6 yıl önce 370 dernek kapatıldı

  • 09:08 11 Kasım 2022
  • Güncel
 
DİYARBAKIR - OHAL ilan edilmesi kapsamında yayınlanan 677 sayılı KHK ile 6 yıl önce çok sayıda kadın kurumunun da aralarında olduğu 370 dernek kapatıldı.  
 
Olağanüstü Hal’in (OHAL) ilan edilmesi ardından yayınlanan 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile eğitim, kültür, kurum ve diğer alanlarda faaliyet gösteren 370 dernek Kasım 2016 yılında kapatıldı. İçişleri Bakanlığı tarafındanD faaliyetleri durdurulan derneklerin “PKK/KCK, FETÖ, IŞİD ve DHKP-C” ile bağlantılı oldukları iddiasıyla kapıları mühürlendi. Faaliyetleri hakkında durdurma kararı çıkarılan ve mühürlenen 370 dernekten çoğu ise kadına yönelik şiddet, kadın istihdamı, çocuklara yönelik şiddet, kadınlara yaşam alanı tanınması noktasında faaliyet yürüten dernek ve merkezlerdi. 
 
Kongera Jinên Azad
 
Kapatılan ve mühürlenen Kongreya Jinên Azad (KJA), kadına yönelik şiddet, baskı ve erkek egemen zihniyetine karşı açıldı. Eril zihniyete karşı verilen mücadele engellemelere takılırken, bir yandan da iktidarların hedefi oldu. Tüm bu saldırılara karşı 2003 yılında Demokratik Özgür Kadın Hareketi (DÖKH) ile başlayan bu mücadele 2015 yılında Kongreya Jinên Azad (KJA) ile devam etti.
 
KURDİ-DER
 
25 Ağustos 2006'da kuruluşunu gerçekleştiren Kürt Dili Araştırma ve Geliştirme Derneği (KURDÎ-Der), Türkiye’de Kürt dilinin akademik olarak araştırılıp geliştirilmesi amacıyla kurulan ve Kürt dilini öğretmeyi hedefleyen bir dernek olarak kuruldu.
 
Özgür Gazeteciler Cemiyeti
 
22 Nisan 2013 yılında kurulan Özgür Gazeteciler Cemiyeti (ÖGC), ilk Kürt gazetesi olan Kürdistan’ın yayına başladığı ve Kürt Gazeteciler Günü olarak kutlanan tarihte kuruluşunu ilan etti. ÖGC, Kürt basınının birlikteliğini kurumsallaştırmak amacıyla kuruldu.
 
MEYA-DER
 
2007 yılında kurulan Mezopotamya Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma Dayanışma ve Kültür Derneği (MEYA-DER),  gerilla kayıpları ve faili meçhullerin tespitine ilişkin Baro’lar, TİHV ve İHD ile birlikte çalışan ve toplumsal barışa katkıda bulunmayı hedefleyen bir dernekti.
 
Dicle Fırat Kültür Sanat Merkezi
 
Dicle Fırat Kültür Sanat Merkezi, Kürt kültürü üzerinde yürütülen asimilasyon politikalarına karşı kurulan bir dernek. Bünyesinde yüzlerce öğrenci ses, enstrüman, halk oyunları gibi alanlarda ders aldı. 
 
Mezopotamya Kültür Merkezi
 
1991 yılında aralarında Musa Anter ve İsmail Beşikçi’nin de olduğu bir grup Kürt ve Türk aydın ve yazarlarının birlikte açtığı Mezopotamya Kültür Merkezi’nin (MKM) 9 şubesi mühürlendi. MKM tarafından yapılan açıklamada Kürt halkı ve kurumlarının baskıya direneceği vurgusunu yapmıştı. MKM’nin İstanbul Taksim’deki şubesi, Kürt dili, kültürü ve sanatının korunması ve modern içeriklerin ortaya çıkmasını hedefliyordu.
 
Birçok kadın derneği kapatıldı
 
OHAL kapsamında kapatılan dernekler arasında birçok kadın derneğinin de içinde yer aldığı kadın kurumları mühürlendi. Adıyaman Kadın Yaşam Derneği, Anka Kadın Araştırmaları Derneği, Bursa Panayır Kadın Dayanışma Derneği, Ceren Kadın Derneği, Gökkuşağı Kadın Derneği, Muş Kadın Çatısı Derneği, Muş Kadın Derneği, Selis Kadın Derneği, Van Kadın Derneği ve daha onlarcası kapatılan dernekler arasında yer alıyor. Kadın dernekler ve merkezleri şiddet gören kadınlara hukuksal, sosyal, ekonomik, psikolojik destek verirken, çocuk yaşta evliliklere karşı da mücadele ediyordu. Bu derneklerin kapanmasıyla şiddet mağduru kadınların destek aldığı kurumlar ellerinden alındı, okuryazarlık kursları, farkındalık eğitimleri, projeler yarıda kaldı.
 
Kapatılan 370 dernek arasında bulunanlardan bazıları şöyle:
 
Gündem Çocuk Derneği, Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), Mezopotamya Hukukçular Derneği’nin (MHD), Özgürlükçü Hukukçular Derneği, Barış Derneği, Panayır Kadın Dayanışma Derneği, Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Dayanışma Derneği (TAYAD), Mezopotamya Kültür Derneği, Göç Edenler Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Derneği (Göç-Der), İkitelli Özgürlükler Derneği, Tutuklu Hükümlü Aileleri Hukuk Dayanışma Dernekleri Federasyonu (TUHAD-FED), Demokratik Haklar Derneği, Maden İşçileri Dayanışma ve Mücadele Derneği, MED Kültür Merkezi, Demokratik Haklar Federasyonu, Rojava Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, Gültepe Kültür ve Dayanışma Derneği, Özgür Gazeteciler Cemiyeti, Pale Kültür Sanat Derneği, Çukurova Üniversitesi Demokratik Öğrenci Derneği, Dicle Fırat Kültür Merkezi, Kürt Yazarlar Derneği, Halkın Hukuk Bürosu, Demokratik Haklar Derneği, Kadın Yaşam Derneği.