Roboski Katliamı'nın 7'nci yıl dönümünde AİHM'e tepki
- 15:57 28 Aralık 2018
- Güncel
VAN - Van Barosu İnsan Hakları Komisyonu, Roboski Katliamı'nın 7'nci yıl dönümü nedeniyle yaptığı açıklamada, "Tarihin en kanlı katliamlarından biri olan Roboskî'yi cezasızlıkla taçlandıran Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararını kınıyor, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ni Türkiye hükümetine ve Anayasa Mahkemesi'ne verdiği açık çekin yarattığı tahribata son vermek için Türkiye davalarında 1990'lı yıllarda benimsediği insan odaklı yaklaşıma dönmeye davet ediyoruz"dedi.
Şırnak'ın Uludere ilçesine bağlı Roboskî köyünde, 28 Aralık 2011 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ait savaş uçaklarının bombardımanı sonucu 19'u çocuk 34 kişinin hayatını kaybettiği katliamın üzerinden 7 yıl geçti. Katliamın faillerinin yargılanmamasına tepki gösteren Van Borusu İnsan Hakları Komisyonu merkez baro binasında basın toplantısı düzenledi. Toplantıda konuşan İnsan Hakları Yönetim Kurulu üyesi Avukat İlhan Doğan, "Roboski faillerinin ortaya çıkarılması için son umut kapısı olarak görülen AİHM'den de hukukilikten uzak, kabul edilemez bir karar çıkınca, ne yazık ki gelinen aşamada Roboskili ailelerin adalet arayışı hüsranla sonuçlandı" diye belirtti.
'7 Ocak 2014'te kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildi'
Katliama ilişkin soruşturma 5 Ağustos 2012 tarihinde Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülmeye başlandığını hatırlatan İlhan, "Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığınca 11 Haziran 2013'te 'taksirle ölüme sebebiyet verme' suçundan başlatılan soruşturma dosyası hakkında görevsizlik kararı verilerek, dosya Genelkurmay Askeri Savcılığı'na gönderildi. Genelkurmay Askeri Savcılığı'na gönderilen Roboskî dosyasında 7 Ocak 2014 tarihinde kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildi. Roboskîli ailelerinin avukatları aracılığıyla Genelkurmay Askeri Savcılığı'nın kararına yaptığı itiraz ise 20 Haziran 2014 tarihinde reddedildi" sözlerini kullandı.
Roboskîli ailelerin, Genelkurmay Askeri Savcılığı'nın takipsizlik kararına itirazının reddedilmesinin ardından, ailelerin avukatları aracılığıyla 18 Temmuz 2014'te Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yapıldığını söyleyen İlhan, başvurucu avukatlar tarafından, Anayasa Mahkemesi'nden "En üst düzey yetkililerin başvuruculardan resmi özür dilemesi, takipsizlik ve takipsizliğe itirazın reddi kararının kaldırılması, öldürme olayı nedeniyle sorumluluğu doğabilecek Bakanlar Kurulu'nun, tüm askeri ve mülki yetkililerin yargılanmasının sağlanması için dosyanın ilgili mahkemeye gönderilmesi" talebinde bulunulduğunu söyledi.
Anayasa Mahkemesi'nin Roboski Katliamı davası için yapılan başvuru kapsamında Adalet Bakanlığı'ndan savunma istediğini belirten İlhan, "Adalet Bakanlığı yaptığı 28 sayfalık savunmada, Genelkurmay Başkanlığı'nca daha önce Adalet Bakanlığı'na gönderilen yazı esas alınarak, 'Daha sonra bir hata olduğunun anlaşılması, kullanılan gücü otomatik olarak haksız hale getirmez. Aksini düşünmek, devlete ve kanun adamlarına görevlerini yaparlarken, belki de kendilerinin ve diğerlerinin yaşamlarına zarar verebilecek gerçekçi olmayan bir külfet yüklemek olur. Bununla birlikte olayın içinde bulunduğu koşullar, güç kullanılmasını gerektiren makul bir inancın varlığını göstermelidir' denildi" diye konuştu.
İlhan, şöyle devam etti:
"Anayasa Mahkemesi de; 34 sivil yurttaşın katledilmesi ile sonuçlanan katliam başvurusunu, 16 Şubat 2016'da başvuruda bulunan 53 avukattan 3'ünün vekâletnamesinin dosyada yer almadığı, eksik belgelerin 15 gün içinde tamamlanması için başvurucu vekillerine tebligatta bulunulduğu, ancak ilgili evrakın başvurucu vekillerince 2 gün gecikmeli gönderildiği gerekçesiyle ret kararı verildiğini açıkladı. Katliamın yaşandığı 2011 yılından bu yana adalet arayışlarını kararlıkla sürdüren Roboskîli aileler, Anayasa Mahkemesi'nin ret kararı ardından avukatları aracılığıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuruda bulundu."
'Türkiye tarihinin en önemli katliamlarından Roboski…'
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) Türkiye tarihinin en önemli katliamlarından biri olan Roboski başvurusunu 'iç hukuk yollarının tüketilmediği' gerekçesiyle kabul edilemez bulduğunu hatırlatan İlhan, "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi karar gerekçesinde ise, 'AYM başvurucuların her birinin ve avukatlarının bilgilerinin ayrı ayrı ve düzgün doldurulmadığı; Kararın aslı ve onaylı örneklerinin sunulmadığı; bazı başvurucuların vekaletlerinin eklenmediğini saptayarak tamamlanmasını istemiş. Başvurucu avukatı ise eksik belgeleri 15 günlük sürede değil, 17 günde iletmiş ve ek olarak sağlık raporunu sunarak gecikmeyi belgelendirmiş' İfadelerine yer verilmiştir" ifadelerini kullandı.
'Devletlerin yükümlülükleri pratik ve etkili olmalı'
AİHM'in AYM'nin ret gerekçesini benimseyerek davaya ilişkin başvuruyu kabul etmediğini kaydeden İlhan, "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi bu kararıyla son zamanlarda etkililiği son derece tartışılır hale gelen Anayasa Mahkemesi'nin tüm kusurlarını örtmekle kalmadı, Türkiye'nin Roboskî davasında somutlaşmış olan bölgemizde devlet eliyle meydana gelen hak ihlallerine ilişkin cezasızlık politikasını da onaylamış oldu. Çoğu çocuk 34 kişinin can verdiği bu vakaya ilişkin hiçbir sorumluluğunu yerine getirmeyen hükümete de benzer vakalar için yeşil ışık yakmış oldu. Dolayısıyla bu kararın hukukilikten ve adaletten uzak olduğu tartışmasızdır. Devletlerin yükümlülükleri sadece teorik ve kâğıt üzerinde olmayıp, pratik ve etkili olmalı, sözleşmedeki güvenceleri pratik ve etkili kılacak şekilde yorumlanmadır" sözlerini kullandı.
İlhan, devamında şu sözleri kullandı:
"Soruşturma aşaması neticesinde verilen takipsizlik kararı, dönemin devlet erkânının yaptığı açıklamalar, Adalet Bakanlığı'nın yapmış olduğu savunma, Anayasa Mahkemesi'nin Türkiye tarihine kara bir leke olarak geçen bu katliama ilişkin başvuruyu bir evrak eksikliği nedeniyle reddetmesi, katliama ilişkin anmaları engellemek adına Roboskî köyüne gidişlerin valilik tarafından yasaklanması hususları birlikte değerlendirildiğinde benzer birçok dosyada olduğu gibi bu dosyada da cezasızlık politikasının devrede olduğunu, Anayasa Mahkemesi'nce verilen ret kararının sadece hukuki bir kılıf değerinde olduğunu anlamaktayız. İnsanlığa karşı işlenmiş bir suçun faillerinin yargılanmaması, cezasızlık politikası ile korunması, kollanması haksızlıktır, hukuksuzluktur, yasalar karşısında eşitsizliktir ve en nihayetinde adaletsizliktir."
'Davalara insan odaklı yaklaşın'
Son olarak evrensel insan hakları ve hukuk devleti ilkelerinin önemine inanan insan hakları savunucuları olarak, insanlığa karşı işlenmiş olan suçlarda zamanaşımının uygulanmadığını ve bu katliam sorumlularının mutlaka hukuk önünde hesap vereceklerini belirten İlhan, "Tarihin en kanlı katliamlarından biri olan Roboskî'yi cezasızlıkla taçlandıran Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararını kınıyor, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ni Türkiye hükümetine ve Anayasa Mahkemesi'ne verdiği açık çekin yarattığı tahribata son vermek için Türkiye davalarında 1990'lı yıllarda benimsediği insan odaklı yaklaşıma dönmeye davet ediyoruz" dedi.