DİYARBAKIR - Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin, Eylül ayında 22 ilde yüzde 51.6’sı erkek, yüzde 48.4’ü kadın toplam 2 bin kişi ile yaptığı anket sonucuna göre  olası seçimde 4 parti barajı aşarken, en kararlı seçmen ise HDP’nin. 

 

Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, 10- 22 Eylül 2021 tarihinde kamuoyu gündemi ve seçmen eğilimine dair İstanbul, Ankara, Adana, İzmir, Bursa, Muğla, Konya, Samsun, Trabzon, Antalya, Mersin, Erzurum, Muş, Ağrı, Kars, Diyarbakır, Şanlı Urfa, Mardin, Batman, Van ve Siirt kentlerini kapsayan bir anket çalışması yaptı. 22 ilde 2 bin kişiyle yapılan online çalışmada, katılımcıların sosyo-ekonomik durumları, ülke gündemine ve bu gündemlere dair yürütülen politikalara yönelik tutumları ve oy verme nedenleri soruldu. Kurumun kendi öz kaynaklarıyla tamamlanan ankete katılanların yüzde 51.6’sının erkek, yüzde 48.4’ünün ise kadınlardan oluştuğu kaydedildi.

 

25-44 arası yaş grubunu kapsayan çalışmaya katılanların yüzde 23.1’inin işsiz olması dikkati çekti.  Katılımcıların “Kendinizi Türkiye’de güvende hissediyor musunuz?” sorusuna yüzde 30,8’i “Evet güvende hissediyorum”, yüzde 33,3’ü “Hayır”, yüzde 35,9’u ise “Kısmen güvende hissediyorum” yanıtlarını verdi.

 

“Geleceğinize dönük endişeli misiniz?” sorusuna katılımcıların yüzde 66,5’i endişeli, yüzde 26,6’sı ise olmadığı yönünde cevap verdi. Anketin “Sizce Türkiye’nin en önemli sorunu nedir?” sorusuna yüzde 60,1’i “Ekonomik kriz/İşsizlik”, yüzde 8,5’i “Demokrasinin olmayışı”,  yüzde 8,1’i “Cumhurbaşkanlığı sistemi”, yüzde 7,6’sı “Kürt sorunu”, yüzde 7,4’ü “Hukuk sisteminin mevcut durumu” yanıtlarını verdi. 

 

HDP’liler ‘Kürt sorunu’ dedi

 

Aynı soru “24 Haziran 2018 genel seçimlerinde hangi partiye oy verdiniz?” sorusuyla karşılaştırıldığında ise, AKP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 67,4’ü “Ekonomik kriz/işsizlik”, yüzde 9,3’ü “Hukuk sisteminin mevcut durumu”; CHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 62,2’si “Ekonomik kriz/işsizlik”, yüzde 11,2’si “Demokrasinin olmayışı”, HDP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 42,5’i “Kürt sorunu”, yüzde 40’ı “Ekonomik kriz/işsizlik”; MHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 67,9’u “Ekonomik kriz/İşsizlik”, yüzde 11,1’i “Eğitim sistemi”; İyi Parti’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 65,9’u “Ekonomik kriz/İşsizlik”, yüzde 8’i “Eğitim sistemi”; Oy kullanmadığını belirten katılımcıların yüzde 38,1’i “Ekonomik kriz/işsizlik”, yüzde 17,1’i “Demokrasinin olmayışı” cevabı alındı.  

 

Araştırma grubunda yer alan katılımcılara “Partilerin ülke gündemine ve sorunların çözümüne dair yürüttüğü politikaları başarılı buluyor musunuz?” sorusu AKP’nin politikalarını toplamda yüzde 31,2’si başarılı; CHP’nin politikalarını toplamda yüzde 42,5’i, MHP’nin politikalarını yüzde 25,9’u; HDP’nin politikalarını yüzde 30,3’ü; İYİ Parti’nin politikalarını yüzde 39,72’si başarılı buluyor. 

 

“24 Haziran 2018’de gerçekleşen genel seçimlerde hangi partiye oy verdiniz?” sorusuna katılımcıların yüzde 37,7’si “AKP”, yüzde 24,9’u “CHP”, yüzde 10,5’i “Oy kullanmadım”, yüzde 8,8’i “İYİ Parti”, yüzde 8,1’i “MHP”, yüzde 8’i “HDP” yanıtlarını verdi. Akabinde sorulan “Bu pazar bir genel seçim olursa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusuna da yüzde 27,2’si “AKP”, yüzde 26’sı “CHP”, yüzde 10,2’si “İYİ Parti”, yüzde 9,4’ü “HDP”, yüzde 8,2’si “Kararsızım”, yüzde 7,7’si “Oy kullanmayacağım”, yüzde 6,6’sı “MHP”, yüzde 1,5’i “Deva Partisi”, yüzde 0,9’u “Gelecek Partisi”, yüzde 0,7’si “Saadet Partisi” ve yüzde 1,6’sı ise “Diğer” partilere oy vereceğini söylüyor. 

 

4 parti barajı aşıyor

 

Araştırmanın önemli kısmının bu seçimde ilk defa oy kullanması beklenen 18-24 yaş aralığındaki katılımcıların yüzde 28,8’i “CHP”ye, yüzde 17,1’i “İyi Parti”ye, yüzde 13,5’i “HDP” ye oy vereceğini belirtiyor. 

 

“Oy kullanmayacağım ve kararsızım” yanıtları oransal olarak dağıtıldıktan sonra, bu pazar seçim olsa siyasi partilerin oy dağılımı ise şöyle tespit edildi: Yüzde 32,3’ü “AKP”, yüzde 30,9’u “CHP”, yüzde 12,1’i “İYİ Parti”, yüzde 11,3’ü “HDP”, yüzde 7,8’i “MHP”, yüzde 1,9’u “Diğer” yüzde 1,8’i “Deva Partisi”, yüzde 1,1’i “Gelecek Partisi”, ve yüzde 0,8’i “Saadet Partisi”.

 

Yüzde 13 kararsız

 

Aynı soru “24 Haziran 2018 genel seçimlerinde hangi partiye oy verdiniz?” sorusuyla karşılaştırıldığında ise, AKP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 69,5’i yine “AKP” derken, yüzde 13’ü “Kararsızım”, yüzde 10,3’ü “Oy kullanmayacağım” diyor. En çok kararsız seçmenin AKP’de biriktiği görüldü.  

 

CHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 93,6’sı yine “CHP”, yüzde 1,6’sı “Kararsızım”; HDP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 98,8’i yine “HDP”, yüzde 1,3’ü “Kararsızım”;  MHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 81,5’i yine “MHP”, yüzde 9,9’u “Oy kullanmayacağım”, yüzde 3,7’si “İyi Parti”; İyi Parti’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 92’si yine “İyi Parti”, yüzde 3,4’ü “Kararsızım”, yüzde 2,3’ü “Deva Partisi”; derken, oy kullanmadığını belirten katılımcıların yüzde 24,8’i yine “Oy kullanmayacağım”, yüzde 20’si “Kararsızım”, yüzde 19’u “CHP” dedi.

 

Barış ve demokrasi için HDP

 

Seçmenin oy verme nedenleri ile tercih ettiği parti arasındaki ilişkiye bakıldığında, AKP’ye oy vereceğini belirten katılımcıların yüzde 35,3’ü “Politikalarını beğeniyorum”, yüzde 33,1’i “Güçlü bir parti olduğu İçin”; CHP’ye oy vereceğini belirten katılımcıların yüzde 28,1’i “İktidarın alternatifi olduğu için”, yüzde 16,5’i “Eşitlik ve özgürlük İçin”; HDP’ye oy vereceğini belirten katılımcıların yüzde 38,3’ü “Barış ve demokrasi mücadelesi için”, yüzde 20,2’si “Beni temsil ettiği için”; İYİ Parti’ye oy vereceğini belirten katılımcıların yüzde 50’si “Mevcut sorunları çözeceğine inandığım İçin”, yüzde 35,3’ü “İktidarın alternatifi olduğu için”; MHP’ye oy vereceğini belirten katılımcıların yüzde 51,5’i “Beni temsil ettiği İçin”, yüzde 48,5’i “Güçlü bir parti olduğu için” oy vereceğini belirtiyor. 

 

Cumhurbaşkanlığı seçimi

 

Rapora göre, 24 Haziran 2018’de gerçekleşen cumhurbaşkanlığı seçiminde AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan’a oy verdiğini belirten yüzde 46’lık dilim, “Bu pazar bir cumhurbaşkanlığı seçimleri olursa hangi adaya oy verirsiniz?” sorusuna ise; yüzde 33,8’i “Recep Tayyip Erdoğan”, yüzde 14’ü “Partimin gösterdiği aday kimse ona oy veririm”, yüzde 13,3’ü “Kemal Kılıçdaroğlu”, yüzde 8,1’i “Kararsızım”, yüzde 7,7’si “Oy kullanmayacağım”, yüzde 5,9’u “Selahattin Demirtaş”, yüzde 5,3’ü “Ekrem İmamoğlu”, yüzde 4,8’i “Meral Akşener” ve yüzde 4,1’i “Mansur Yavaş” yanıtlarını verdi.