Aşk, zulme karşı direniş, acı, savaş bu öykü ve şiirlerde yer bulmuş ve isyan duygularıyla işlenmiş, örülmüş. Tüm şiir ve öykülerde diyebiliriz ki konular oldukça gerçekçi bir şekilde dile gelmiş…

 

İnsan Rabûna Berî li Gulberojan’da yer alan şiir ve öykülerin içerisine girdiğinde bir arayış yolculuğu da başlıyor. Acı ve mücadele kadar umut kıvılcımı da var. Birçok yerde neden-sonuç sanatı insana göz kırpıyor. Bazılarında mekan ve karakter tasvirleri insanın belleğinde yer ediyor, bazı ürünlerde ise çok oturmuyor, yer etmiyor.  Kürt halkının değerlerini koruma davası hassas bir şekilde ele alınmış. Kürtçe kavramlar, benzetme sanatı da yüreğe dokunuyor. Kürt halkına yönelik işkence sistemi de eserde kendini hissettiriyor. 

 

Esasında da tekçi sisteme, Kürt halkının ve insanlığın değerlerine saldıran sisteme, tarikatları ve dini kullanan sisteme, inkar ve yok sayma üzerinden kendini var eden sisteme karşı kalemle mücadele etme öne çıkıyor. Rabûna Berî li Gulberojan da içinde bir mücadeleyi barındırıyor. Zaten “rabûn” uyanmak, “gulberoj”un da yönü sürekli güneşe dönük. Uyanış yönünü ‘gulberoj’a yani güneşe çeviriyor.  

 

Bu eser için yapılan çalışma da tıpkı adının anlamı gibi büyük bir mücadele ile oldu. Bu eserin hazırlanması o kadar kolay olmadı. Zor ve zahmetli olduğu kadar da güç verdi. Tek tek aileleri ve yayınevlerini aradım ve şiir ve öyküler toplandı. Zindanlardaki 39 şair ve yazarın 139 şiir ve 16 öyküsünün redaksiyon ve editörlüğü yapıldı.  Yine zindanlara mektuplar gönderildi, Rabûna Berî li Gulberojan eserine yerleştirmek için el yazıları istendi. Eserde şiir ve öyküleri yer alan şair ve yazarlar mektuplara cevap vererek mutluluklarını dile getirdi. Onlar da bu çalışmanın çok değerli ve anlamlı olduğunu belirtti. Kuzey Kurdistan’da ilk kez zindanlarda bulunan 39 şair ve yazarların şiir ve öykülerinden oluşan antoloji yayınlandı. Bu yüzden de tarihte bu şekilde yerini alacak. 

 

Zindanlarda Kürtçe şiir ve öykü yazan şair ve yazarların sayısı daha fazla olabilir ancak  mevcut imkanlar ve çaba ile 39 şair ve yazarın şiir ve öyküleri toplanabildi. Onlardan bazıları şimdi dışarıda. 30 yıl sonra Mizgîn Ronak, Rafel Tespo Akgün, Necmettin Tural çıktı. Ancak Medya Yaklav, Menaf Osman, Resul Baltacı gibi eserde öykü ve şiirleri yer alanlar “cezaları” bitmiş olmasına rağmen bırakılmıyorlar. Bir öyküsü bu eserde yer alan Abdullah Yavuz’un çıkan kitabı da ona yasaklandı. Yine eserde bir öyküsü yer alan Mehmet Yavuz da sürgün edildi. Diyebiliriz ki eserde öykü ve şiirleri yer alan şair ve yazarlar aynı zamanda zindanların zor şartlarına karşı baş eğmemiş ve kalemlerini bırakmamışlar. Bizler de antoloji ile onların bu emek ve mücadelelerini öne çıkarmak istedik. 

 

Eserin basımının ardından Kurdistan’ın farklı illerinde  zindanlardaki şair ve yazarların eserlerine sahip çıkmak için imza günleri yapılacak.  Rabûna Berî li Gulberojan eseri imzalanacak. Yine bu antoloji şiir ve öyküleri olan yazar ve şairlere de gönderilecek. Bu yüzden Rabûna Berî li Gulberojan’a sahip çıkmak ve duyarlı yaklaşmak zindanlardaki şair ve yazarların moral ve motivasyonu için de oldukça değerli ve anlamlı olacak. 

 

Evet değerli. Çünkü her eser bir emek ve mücadele sonucunda basılıyor. Yüreklerde bir heyecan yeşertiyor ve insanın yüzünü göklere çeviriyor. İnsanın içini ferahlatıyor. Büyük umutlarla basılan her eser için beslenen heyecan her zaman canlıdır. Her yeni eser için saklı ve sonradan ortaya çıkan bir heyecan var. Rabûna Berî li Gulberojan eseri için de saklı ve daha sonra açığa çıkan ve sonra büyüyen bir heyecan ön plana çıktı. Bu heyecan en çok ta emek veren, çaba harcayanın göz bebeklerinin içinde yankılanıyor. Yönü sabahın aydınlığına çevrili olan ve umudu hiç eksilmeyen göz bebeklerinin içinde.