ANKARA - Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bütçesinde söz alan HDP’li kadın vekiller bütçede kadınlara pay ayrılmadığına dikkat çekti. HDP’li Filiz Kerestecioğlu’nun komisyonda konuştuğu sırada sözünün kesilmesi gerginliğe neden olurken, erkek vekillerin gülmesi tepkilere neden oldu. 

 

Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bütçesi görüşülmeye başlandı. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Derya Yanık’ın sunumunun ardından muhalefet partileri bütçeye dair söz aldı. HDP Grubu adına Kadın Meclisi Sözcüsü Ayşe Acar Başaran konuştu. Ayşe ilk olarak, kadınlara ek süre verilmesi gerektiğini belirtti.

 

‘Kadını görmeyen bir bütçe ile karşı karşıyayız’

 

Pozitif ayrımcılığın sadece bakanlara uygulandığını belirten Ayşe, komisyonda çıkan tablonun bütçeden farklı olmadığını belirtti. Ayşe, “Bütçenin tamamına genel bir eleştirimiz vardı. Bu bütçede AKP’nin önceki dönem bütçeleri gibi savaşa, ranta, yandaşa ayrılmış. Toplumun her kesimini ve kadınları kapsayacak bir bütçe olmadığını bir kez daha gördük. Kadın Bakanlığı kaldırıldı ve aile içerisine sıkıştırıldı ama tekrardan bütün politikalarda olduğu gibi kadını birey gibi görmeyip aile içerisinde tanımlayan eş, bacı, kardeş gibi görüp ama birey olarak görmezden gelen ve kadın namına hiçbir politikanın geliştirilmediği bir bütçe ile karşı karşıyayız” dedi.

 

‘Bakanlıkta çalışan kadın sayısı 5.5’

 

Daha önce bakanlıkların bir arada olduğunu, Aile Politikaları ve Çalışma Bakanlığı’nın bir arada iken bütçenin yüksek göründüğünü ancak bakanlıklar ayrıldığında yüksek görünen bütçenin esasının ortaya çıktığına dikkat çeken Ayşe, sözlerini şöyle sürdürdü: “Sadece bakanlığa verilen bütçe ile azalma olmadı. Bakanlıkta çalışan kadın sayısında da ciddi bir düşüşün olduğunu görüyoruz.  Bakanlıkta çalışan kadın sayısı 5.5’e düştü. Bu süre içerisinde kadınların sorunlarını gören, kadınların şiddetini çözen nasıl bir bütçeleme olabilir diye düşündük. Kadınların eğitimden, sağlığından yaşamın her alanında pay alabilmesi adına çokça çalışma yaptık. 18 ilde kadınlarla bir araya geldik. Her kesimden kadınların bize ifade ettiği tek şey; geleceklerini göremedikleri oldu. Yoksulluğun kadınlaşmasından söz ediyoruz.”

 

‘Kadınlar mekanizmalardan mahrum edildi’

 

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın bütçesinde kadınlara ayrılan kalemlerin çok az olduğuna dikkat çeken Ayşe,  “Bu ülkede kadınlar büyük zorluklar yaşıyorlar. 2016’da belediyelerimize kayyım atanmasıyla beraber aslında kurumların birçoğunun kapısına kilit vurularak, kadınlar bu mekanizmalardan da mahrum edilmiş oldu. Bu mekanizmaların, farklı kimliklere göre biçim almaması ve anadilde bir hizmet verilmemesinden kaynaklı yapılan başvuruların bir kısmında anadilde hizmet verilmediği sonucunda kadınların ölümüyle sonuçlanan örneklerle karşı karşıyayız” dedi. 

 

‘Dönüp o notlara tekrar bakın’

 

İçişleri Bakanlığı’nın KADES uygulamasında Kürtçe anadil butonu olmamasının eşitsiz bir durum olduğunu vurgulayan Ayşe, “ Başta Aile Bakanlığı olmak üzere bütün bütçelerin toplumsal cinsiyete duyarlı hale gelmesi gerekli. Bununla ilgili çalışmalarımız vardı. Bu meclis çatısı altında bir çalışma yürütülmüştü. KEFEK’in alt komisyonu olarak, toplumsal cinsiyete duyarlı bütçe nedir diye tartışmıştık. Bu bütçenin sonucunda toplumun yarısı olan kadınların sesini, taleplerini geçmesini istiyorsanız dönüp o notlara bakmanızı istiyorum. Bir kadın bakan olarak, kadınlarla ilgili bir bakanlığın başında iken, kadınların taleplerini görmezden gelmeyen bir duruş bekliyoruz” şeklinde konuştu.

 

‘Bakanlıkların birleşmesi yanlıştı’

 

Ayşe Acar’ın konuşmasının ardından Filiz Kerestecioğlu söz aldı. Aile ve Sosyal Hizmet Bakanlığının Çalışma Bakanlığıyla birleşmesinin yanlış olduğunu ve bunu başından beri ifade ettiklerini hatırlatan Filiz, “ İktidar kadın örgütleri ve yıllardır bu alanda çalışanların deneyimlerinden yararlanmak yerine kendi algısı ve siyasi yolunda ilerlemeyi tercih ediyor. Bu da gerçekten topluma bir katkı sağlamıyor. Bu bütçe toplam bütçenin sadece yüzde 3,8’ini oluşturuyor ki onun da büyük bir kısmı personel giderleri” şeklinde konuştu. 

 

‘Çirkin bir siyaset anlayışıyla karşı karşıyayız’

 

Kadınların toplumda maruz kaldıkları tüm sorunların dile getirildiğini ancak hükümetin bu noktada çözüm üretmediğini kaydeden Filiz, buna karşı verilen mücadeleye de dikkat çekti.

 

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın  Kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada İstanbul Sözleşmesi ve kadınları hedef almasına tepki gösteren Filiz, “Biz kadınlar bugünlerde seç beğen al şeklinde çirkin bir siyaset anlayışıyla karşı karşıyayız. Bu yolları bu taşlarla döşeyenlerle kadınlar olarak çok daha fazla uğraşmak durumunda kalıyoruz” ifadelerini kullandı.

 

Oturumda gerilim yaşandı

 

Filiz’in bu sırada konuşması bölündü, bu duruma ve oturumda bir erkek vekilin yüksek sesle ve kahkaha atarak telefonla görüşmesine tepki gösteren Filiz, şunları söyledi: “Dışarı çıkıp konuşsunlar. Böyle bir saygı var. En ufak bir şeyde saygı saygı diye bağırıyorsunuz. Burada konuşma yapıyoruz. Şaka mı yapıyorum. Kadınlar ölüyor, tacize uğruyor, yoksul diyorum...”

 

‘Ben size değil kadınlara hitap ediyorum’

 

Filiz’in duruma itiraz etmesi üzerine komisyonda gerilim yaşandı. Erkeğin, “İnşallah önemli bir şeyler söyler de dinlerim” demesine Filiz, “ ‘İnşallah önemli bir şeyler söyler de dinlerim’ diyorsunuz. Bunun için de ayrıca özür dilemeniz gerekiyor. Ben size değil kadınlara hitap ediyorum. Ayıp” diye konuştu.

 

‘Provoke ediyorsunuz, çıkın’

 

Araya girerek tepkisini dile getiren Ayşe ise, “Çıkın. Sabahtan beri provoke ediyorsunuz. Çıkın dışarı biraz hava alın” dedi. Filiz ise komisyon başkanının araya girmesine tepki göstererek, “Bu şekilde siyasi diyalog falan kurulamaz” dedi. Ardından konuşmasına devam eden Filiz, kadınların maruz kaldığı sorunları ve buna dair çözümsüzlükleri değerlendirerek İstanbul Sözleşmesi’ni yeniden getireceklerini vurguladı.