ANKARA/İSTANBUL - İHD’nin Ankara ve İstanbul’da yaptığı eylem ve basın açıklamalarında hasta tutuklulardan Devrim Ayık, Eser Morsümbül’ün sağlık durumlarına dikkati çekilerek serbest bırakılmaları istendi.  

 

İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul ve Ankara’da yapılan basın açıklamaları ile hasta tutsakların durumuna dikkat çekti.  

 

Yaşamı tehlikede

 

İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu, her hafta düzenledikleri “F oturumunun” eyleminin 618’incisni şube binası önünde gerçekleştirdi. Eylemde, Antalya S Tipi Cezaevi'nde tutuklu ve yüzde 70 engelli raporu bulunan ağır hasta tutsak Eser Morsümbül’ün durumuna dikkat çekilerek, serbest bırakılması istendi.  “Tedavi haktır engellenemez” ve “Hasta mahpus Eser Morsümbül serbest bırakılsın” pankartlarının açıldığı açıklamada sık sık, “Eser Morsümbül serbest bırakılsın” ve “Tecrit öldürür dayanışma yaşatır” sloganları atıldı. Açıklamaya 20 Eylül 1992'de Diyarbakır'da JİTEM tarafından katledilen Kürt bilgesi Musa Anter'in (Apê Musa) kızı Rahşan Anter, Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski Milletvekili Musa Piroğlu ve çok sayıda insan hakları aktivisti katıldı. 

 

Açıklamayı İHD gönüllülerinden Türker Demirci okudu. Cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerinin hasta tutukluların iyileşmesine engel olduğunu belirten Türker, cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerinin idarecilerin insanlığını sorgulatacak düzeye geldiğine ifade etti.

 

Sağlık sorunları arttı

 

Eser’in durumunu paylaşan Türker, şunları söyledi: “Eser Morsümbül, yüzde 70 engelli raporu bulunuyor. Ayrıca kanser, böbrek yetmezliği, kemik erimesi ve anemi hastası olup, bu hastalıklarına bağlı sürekli baş ağrısı, beslenme sorunları,  hareket güçlüğü yaşamakta ve vücut direncinin düşmesi ve strese bağlı zona hastalığı gibi ek sağlık sorunları yaşamaktadır. 12 yaşındayken kötü huylu beyin tümörü nedeniyle ameliyat edilmiş, devamında uygulanan kemoterapi ve ışın tedavisi sırasında kullandığı ilaçlar nedeniyle kronik böbrek yetmezliği hastalığına yakalanmıştır.” 

 

Yüzde 70 engelli

 

Eser’e 2016 yılında böbrek nakli yapıldığını ve henüz iyileşmeden tutuklandığını kaydeden Türker,  “Tutuklanması tedavisinin aksamasına neden olmuş ve kısa sürede ileri derecede kemik erimesi gelişmiş, bu durum hareket kısıtlılığına neden olmuştur. Yüzde 70 engelli raporu bulunan ve sürekli baş ağrısı çeken Morsümbül, gelişen beslenme güçlüğü ve artan stres nedeniyle zona hastalığına yakalanmış, sağlık sorunları artarak devam etmiştir” diye belirtti.

 

Ölüme terk ediliyor

 

25 Ocak'ta Eser ile görüşen kardeşinin aktarımlarını da paylaşan Türker, şunları ifade etti: “Abim rahatsızlığından dolayı 19 Ocak cuma günü hastaneye kaldırıldı. Onun öncesinde ise 20 gün boyunca ne yemek yiyebilecek durumdaydı ne su içebilecek, ne de özel ihtiyaçlarını giderebilecek durumdaydı.  Vücudunu neredeyse hiçbir şekilde kullanamıyordu, hastaneye getirildiğinde sadece ilaç yazıp yollamışlar ve ilaçların hiçbir etkisi olmamış, günden güne daha kötü hale girmiş. Bu yüzden hastaneye yatırılmış.  25 Ocak itibariyle,  gözlerini açamıyor konuşamıyor ve ihtiyaçlarını gideremiyor. Annem şu an abimin refakatçisi olarak yanında kalmakta, bakımını yapmaya çalışıyor. Hala abimin neden bu durumda olduğunu çözemediklerini belirtmek isterim. Abim bu durumdayken bakıma muhtaç haldeyken hastane onu taburcu etmeyi düşünüyor. Doktorları tarafından ömür boyu bu durumda kalabileceği söyleniyor. Eser bu halde cezaevine tekrar dönerse ölür deniyor. Yani göz göre göre ölüme ve yatağa bağlılığa terk ediliyor abim! Yetkililer tarafından bu duruma acil bir şekilde müdahale edilmesini istiyorum.” 

 

Yaşamı tehlikede

 

Eser’in cezasının bitimine 30 gün kalmasına rağmen dün hastaneden taburcu edildiğini ve cezaevine geri gönderildiğini kaydeden Türker “Morsümbül’ün cezaevi koşullarında  tedavi edilemediği bilinmesine rağmen serbest bırakılmamakta, yaşam hakkı tehlikeye atılmaktadır” dedi.

 

Ankara

 

Hasta Mahpuslara Özgürlük İnisiyatifi ise, eylemlerinin 490’ıncı haftasında İHD Ankara Şubesi binası önünde açıklama yaptı.  Açıklamaya Demokratik Alevi Dernekleri (DAD) Ankara Şubesi, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Ankara İl Örgütü ve Birleşik Devrimci Parti üyeleri yanı sıra birçok kişi katıldı. 

 

Eskişehir H Tipi Kapalı Cezaevinde tutulan ağır hasta tutsak ve gazeteci Devrim Ayık’ın durumuna dikkati çeken İHD Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyesi Nuray Çevirmen, Ayık’a Crohn hastalığı teşhisi konulduğu ve yapılan ameliyat ile bağırsağından 40 cm alındığını paylaştı.

 

Devrim’in tutuklanması ardından uzun bir süre hastaneye götürülmediğini bu nedenle hastalığının kötü yönde seyir gösterdiğini ve Ayık’ın 49 kiloya kadar düştüğünü de anımsatan Nuray, “2017 yılında durumunun ağırlaşması üzerine acilen hastaneye sevk edilmiş ve bağırsaklarında 4 delik patladığı tetkik edilerek ameliyata alınmış ve bağırsağı 60 cm alınmıştır. Bu ameliyat sonrası sağlık durumu giderek kötüleşmiş ve 2 ayda 6 ünite kan almak zorunda kalmıştır. 2018 yılında tedavi amaçlı olarak tahliye edilmiştir. 2019 yılı Ağustos ayında kolonoskopi için gittiği Akdeniz Üniversitesinde muayene sonrası, tekrar gözaltına alınmış 4 gün boyunca gözaltında tutulduktan sonra Antalya L Tipi Kapalı Hapishanesine gönderilmiştir. Burada durumu daha da kötüleşmiş olup 3 ay boyunca yatağa bağımlı hale gelmiş ağızdan ve makattan kan gelmeye başlamış ve başkasının yardımı ile hayatını devam ettirebilmiştir. Pandemi nedeniyle 17 Mart 2020’de tekrar tahliye edilmiştir” diye konuştu. 

 

Tedavisi tamamlayamadan Ayık’ın 12 Ocak 2021 yılında tutukladığı, Edirne F Tipine konulduğu ardından ise Eskişehir’e getirildiğini dile getiren Nuray “2 Nisan 2021’de yapılan kolonoskopi kontrolünde doktor tarafından ‘bağırsaklarında ciddi derecede çürümelerin başladığı, acilen ilaç ve iğne ile tedavisinin yapılması ve diyet uygulanması gerektiği’ ifade edilmiştir. 2021 yılının Mayıs ayında Eskişehir Şehir hastanesine tekrar sevk edildiğinde doktorların tarafından muayene yapmaksızın sadece raporları istenmiş ve ardından heyete çıkarılmış, ‘cezaevinde tek başına dahi kalabilir’ şeklinde rapor verilmiştir” diye belirtti. 

 

Diyete göre yemek verilmilor

 

Devrim’e en son gittiği hastanede doktorların bağırsaktaki yara, lezyon ve lekelerin arttığı, üçüncü bir ameliyatın gerektiği ancak bunun çok riskli olduğunu paylaştığını aktaran Nuray, “Hastalığından dolayı sebze-meyve, kapalı gıda, süt ve süt ürünleri yemesi ve hap kullanması yasaktır. Crohn diyetinin uygulanması gerekmesine rağmen cezaevi idaresi bu diyete göre yemek vermiyor. Daha önceki ameliyatlarını İzmir ve Antalya’da olmasından dolayı aynı hastaneler ile tedaviye devam etmek için oradaki cezaevlerine sevkini talep etmesine rağmen bu talebi kabul edilmemiştir” diye konuştu.

 

Yüzde 76 engelli raporu var

 

Devrim’in ayrıca diş sorunu nedeniyle 22 aydır diş ameliyatı beklediğini, 2006 yılında geçirdiği kaza sonucu bir gözünü kaybettiğini belirten Nuray, “Sol gözü miyop olup 30 dereceye kadar yükselmiştir. Yaşadığı ağrılar ve direncinin tamamıyla düşmesinden dolayı şiddetli baş ağrılarının, göze vurmasına ve görme kaybının ilerlemesine neden olmaktadır. Ayrıca kulaklarının birinde yüzde 50, diğerinde yüzde 40 işitme kaybı vardır. Devrim Ayık, hastalıklarından kaynaklı olarak yüzde 76 engelli raporludur” dedi. 

 

Nuray, Devrim’in cezaevinde kalmasının mümkün olmadığının çizerek, tahliye edilmesini istedi.