İSTANBUL - PKK Lideri Abdullah Öcalan ve İmralı’daki diğer tutsakların aileleri, görüşme talebiyle Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı ile İmralı Cezaevi Müdürlüğü’ne başvurdu.

  

İmralı Adası’nda ağır tecrit koşulları altında tutulan ve 35 aydır kendisinden haber alınamayan PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın kardeşi Mehmet Öcalan ile vasisi Mazlum Dinç, görüşme talebiyle Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı ve İmralı Cezaevi Müdürlüğü’ne başvuru yaptı. İmralı’da tutulan tutsaklar Ömer Hayri Konar’ın kardeşi Ali Konar, Hamili Yıldırım’ın kardeşi Polat Yıldırım ile Veysi Aktaş’ın kardeşi Melihe Çetin de görüşme talebiyle Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı ile İmralı Cezaevi Müdürlüğü’ne başvurdu.

 

‘Acil’ deprem başvurusu

 

Avukatlar, 5 Aralık günü gerçekleştirdiği “acil” görüşme başvurusunda ise 4 Aralık’ta Mudanya açıklarında meydana gelen 5.2 şiddetindeki depremi hatırlatarak, ivedilikle Abdullah Öcalan, Hamili Yıldırım,  Ömer Hayri Konar ve Veysi Aktaş ile görüşmek istediklerini belirtmişti.

 

Sistematik ‘yasaklar’

 

Avukatların, Abdullah Öcalan ile görüşmek için haftada iki kez yaptığı başvurulara olumlu ya da olumsuz bir cevap verilmezken, son dönemde Abdullah Öcalan ve diğer tutsaklar Veysi Aktaş, Hamili Yıldırım ve Ömer Hayri Konar’a verilen “disiplin cezaları” ile “avukat görüş yasakları” gerekçe gösterilerek görüşler engelleniyor.

 

Görüş yok

 

Asrın Hukuk Bürosu, 6 Kasım’da avukat görüşlerinin sağlanması için bir kez daha Bursa İnfaz Hakimliği’ne başvuruda bulundu. Başvuru sonucunda PKK Lideri’ne 31 Ekim’de verilmiş yeni bir 6 aylık avukat “yasak kararı” olduğu öğrenildi. Avukatların, “yasak kararının” içeriğinin öğrenilmesi ve dosya örneğinin verilmesi talebi ise Hakimlik tarafından “güvenlik” gerekçesi ileri sürülerek reddedildi. Aynı zamanda “yasak” kararına karşı avukatların yaptığı itiraz ise Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedildi. Avukatlar, verilen “yasak kararına” karşı Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvuruda bulunacak.

 

Bitmek bilmeyen yasaklar

 

10 Ekim’de avukatların hakimliğe yaptığı başvuruda ise aile görüşmelerinin sağlanması, varsa yeni bir “disiplin cezası” soruşturmasının dosya örneğinin verilmesi ve verilen yeni bir “cezanın” varlığı halinde de iptali talebinde bulundu. Bursa İnfaz Hakimliği, avukatların başvurusuna 13 Ekim günü yanıt verdi. Hakimlik yanıtında, Abdullah Öcalan ve diğer tutsaklar hakkında verilmiş yeni bir “disiplin cezası” olduğunu belirtti. Verilen bu yeni “disiplin cezasının” ne zaman, neden ve hangi numara ile verildiğine dair ise Hakimlik tarafından bir bilgi verilmedi. Tüm talepleri reddeden Hakimlik, “disiplin cezasına” konu olan ve avukatların istediği dosya örneği talebini, “basına yansıyor” gerekçesiyle reddetti.

 

AYM’ye başvuru

 

Avukatları, Abdullah Öcalan’a 9 Eylül 2022’de verilen aile görüşü engeline gerekçe yapılan disiplin cezasının 9 Aralık’ta sona ermesi sonrası, 15 ve 23 Aralık 2022 ile 3 Ocak 2023'te hem cezaevi hem de savcılığa 3 ayrı başvuruda bulundu. Bursa İnfaz Hakimliği, 4 Ocak’ta Abdullah Öcalan ve diğer tutsaklara 3 aylık yeni bir aile görüş yasağı verildiğini avukatlara bildirdi. Yasak gerekçesi “disiplin cezası” olarak açıklanırken, cezanın neden verildiği ve ceza tarihine dair herhangi bir bilgi ise paylaşılmadı. Avukatların 10 Ocak’ta karara karşı yaptığı itiraz, Bursa Ağır Ceza Mahkemesi tarafından aynı gün içerisinde reddedildi. Avukatlar, söz konusu karara karşı AYM’ye başvurdu.

 

Görüş engeli

 

Abdullah Öcalan’a verilen 6 aylık avukat görüş yasağının 18 Ekim 2022’de sona ermesinin ardından ise Bursa İnfaz Hakimliği’ne görüş başvurusunda bulunan Asrın Hukuk Bürosu avukatları, müvekkilleriyle görüşmek istediklerini ve görüşmelerin neden sağlanmadığının taraflarına bildirilmesini istedi. Hakimlik, avukatlara verdiği cevapta, herhangi bir görüş yasağının olmadığını aktardı. Ancak avukatlara bu süre zarfında da bir görüş yaptırılmadı.

 

Başvurular yanıtsız

 

Avukat görüş yasağının bitmesi üzerine 26 Ekim 2022’de hakimliğe tekrar başvuru yapan avukatlar, görüş yasağı yokken neden müvekkilleri ile görüştürülmediklerini sordu. Avukatların talebine cevap veren hakimlik, Abdullah Öcalan’a 21 Ekim 2022 tarihinde kesinleşen yeni bir 6 aylık “avukat görüş yasağı” verildiğini bildirdi. Karar ise avukatlara ancak 27 Ekim 2022 günü tebliğ edildi. PKK Lideri’nin müdafiliğini yapan Asrın Hukuk Bürosu avukatları, verilen bu cezanın içeriğinin kendilerine tebliğ edilmemesi nedeniyle Bursa İnfaz Hakimliği’ne itiraz dilekçesi sundu. Fakat bu başvuruya da olumlu ya da olumsuz bir yanıt verilmedi.

 

Fiili yasaklar

 

Bu uygulamanın bir benzeri de aile görüş başvurusunda yaşandı. Avukatlar, 3 Şubat 2022 müvekkillerine disiplin cezası iddiasıyla verilen 3 aylık aile görüş yasağının 7 Haziran 2022’de sona ermesiyle Bursa İnfaz Hakimliği’ne başvurdu. Avukatlar, yaptıkları başvuruda disiplin cezası süresinin bittiğini, bu nedenle de aile görüşleri için koyulan tüm engellerin kaldırılmasını ve varsa yeni disiplin cezalarının taraflarına iletilmesini talep etti. Avukatların yaptığı bu başvuruya bir gün sonra cevap veren İnfaz Hakimliği, disiplin cezalarının fiili olarak hala sürdüğünü öne sürerek, avukatların başvurusunu reddedip görüş yapılmasına izin vermedi.

 

AYM sus pus!

 

Öte yandan avukatlar, aile ziyaretlerinin “disiplin cezaları” ile engellenmesini 12 Mayıs 2022’de AYM’ye taşıdı. Avukatlar, AYM’ye yaptıkları başvuruda, mutlak iletişimsizlik hali olan “incommunicado”ya dikkat çekerek, haber alamamanın işkence olduğunu, aile ve özel hayata saygı hakkının, savunma ve adil yargılanma hakkı ile etkili başvuru yolu hakkının ihlal edildiğinin tespit edilmesini talep etti. Fakat bu başvuruya da AYM’den bir yanıt gelmedi. Bu nedenle de dosya hala AYM'de duruyor.

 

İmralı’da ‘kötü muamele’ yokmuş

 

Son 8 yıl içerisinde Asrın Hukuk Bürosu tarafından AYM'ye onlarca başvuru yapıldı. AYM, Nisan ayında bu başvurulardan 23’üne dair Adalet Bakanlığı’ndan görüş istedi. Bakanlık, avukat yasakları, aile disiplin yasakları, telefon hakkı, Olağanüstü Hal (OHAL) döneminde İmralı’daki yasaklara ve benzer pek çok konuya dair AYM'ye görüş sundu. Adalet Bakanlığı başvuruya verdiği görüşte, İmralı'da “kötü muamelenin” olmadığını, görüşmelerde “elde olmayan sebeplerden” dolayı aksaklıklar yaşandığını ve bu durumun “makul” olduğunu ileri sürdü. AYM, 23 dosyaya dair Asrın Hukuk Bürosu’ndan da görüş talebinde bulundu.

 

Deprem başvurusuna da yanıt yok

 

Mereş (Maraş) merkezli gerçekleşen depremler nedeniyle avukatlar müvekkilleri için Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı ve İmralı İnfaz Kurumu Müdürlüğü’ne başvuruda bulundu. Başvuruya herhangi bir cevap verilmemesi üzerine avukatlar, 14 Şubat 2023’te Bursa İnfaz Hakimliği’ne başvuruda bulundu. Hakimlik, aile ziyaret yasağı ve avukat görüşünü kısıtlayan disiplin cezalarını öne sürerek, görüşme talebini reddetti. Avukatlar, söz konusu disiplin cezalarının doğal afetten kaynaklı başvuruları engelleme gerekçesi sayılamayacağını belirterek, Bursa 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’ne başvuruda bulundu. Mahkeme, 22 Şubat’ta hakimliğin kararının “usul ve yasaya” aykırı bir yönünün olmadığını ileri sürerek başvuruyu reddetti. Bunun üzerine avukatlar 16 Mart’ta, “Özel hayat ve aile hayatına saygı hakkı”, “Hak ve hürriyet hakkı” ve “İşkence ve eziyet ihlalini” düzenleyen Anayasa’nın 20, 40 ve 17’inci maddelerine işaret ederek, bu hakların ihlal edildiğini belirtip AYM’ye başvuruda bulundu.

 

Ardı arkası kesilmeyen yasaklar

 

Avukatların görüşmek için 27 Nisan’da Bursa İnfaz Hakimliği’ne yaptığı başvuruya da hakimlik yanıt vermedi. Hakimlik yerine Bursa 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi tarafından avukatlara yapılan tebliğde, Bursa 3’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’nin 26 Nisan’da aldığı kararda, Abdullah Öcalan’a dair yeni bir 6 aylık görüşme yasağı kararının getirildiği ifade edildi. Avukatlar, söz konusu yasaklara karşı yıllardır dosyaların beklediği AYM’ye yeniden bireysel başvuruda bulundu. Yine avukatlar, 6 Nisan’da Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı ve İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’ne ayrı ayrı başvurularda bulundu. Başvuruların havale edildiği Bursa 1’inci İnfaz Hakimliği, 12 Nisan’da görüşme başvurusu ve itirazları reddetti. Hakimlik, bir önceki yasak kararı bitmemiş olmasına rağmen İmralı Cezaevi’nin 15 Mart’ta yeni bir ziyaretçi yasağı kararı aldığını, bu kararın 30 Mart’ta kesinleştiğini ve bu nedenle de görüşme başvurusunu reddettiğini tebliğ etti. Avukatlar, 14 Nisan’da kararı Bursa 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’ne taşıdı. Mahkeme, itirazı 30 Nisan’da reddetti ve karar kesinleşti. Böylece, Abdullah Öcalan’a yönelik yeni bir aile görüş yasağı getirilmiş oldu.

 

Son telefon görüşmesi yarıda kesildi

 

Abdullah Öcalan, telefonla görüş hakkından ise ilk defa 27 Nisan 2020 tarihinde yararlandırılmıştı. PKK Lideri, dijital medyada yer alan kimi iddialar ardından kamuoyunda kaygıların büyümesi üzerine 25 Mart 2021’de kardeşi Mehmet Öcalan’la yine telefonla görüşmüştü. Ancak Mehmet Öcalan, bu görüşmenin de yarıda kesildiğini duyurmuştu.

 

En son 4 yıl önce görüşüldü

 

Abdullah Öcalan’ın avukatlarından Rezan Sarıca ve Newroz Uysal, müvekkilleriyle 8 yıl aradan sonra en son 2-22 Mayıs, 12-18 Haziran ve 7 Ağustos 2019 tarihlerinde görüşebilmişti. Avukatlar o tarihten bu yana hala müvekkilleriyle görüştürülmüyor.

 

CPT yanıtsız

 

“Incommunicado”, mutlak iletişimsizlik hali devam ederken Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesi (CPT), 20-29 Eylül 2022 tarihli Türkiye ziyaretine dair 3 Ekim 2022’de yaptığı açıklamada, ziyaret ettiği kurumlar arasında İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nin de yer aldığını duyurmuştu. Defalarca yapılan girişimler ve çağrılara rağmen ziyaretine ilişkin hiçbir açıklama yapmayan CPT, 30 Mart’ta 2022 yılı raporunu açıkladı. Raporda ise PKK Lideri’nin koşulları ve ziyarete dair hiçbir bilgiye yer verilmedi. Öte yandan CPT, ajansımızın sorusuna verdiği yanıtta, 2022 Türkiye raporunun hükümete iletildiğini ve raporun şu an Türkiye'de olduğu bilgisini vermişti. Ancak rapor hala açıklanmadı.

 

BM’ye çağrı

 

Asrın Hukuk Bürosu, müvekkillerinden haber alamamalarının ikinci yılı 25 Mart’ta yaptığı açıklamada, Eylül 2022’de Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi’ne yaptıkları başvuru ve buna karşı verilen tedbir kararlarını hatırlatarak, “Tedbir kararı derhal yerine getirilmeli ve müvekkillerin, avukat ziyaretleri başta olmak üzere yasal ve uluslararası sözleşmelerden kaynaklanan tüm haklarının sağlanması güvenceye kavuşturulmalıdır” çağrısında bulundu.

 

Adalet Bakanlığı'na çağrı

 

Avukatlar ayrıca 26 Haziran’da yaptığı son açıklamada ise, “Öcalan'a uygulanan tecridin hukukta yeri yoktur. Kaldırılması lazım. Hakikatin ters yüz edilmeye çalışıldığı, İmralı'da olan bitenin gizlenmek istendiği, yine daha ağır saldırılara malzeme üretilmek istendiği anlaşılmaktadır. Fakat asıl soruşturulması gereken İmralı tecrit rejimi ve bu rejimin uygulayıcılarıdır. Hükümete ve Adalet Bakanlığı’na açık çağrımızdır, BM İHK'nin tedbir kararına derhal uyulmalı, haber alamama hali ve işkence uygulamaları son bulmalıdır” sözleriyle Adalet Bakanlığı’na tedbir kararına uyması yönünde seslendi.

 

Avukatlardan CPT’ye başvuru

 

Avukatlar son olarak da Ağustos ayının sonunda, Abdullah Öcalan’a dair kaygıların had safhaya ulaştığını belirterek CPT’ye “acil” ziyaret başvurusunda bulundu. “Yarın çok geç olabilir” uyarısında bulunan avukatlar, hukuka aykırı uygulamaların son bulması çağrısında bulundu.