Elfazi Toral

 

İSTANBUL – Aralık ayında kabul edilen 2024 yılı bütçesi tartışılmaya devam ederken, kadınlar bütçenin, kaynakların savaşa ve silaha ayrıldığının altını çiziyor. 

 

“2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi”, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzası ile 17 Ekim 2023 tarihinde Meclis Başkanlığı’na sunulmuştu. Giderin 11 trilyon 89 milyar lira olduğu bütçenin geliri ise 8 trilyon 437 milyar 100 milyon lira olarak kaydedildi. Bütçe açığı 2 trilyon 6 milyar civarına yükselirken, oran olarak da yaklaşık 6,4 açık verildi. Gelir vergisi 1 trilyon 188,9 milyar lira, kurumlar vergisi 1 trilyon 275,7 milyar lira, katma değer vergisi 2 trilyon 497,7 milyar lira, özel tüketim vergisi 1 trilyon 403,9 milyar lira, diğer vergi gelirleri 1 trilyon 41,5 milyar lira ve vergi dışı gelirler 1 trilyon 29,4 milyar lira olarak görüldü.

 

Bütçede kadınlara yine yer yok!

 

Bütçe teklifinde ise “Savunma ve Güvenlik” alanında 1 trilyon 133 milyar 500 milyon harcama yapması öngörülürken, bütçe görüşmelerde eğitim için 1 trilyon 615 milyar lira, sağlık için 1 trilyon 650 milyon, sosyal yardımlar için de 497 milyar bütçe ayrıldı. Tarım sektörüne ise sadece 384 milyar lira olarak planlandı. 2024 yılında personel giderleri için toplam 2 trilyon 865,9 milyar, mal ve hizmet alım giderleri içinse 669,8 milyar öngörülürken, bütçe giderleri dağılımında 1 trilyon 254 milyar lira ise “faiz” için hesaplandı. Bütçeyi savaşa yatıran iktidar, kadınları yine görmedi.

 

İktidarın bütçede kadınları görmemesi kadın örgütlerinin gündeminde ve tartışılmaya devam ederken, konuya ilişkin kadınlar, değerlendirmelerde bulundu.

 

Bütçe nereye gidiyor?

 

Meclis’te bütçe görüşmelerinin her yıl olduğu gibi bu yıl da iktidarın kendi belirlediği konular üzerinden oluştuğunu söyleyen emekli Zeynep Engintunç, “Herkes de çok iyi biliyor, bütçeden hiç kimse yararlanamıyor” dedi. Bütçenin bu yıl da savaşa harcandığını ifade eden Zeynep, “Bütçenin yarısından fazlası savaşa harcandı. Yıllardır aynen bu şekilde geliştiği belli. Bütçe eğitime değil, savaşa harcanıyor. Sağlığa doğru dürüst ayrılmıyor. Günden güne savaşı büyütüyor. Savaş için örtülü ödeneklere ödüyor. Bu paralar, nereye gittiği belli olmayan paralardır. Kimin tasarrufunda olduğu belli. Ülkede savaş politikası son hızla bütçeye de yansıyarak devam ediyor” şeklinde konuştu.

 

‘Çare de üretim de biziz!’

 

Kadınların bütçeden hiçbir şekilde yararlanamadığını vurgulayan Zeynep, “TBMM’de erkek zihniyetini taşıyan ve o politikaya hizmet eden birçok kişi var. Kadının Türkiye’de var oluşu yok edilmek üzere.  Kadınların siyaset üretmesi ve üretim içerisinde olması istenmiyor. ‘Kadın evde kalsın, çocuk doğursun, kocasına hizmet etsin’, mantıkları bu. Biz kadınlar da buna karşı mücadele yürüteceğiz. Bizim gibi mücadele içinde olan kadınlar mücadelemize devam edeceğiz. Çünkü çare de üretim de biziz. Biz olmazsak hayat olmaz” cümlelerini kullandı.

 

Kadınlar bütçede görülmüyor

 

İktidar politikalarından kaynaklı 2024 yılında da kadınların “arka planda” bırakıldığını ifade eden üniversite öğrencisi Rojin Özçelik ise, “Kadınların ön planda olması gerekirken geride bulunuyoruz. Bütçenin tamamına baktığımızda savaşa harcandığını görüyoruz. Kadınlar bu bütçenin neresinde? Bunun göz önünde bulundurulması gerekiyor. Bu ülkenin geleceğinin kadınlar ve çocuklara bırakılması gerekirken, onlar hiçbir şey yapmıyor. Biz artık kadınların ön planda ve her yerde yer almasını istiyoruz” vurgusunu yaptı.

 

‘Sorunları mücadele ile aşacağız!’

 

Bütçe tartışmalarının hala devam ettiğini belirten Kadın Muhasebeciler Derneği Başkanı Gülizar Özev de, “Bütçenin yarısından fazlası silaha yatırılıyor. Ne eğitime, ne sağlığa, ne kadınlara ne de bu kaynaklara hiçbir şekilde yatırılmıyor. Yatırdıkları tek şey savaş ve silah” diye konuştu. Kadın katliamlarının son bulmasını talep ettiklerini dile getiren Gülizar, “Bu bütçe ile kadınlar için sığınma evleri açmaları gerekiyor. Misafirhanelerin açılması gerekiyor. Kadınlara yönelik saldırıları engellemek mümkün. Ama maalesef yetkililer bu konuda duyarlı değil. Bu konuda da bizlerin yapacağı tek şey kadınlar olarak bir arada olmak, örgütlenmek ve birlik içinde olmak. Bütün kadınlar olarak tek yürek ve tek ses olalım. Çünkü ülkede kadın sorunuyla birlikte ekonomik sorun, yoksulluk ve eğitim sorunu da var. Bunları da birlikte mücadele ederek aşacağız” diyerek mücadelelerini sürdüreceklerinin altını çizdi.