AMED - Kürtlerin yeni yılı olan Serê Salê’nin önemli bir yere sahip olduğunu söyleyen kadınlar, “Geleneğimizi yaşatmalıyız, sürdürmeliyiz” dedi.

 

Dünyada Gregoryen takvimi adı verilen, Türkiye’de ise miladi takvim olarak bilinen takvime göre 1 Ocak’ta kutlanan yılbaşı, Kürtler tarafından ise Jülyen takvimine yani göre 13 Ocak’ı 14 Ocak’a bağlayan gece olarak kutlanıyor. Kürtler tarafından binlerce yıldan beri her yıl 13 Ocak yeni yılın başlangıcı olarak karşılanırken, kadın, erkek ve çocuklardan oluşan bir grup davul zurna eşliğinde kapı kapı gezerek geleneklerini sürdürüyor.

 

Amed’de de Dicle Kültür Sanat Derneği ile İV Organizasyon, 13 Ocak’ta Kayapınar ilçesinde bulunan Ava Düğün Salonu’nda bir etkinlik düzenleyecek. “Em hene” şiarıyla saat 19.00’da başlayacak etkinlikte, Hediye, Azad Bedran, Kadir Çat ve Dicle Kültür Sanat Derneği dengbêjleri stranlar seslendirecek.  

 

Kürt Edebiyat Derneği’nden Fatêxan Taşlı Tunç ve Gül Kesuman Taşlı, Serê Salê geleneğini anlattı.

 

‘Kendi geleneğini kaybeden toplum yok olur’

 

Kürt kültüründe birçok önemli gün olduğunu söyleyen Fatêxan, Kürt kültürü ve tarihinin asimilasyonuna izin verilmemesi gerektiğini söyledi. Fatêxan, “Newroz, yılbaşı ve Yelda gecesi gibi birçok özel günümüz var. Biz de bunları, Kürtler üzerindeki asimilasyon ile bıraktık. Artık yavaş yavaş geleneklerimizi daha da aktif hale getirmeye başladık. İstiyoruz ki kendi geleneklerimizi bırakmayalım, devam ettirelim. Çünkü bir millet kendi geleneklerini, kültürünü ve edebiyatını kaybederse o toplum yok olur, öyle kalır” şeklinde konuştu.

 

‘Geleneklerimizi sürdürmeliyiz’

 

Gelenekleri Kurdistan’ın dört bir yanında aktif hale getirerek sürdürmeleri gerektiğini vurgulayan Fatêxan, “Hatırlıyorum, biz küçüktük. Özel günlerde sürekli bir araya gelirdik. Her yılbaşında kar yağardı. Kar yağınca herkes mutluydu, coşkuluydu. Sobalar, ateşler yakılırdı. Etrafında toplanırdık. Gezilirdi. Son yıllarda bu geleneğimizi sürdürmeye devam ediyoruz. Geçenlerde Yelda gecesini kutladık. Mesela o da Kürtler arasında yok olmaya başlamıştı. Yavaş yavaş eski haline gelmeye başladı. Annelerimiz, babalarımız, kadınlarımız, nenelerimiz ve dedelerimiz, kendi geleneklerini ve dillerini torunlarına, gelecek nesillere taşısın. Gelenekler yok olmasın” dedi.

 

‘Bizim yılbaşımız mutlulukla geçerdi’

Günümüzde Serê Salê geleneğinin yok olmakla karşı karşıya olduğunun altını çizen Gül Kesuman Taşlı ise, “Hatırladığım kadarıyla 70’li yıllardı. O zamanlar çocuktum. Ocak ayı olduğu için hep soğuk olurdu. Karın yağmadığı bir yılbaşı hatırlamam. Miladi takvimine göre 13 Ocak, bizim için 1 Ocak’tı. Kapı kapı gezilirdi. Kışın sebze yoktu. Domates suyu, patlıcan verilirdi. Kuru üzüm, pestil, ev helvası, cevizli sucuk verilirdi. Kendi aralarında bir eğlence gibi kutlarlardı. Daha sonrasında topladıklarını beraber yerlerdi. Kadınlar erkek kostümleri, erkekler de kadın kostümleri giyip yüzlerini boyarlardı. Kız çocukları beyaz sakallar ile ellerinde bastonla dolaşır, erkek çocuklar ise nenelerinin giydikleri elbiseleri giyerlerdi. Kapılarını çaldıkları insanlardan harçlık istediklerinde bir şey vermezlerse bastonlarıyla kafalarına vururlardı. Bizim yılbaşımız mutlulukla geçerdi. Bir adetti, kültürdü ve gelenekti” sözlerine yer verdi.

 

‘Kültürümüzü yeni nesillere aktaramadık’

 

Kürtlerin yılbaşı geleneğinin ileriki nesillere aktarılmadığını ve bu geleneklerin eskisi gibi sürdürülmediğini belirten Gül, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kapitalist sistemin yarattığı etkiler sonucu çok fazla masraf yapılırdı ama bizim kültürümüzde öyle bir şey yapılmazdı. Geçmişte, dünya koşullarında her şey daha doğaldı, insaniydi. Eskiden kimse hediye almazdı birbirine. Öyle bir şey yoktu. Sadece çocuklar gezerlerdi. Maalesef bu kültürümüzü kendi çocuklarımıza, torunlarımıza ve nesillerimize aktaramadık. Şimdi ise eskiler gibi kutlanmasa da etkinlikler yapılıyor. Annem hep derdi, onların hesaplarına göre 1, bizim hesabımıza göre 13’tür. Bizim takvimimiz miladi takvim değildir. Bizim yılbaşımız miladi takvime göre 13 Ocak’ta kutlanır ama genelde 1 Ocak’ta kutlanıyor.”

 

‘Bu yıl uğurlu gelecek’

 

Gül, “Ben 2023 yılının başta Kürt halkı olmak üzere dünyadaki tüm ezilmiş halklara, zulüm gören halklara uğurlu geleceğine inanıyorum. Özgürlük, başarı ve bereket getirsin. Ve Kürt halkının, dünya halklarının yeni yılı kutlu olsun” temennisinde bulundu.